Θύμα... συνομωσίας το ευρώ.
Του Σαρ. Λέκκα

Από τα μέσα Ιανουαρίου 2009 διαφαινόταν ξεκάθαρα ότι το ευρώ ήταν θύμα συνωμοσίας, με στόχο την αποσταθεροποίησή του. Ο πρόεδρος της Ευρωτράπεζας Γάλλος κ. Τρισέ εντόπιζε τη συνωμοσία σε κύκλους που δραστηριοποιούνταν κυρίως στην αγορά του Λονδίνου και είχαν προσβάσεις σε έγκυρες και μεγάλου βεληνεκούς οικονομικές εφημερίδες της Βρετανίας και των ΗΠΑ.Οι συνωμότες δεν έβλεπαν με καλό μάτι την ενίσχυση του ευρώ έναντι της στερλίνας, ούτε ένιωθαν ιδιαίτερα καλά, βλέποντας το ισχυρό χρηματοοικονομικό κέντρο του Σίτι να παραπαίει.Επικουρούμενοι από διάφορα, επίσης, ισχυρά κέντρα των ΗΠΑ, που δεν έβλεπαν με καλό μάτι τα ισχυρά οχυρά της Γουόλ Στριτ να καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι και το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα να μεταβάλλεται ερήμην τους, έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να περιορίσουν την εμβέλεια του ευρώ.Ο πόλεμος των επιτοκίων στην ουσία ήταν πόλεμος νομισμάτων. Στις ΗΠΑ γνωρίζουν ότι ύστερα από κάθε μεγάλη κρίση αλλάζουν οι όροι του παιχνιδιού και κυρίως οι πρωταγωνιστές. Μετά το κραχ του 1929 και την κρίση της δεκαετίας του '30 η πρωτοκαθεδρία της στερλίνας χάθηκε με το δολάριο να αναδύεται ως νόμισμα - πρωταγωνιστής του διεθνούς νομισματικού συστήματος.Στις ΗΠΑ γνωρίζουν ότι το βάθος της κρίσης 2008-2009 είναι τέτοιας μορφής που όλα μπορούν να αλλάξουν και μάλιστα οβιδιακά εις βάρος του αμερικανικού δολαρίου. Η ευρωζώνη με 16 μέλη από τις αρχές του 2009 και το έμβλημά της το ευρώ κάλλιστα μπορούν να μετατραπούν, στη βάση της τρέχουσας κρίσης, σε πρωταγωνιστές της παγκόσμιας οικονομίας, κάτι που θέλουν με κάθε τρόπο να αποφύγουν οι Αγγλοσάξονες.Στη βάση αυτή συγκεκριμένοι κύκλοι που δεν βλέπουν με καλό μάτι την ισχυροποίηση του ευρώ εκμεταλλεύονται τις δημοσιονομικές αδυναμίες ορισμένων κρατών και κατ' επέκταση την ανάγκη εξεύρεσης κεφαλαίων για την κάλυψη των ελλειμμάτων τους και την αναχρηματοδότηση των χρεών τους, αυξάνοντας τα επιτόκια δανεισμού.Αποτέλεσμα, η διεύρυνση των σπρεντ για χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Ιταλία.Παράλληλα με τους απόλυτα ελεγχόμενους οίκους αξιολόγησης υποβαθμίζουν την πιστοληπτική ικανότητα κρατών και επιχειρήσεων, αλλοιώνοντας τη φυσιογνωμία και τις προοπτικές τους.Με την Ελλάδα στις 15 Ιανουαρίου άνοιξε ο χορός των υποβαθμίσεων και ακολούθησαν η Ισπανία στις 19 και η Πορτογαλία στις 21 Ιανουαρίου, από τον ίδιο αμερικανικό οίκο αξιολόγησης, τη Standard & Poor's.Παράλληλα με τις εκθέσεις των διεθνών οίκων, τα διάφορα σχόλια για έξοδο από τη ζώνη του ευρώ χωρών με μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα, με αναφορές κυρίως για την Ελλάδα, προβάλλονταν από μεγάλες αγγλοσαξονικές εφημερίδες, αναγκάζοντας αξιωματούχους των Βρυξελλών να δηλώσουν με κατηγορηματικό τρόπο ότι περίπτωση εξόδου από την ευρωζώνη δεν υφίσταται για κανένα μέλος.Οι φήμες και τα αρνητικά σχόλια έφθαναν μέχρι τη διάλυση της ευρωζώνης και την κατάργηση του ευρώ, κάτι που με αγανάκτηση διέψευσε ο πρόεδρος της Ευρωτράπεζας.Βέβαια, οι ανταγωνιστές του ευρώ είχαν ένα ισχυρό υπόβαθρο κριτικής. Τις αδύναμες οικονομίες της νέας Ευρώπης, οι οποίες χαρακτηρίζονταν από τον διεθνή Τύπο ως η subprime έκδοση της Ευρώπης. Η κατάρρευση των νομισμάτων των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης πήρε διαστάσεις κατάρρευσης τον χειμώνα του 2008/09.Η ύφεση, η απότομη εκροή κεφαλαίων, η αδυναμία εκπλήρωσης των δανειακών υποχρεώσεων από κράτη και ιδιώτες, οι πτωχεύσεις τραπεζών, η αύξηση της ανεργίας, η πτώση της ζήτησης και φυσικά η κατακόρυφη αύξηση των ελλειμμάτων δημιουργούσαν εκρηκτικό κλίμα.Η έκθεση πολλών τραπεζικών ιδρυμάτων της παλαιάς Ευρώπης σε αυτές τις χώρες άνοιξε μία τεράστια πληγή, η οποία καθημερινά αιμορραγούσε από τη διόγκωση των επισφαλειών που παρουσιάζονταν. Η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε την αχίλλειο πτέρνα της, αυτό ήταν δεδομένο, όμως από το σημείο αυτό μέχρι του σημείου της απόλυτης απαξίωσης υπάρχει διαφορά.Βέβαια, σε παιχνίδια ισχύος τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα είναι μέρος του παιχνιδιού. Προσωπικά πιστεύουμε ότι η υπονόμευση δεν γίνεται μόνο εκ των έξω αλλά και εκ των έσω. Πολιτικές που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ακραίες και έμμεσα αποδοκιμάζονταν, δεν μπορεί να χρησιμοποιούνται από τις νομισματικές αρχές της ευρωζώνης, διότι έτσι υπονομεύεται και η αξιοπιστία και η ισχύς του ευρώ.Πιστεύουμε ότι η νομισματική πολιτική της Ευρωτράπεζας θα πρέπει να είχε μόνο μία διάσταση, τη μείωση του κόστους χρήματος αποκλειστικά και μόνο μέσα από την αποκλιμάκωση των επιτοκίων. Η προσχώρηση και στην ποσοτική νομισματική πολιτική (quantitative easing - QE) είναι λάθος.Μία οντότητα, όπως η ευρωζώνη, που θέλει μέσω του νομίσματός της να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομική σκηνή, δεν μπορεί να πληθωρίζει το νόμισμά της ως τριτοκοσμική χώρα. Δεν μπορεί να κόβει χρήμα, αγοράζοντας ομόλογα εάν θέλει το νόμισμά της να πάρει τη θέση που του αξίζει στο παγκόσμιο στερέωμα.Ανάλογες πρακτικές φυσικά εφαρμόζουν όλοι οι ανταγωνιστές του ευρώ. Με πρώτη διδάξασα την Ιαπωνία και οι ΗΠΑ και η Βρετανία κόβουν νόμισμα, αγοράζοντας ομόλογα, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας.Η Ευρωτράπεζα έπρεπε να μην ακολουθήσει την πεπατημένη των υπολοίπων. Δεν απαιτείτο κόψιμο νέου χρήματος. Εκείνο που απαιτείται είναι η επανάκτηση της αξιοπιστίας και δυστυχώς με τέτοιες πρακτικές δεν ενισχύεται ούτε η αξιοπιστία ούτε ο σεβασμός.

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 21/5/2009).