Δευτέρα 1 Απριλίου 2024


Απόψεις - Άρθρα
Πέμπτη 28/03/2024 - 08:25

Πολιτικός σεισμός: Η εισβολή της ΝΔ στην Κεντροαριστερά και η ... άλωση της

Πολιτικός σεισμός: Η εισβολή της ΝΔ στην Κεντροαριστερά και η ... άλωση της
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η υιοθέτηση του δόγματος Κλίντον που μεταλαμπάδευσαν οι Αμερικανοί σύμβουλοι της κυβέρνησης στον πολιτικό και κυβερνητικό σχεδιασμό της ΝΔ οδήγησε στον πολιτικό ρεαλισμό
Και μόνο το σύνθημα των συνδικάτων των εταιρειών ύδρευσης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ κατά την πρόσφατη προεκλογική περίοδο : "το νερό με ΣΥΡΙΖΑ στο υπερταμείο και με ΝΔ στο δημόσιο" έδειχνε το υπόβαθρο της πολιτικής μεταβολής που συντελέστηκε την 4ετια 2019-2023.
Ο πολιτικός σεισμός που προέκυψε από την διπλή εκλογική αναμέτρηση του 2023 με βάση την πεπατημένη Μητσοτάκη δεν έπρεπε να εκπλήξει κανένα αφού η εισχώρηση της ΝΔ στο ζωτικό χώρο της κεντροαριστεράς αρχικά με τις μεταγραφές προσώπων και στην συνέχεια με τις κατάλληλες πολιτικές δράσεις που επι δεκαετίες αποτελούσαν πολιτικές επιλογές της κεντροαριστεράς.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η υιοθέτηση του δόγματος Κλίντον που μεταλαμπάδευσαν οι Αμερικανοί σύμβουλοι της κυβέρνησης στον πολιτικό και κυβερνητικό σχεδιασμό της ΝΔ οδήγησε στον πολιτικό ρεαλισμό αντί της ιδεολογικής περιχαράκωσης του παρελθόντος .
Πολιτικός ρεαλισμός προς όλες τις κατευθύνσεις της κυβερνητικής δραστηριότητας και ειδικότερα στο περίφημο πολιτικό τρίγωνο , όπου οι τρεις πλευρές αφορούσαν στην εξωτερική πολιτική και τα εθνικά θέματα , στην οικονομία και την κοινωνική πολιτική.

Το μεταναστευτικό

Στιβαρή θέση στο θέμα της μετανάστευσης με την επέκταση του φράγματος στον Έβρο, αντιμετώπιση των μεταναστευτικών /προσφυγικών ροών, θωράκιση των συνόρων και της άμυνας της χώρας, σε σημείο που πολλά πολιτικά επιχειρήματα τμημάτων του πολιτικού φάσματος που καταγράφονταν δεξιότερα της ΝΔ δεν είχαν πρόσφορο έδαφος πολιτικής εκμετάλλευσης .
Εάν εξαιρέσουμε το κενό που δημιουργήθηκε κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης από τον εμβολιασμό, πράγμα φυσιολογικό αφού πάντα θα υπάρχουν ευήκοα ώτα που αρέσκονται σε σενάρια συνομωσίας, το οποίο εκμεταλλεύτηκε ειδικά το κόμμα της ΝΙΚΗΣ, οι κυβερνητικές επιλογές υιοθετήθηκαν από την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού μιας και στηρίχθηκαν στο διεθνές πλαίσιο αντιμετώπισης της πρωτόγνωρης κρίσης.

Κρατικοποίηση στην οικονομία

Στην οικονομία την ώρα που υλοποιούνταν πολιτικές φιλελευθεροποίησης των αγορών και συρρίκνωσης του δημοσίου τομέα λαμβάνονταν αποφάσεις τύπου κρατικοποίησης μονοπωλίων , όπως του νερού, δείχνοντας προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν υπάρχουν δογματισμοί παρά μόνο δράσεις κοινωνικού οφέλους και αποκλεισμού πρακτικών όπως η ιδιωτικοποίηση του νερού που όπου εφαρμόστηκε είχε καταστροφικά αποτελέσματα .
Στην κοινωνική πολιτική επιλέχθηκε η χρησιμοποίηση εργαλείων όπως των επιδοτήσεων μέσω των διαφόρων pass για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στα καύσιμα , στην ενέργεια , στα τρόφιμα, ενώ με φορολογικά και οικονομικά μέτρα στηρίχθηκαν επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας όταν η υγειονομική κρίση αδρανοποίησε την οικονομική δραστηριότητα.
Η άνοδος του πληθωρισμού και η εξ αυτού συρρίκνωση των πραγματικών εισοδημάτων ειδικά των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων αντιμετωπίστηκε από πλειάδα δημοσιονομικών παρεμβάσεων υψηλού κόστους με ισχυρές όμως αναδιανεμητικές επιδράσεις.

Κεντροαριστερές θεωρίες

Όλα αυτά τα μέτρα, παρεμβατικού χαρακτήρα παρμένα από οικονομικές πρακτικές κεντροαριστερών οικονομικών θεωριών αιφνιδίασαν την αριστερή πολιτική διανόηση η οποία είδε το προνομιακό της πεδίο να έχει καταληφθεί από αυτούς που μέχρι χθες εξύβριζε ως νεοφιλελεύθερους ανάλγητους, ως πολιτικούς που στηρίζουν το μεγάλο κεφάλαιο αδιαφορώντας για τις ανάγκες του απλού λαού, για το οποίο καλό ειρήσθω εν παρόδω μάχονταν αποκλειστικά μόνο οι έχοντες αριστερό πρόσημο πολιτικής παρουσίας.

Στελέχη του ΠΑΣΟΚ

Φυσικά τις πολιτικές διαμορφώνουν και εφαρμόζουν πρόσωπα έτσι από την πρώτη κυβερνητική θητεία Μητσοτάκη είδαμε αρκετά πολιτικά πρόσωπα που προέρχονταν κυρίως από το ΠΑΣΟΚ με υπουργική προϋπηρεσία να λαμβάνουν θέσεις ακόμη και σε καίρια υπουργεία.
Ανάλογη προσέλκυση στελεχών υπήρξε και για τις θέσεις γενικών γραμματέων υπουργείων και διοικητών δημοσίων οργανισμών.
Πολλοί από αυτούς είχαν διαρρήξει την σχέση τους με το ΠΑΣΟΚ όπως υπήρχαν και άλλοι που αποδέχονταν την μετακίνηση τους μόνο και μόνο για να βρίσκονται σε τροχιά εξουσίας.

Πολιτικά κέρδη

Η πολιτική αυτή είχε κέρδη κάτι που διαφάνηκε στο εκλογικό αποτέλεσμα των τελευταίων εκλογών όπου η ΝΔ λόγω κυρίως της στιβαρής αντιμετώπισης των δυο κρίσεων (υγειονομική , ενεργειακή ) και δευτερεύοντος της πολιτικής διεύρυνσης προς τα κεντροαριστερά είδε την εκλογική της απήχηση να μεγεθύνεται εντυπωσιακά .
Πικρία από στελέχη της ΝΔ υπήρξε και υπάρχει όμως όσο η διεύρυνση έχει θετικά αποτελέσματα οι όποιες ‘αντιδραστικές’ φωνές δεν θα έχουν χώρο ουσιαστικής έκφρασης ακόμη και στις περιπτώσεις όπου αποδεδειγμένα στελέχη προερχόμενα από το ΠΑΣΟΚ μέχρι και τις παραμονές της προεκλογικής περιόδου εκφράζοντας με σκαιότατο και άκρως υβριστικό τρόπο για την ΝΔ και που σήμερα κατέχουν θέση γενικού γραμματέα υπουργείου!

Κίνδυνοι

Που όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος μιας τέτοιας διεύρυνσης;
Για να υπάρξει απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα χρησιμοποιήσουμε την πασίγνωστη καμπύλη Laffer η οποία όπως είναι γνωστό εντοπίζει το ιδανικό ύψος των φορολογικών συντελεστών δεδομένου ότι η αύξηση τους πέρα από ένα όριο μειώνει αντί να αυξάνει την φοροδοτική ικανότητα.
Το ίδιο ενδέχεται να συμβεί και με την πολιτική της διεύρυνσης , με την προσέλκυση στελεχών από την κεντροαριστερά.
Ειδικά εάν οι συγκυρίες μεταβληθούν πρός τα χείρω, αντί επιπλέον κερδών θα καταγραφεί άμεση υποχώρηση των ήδη καταγεγραμμένων.
Είναι επίσης ιστορικά διαπιστωμένο ότι όσοι χρησιμοποιούν την περιστρεφόμενη πόρτα για την ικανοποίηση των προσωπικών τους φιλοδοξιών είναι θέμα χρόνου να αλλάξουν στρατόπεδο με μεγάλη ευκολία.
Η περιστρεφόμενη πόρτα έχει γίνει πασίγνωστη για τις μετακινήσεις στελεχών μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα όπου όταν το κόμμα στελεχών του ιδιωτικού τομέα βρεθεί στην εξουσία μεταπηδούν σε κυβερνητικές θέσεις και το αντίστροφο όταν η εξουσία χαθεί.
Πλέον η περιστρεφόμενη πόρτα λειτουργεί με την ίδια λογική και στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα με την διαφορά ότι ελλείψει αντιπολίτευσης με κυβερνητικά χαρακτηριστικά έχει κολλήσει στο ίδιο σημείο εδώ και μια 4ετια και αναμένεται να παραμείνει για αρκετά χρόνια ακόμη προς όφελος ορισμένων ατόμων που η εξουσία δεν έχει χρώμα , ιδεολογία και αρχές.

Σαράντος Λέκκας,
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
27Shares

Ρoή


ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΩΣ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

Εν αρχή η Δημοκρατία ως πολιτικό σύστημα, ως σύστημα διακυβέρνησης παρότι δεν θεωρείτε το τέλειο σύστημα εν τούτοις υιοθετήθηκε γιατί είναι ότι το καλύτερο υπάρχει σε σύγκριση με τα υπόλοιπα συστήματα.

Και όμως παρότι γνωρίζουμε τις ατέλειες της, τα προβλήματα της  αφήνουμε πλήθος αρρυθμιών να την βασανίζουν και να αλλοιώνουν τα βασικά χαρακτηριστικά της.

Με κεντρικό άξονα την ανοχή διαμορφώνονται πλαίσια που άλλοτε άμεσα και άλλοτε σε βάθος χρόνου ποδοπατούν τα βασικά χαρακτηριστικά της.

Ανοχή εν είδη μιας απροσδιόριστης προσέγγισης της καθημερινότητας με τρόπο που θυμίζει ενοχή και την κακώς νοούμενη πρακτική που θέλει τις ακρότητες ως μια έρπουσα κατάσταση χαμηλής διαβάθμισης.

Αδιαφορούμε για την ενέργεια και το αποτέλεσμα της και στεκόμαστε περισσότερο στην αναζήτηση δικαιολογίας, αποδεχόμαστε στα πλαίσια του αλτρουισμού για παράδειγμα την παράνομη μετανάστευση, την συγχέουμε εντέχνως με την προσφυγιά αδιαφορώντας για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της παρότι γνωρίζουμε τα προβλήματα που δημιουργεί η άρνηση ενσωμάτωσης αυτών που λαθραία περνούν τα σύνορα της χώρας.

Αποδεχόμαστε και χρηματοδοτούμε περίεργες και αδιαφανείς οντότητες όπως τις περίφημες ΜΚΟ, θεσμοθετούμε ανεξάρτητες αρχές, ενώ γνωρίζουμε ότι σε πλείστες των περιπτώσεων υποσκάπτουν τα θεμέλια της ευνομούμενης κοινωνίας μας ανοίγοντας κερκόπορτες για μελλοντικές έκνομες πράξεις.

Στην οικονομία μονοδρομιακές καταστάσεις και πολιτικές θεοποιήθηκαν σε σημείο που οποιαδήποτε εναλλακτική πολιτική να θεωρείτε αιρετική και εκτός πραγματικότητας.

Τις δεκαετίες του 80 και του 90 μέσω ιδιωτικοποιήσεων, συγχωνεύσεων και εξαγορών διαμορφώθηκε ένα νέο οικοσύστημα στη διεθνή οικονομία στην κυριολεξία ένας νέος κόσμος.

Big is beautiful ακούγονταν ως σύνθημα από πολλές πλευρές ενώ οι δεξαμενές σκέψεις παρείχαν το θεωρητικό και άκρως ενθουσιώδες περιεχόμενο της όλης κατεύθυνσης με απόλυτα τεχνοκρατικό τρόπο.

Η μεγέθυνση πήρε μυθικές διαστάσεις αφήνοντας στην άκρη τις ενστάσεις για τους ενδεχόμενους κινδύνους.

Έπρεπε να φθάσουμε στο 2007 και στο σπάσιμο της φούσκας των δανείων ανύπαρκτης εξασφάλισης για να διαπιστωθεί ο συστημικός κίνδυνος που οι υπερμεγέθεις τραπεζικοί και ασφαλιστικοί οργανισμοί είχαν διαμορφώσει με τις υπερφίαλες τους δραστηριότητες.

Τότε οι ίδιες δεξαμενές σκέψεις που είχαν επιβάλει το Big is beautiful  πρόβαλαν άλλη μια μονοδρομιακή επιλογή η οποία στην βάση του μεγέθους του προβλήματος υιοθετήθηκε άμεσα, το περίφημο Too Big to fail, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις με τα χρήματα των φορολογουμένων να στηρίξουν τους θύτες της κρίσης.

Οι υποτιθέμενοι νεοφιλελεύθεροι διανοητές και λοιποί υμνητές της ελεύθερης αγοράς έστελναν τον λογαριασμό της απληστίας στις κυβερνήσεις και στους φορολογούμενους κάτι που στην ουσία οδηγούσε στην  κρατικοποίηση όχι μόνο των ζημιών αλλά και ολόκληρων εταιρειών.

Μέχρι του σημείου των κερδών, των υψηλών bonus και των  stock options το σύστημα της ελεύθερης αγοράς θύμιζε ιερή αγελάδα, αφής στιγμής όμως το σύστημα μπήκε σε κατάσταση πλήρους αποσύνθεσης το ‘παράταιρο’ κράτος έπρεπε να παρέμβει για να αντιμετωπίσει ριζικά το πρόβλημα .

Η όλη αντιμετώπιση της μεγαλύτερης από το 1929 χρηματοοικονομικής κρίσης άφησε μια πικρή γεύση στα χείλη των θυμάτων αφού οι ζημιές δεν ήταν μόνο υλικές αλλά και ψυχικές με αρκετά ερείπια, μιας και οι απολύσεις ως άλλη μια μονοδρομιακή επιλογή για την διάσωση των εταιρειών και μεγάλων οργανισμών είχαν μέγιστο κοινωνικό αντίκτυπο.

Ειδικά δε, όταν η διάσωση του συστήματος όπως ήταν αναμενόμενο οδήγησε στην υπερχρέωση των κρατών και στην αναμενόμενη στην βάση της αλληλουχίας γεγονότων κρίση χρέους τότε οι ίδιες δεξαμενές σκέψεις είχαν λύσεις, ξανά όμως μονοδρομιακού χαρακτήρα όπως αυτές είχαν καταγραφεί στο πνεύμα της Συναίνεσης της Ουάσιγκτον.

Η συνταγή πανομοιότυπη για όλα τα κράτη, περικοπές αποδοχών στο δημόσιο τομέα, πάγωμα μισθών και συντάξεων, αύξηση ορίου συνταξιοδότησης, περικοπές δημοσίων δαπανών, αύξηση ΦΠΑ και φυσικά ιδιωτικοποιήσεις.

Μαζί με την συνταγή και το σύνθημα της εποχής που θέλει την οικονομική δραστηριότητα να επηρεάζεται κυρίως από την πιστωτική επέκταση ή συρρίκνωση με την τελευταία να είναι κυρίως απόρροια των μεταβολών στην νομισματική πολιτική.

Και όλα αυτά ενταγμένα στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη οικονομική ενοποίηση μεταξύ των κρατών, την παγκοσμιοποίηση.

Από την δεκαετία του 90 με το τέλος του ψυχρού πολέμου το βασικό ιδεολόγημα ήθελε την πρόοδο μέσω της δυναμικής και πολλαπλασιαστικής τάσης που πρόσφερε η παγκοσμιοποίηση.

Μονοδρομιακή επιλογή και αυτή η οποία χρησιμοποιώντας την  συνεχώς βελτιούμενη τεχνολογική πρόοδο και την κατάργηση των δασμών οδήγησε μέχρι και την υγειονομική κρίση  στον μεγαλύτερο ιστορικά βαθμό παγκοσμιοποίησης της διεθνούς οικονομίας.

Η υγειονομική κρίση έδειξε πως το αφήγημα της μεγιστοποίησης των οφελειών μέσω του αυξανομένου βαθμού παγκοσμιοποίησης παρουσίαζε μεγάλα προβλήματα όταν οι εφοδιαστικές αλυσίδες δεν ικανοποιούσαν τις ανάγκες επάρκειας και ασφάλειας.

Η αμφισβήτηση της παγκοσμιοποίησης ήταν άμεση, η αναγνώριση του βάθους των προβλημάτων εξίσου άμεση, μιας και όλος ο κόσμος διαπίστωνε ότι η μη συνεχή και ασφαλή ροή των εφοδιαστικών αλυσίδων αλλά και η μέγιστη ανασφάλεια που δημιουργούσε η παραγωγή ενδιάμεσων προϊόντων από τρίτους έπρεπε να αντιμετωπιστεί ριζικά ανεξάρτητα εάν για κάποιο μεσοδιάστημα θα υπάρξει αύξηση των τιμών.

Για άλλη μια φορά μια δυσμενή αλλά και πρωτόγνωρη συγκυρία άλλαζε τον τρόπο σκέψης αλλά και τα θεμελιώδη υπόβαθρα λειτουργίας της παγκόσμιας οικονομίας.

Πλέον αντί της ενίσχυσης του βαθμού της παγκοσμιοποίησης γίνεται λόγος για συρρίκνωση του, δεδομένου ότι η ασφάλεια και η επάρκεια προκρίνεται εις βάρος της συνεργασίας, του επιμερισμού αλλά και του χαμηλού κόστους παραγωγής από τρίτες χώρες.

Η υγειονομική κρίση έδειξε τον υψηλό βαθμό ευαλωτότητας που το αφήγημα της χρησιμοποίησης χαμηλών παραγωγικών συντελεστών, κυρίως της εργασίας, με την εγκατάσταση επιχειρήσεων σε αναπτυσσόμενες και σε πληθυσμιακά υπερμεγέθεις  χώρες δεν είχε ληφθεί επαρκώς υπόψη.

Όταν πρωτόγνωρες καταστάσεις θέτουν βιωματικούς προβληματισμούς που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα τίθονταν μόνο ως σενάρια επιστημονικής φαντασίας, η παγκόσμια κοινότητα αναθεωρεί αρκετά θέσφατα και προχωρά σε αναδιατάξεις δομών και δράσεων με αποκλειστικό στόχο την ασφάλεια και την αυτάρκεια παραγνωρίζοντας οτιδήποτε άλλο τίθεται ως εναλλακτική επιλογή.

ΛΕΚΚΑΣ  ΣΑΡΑΝΤΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ