peloponnisiaki.gr– 12 Φεβρουαρίου 2012.
Του Λέκκα Σαράντου - Οικονομολόγου .
Οι διαπραγματεύσεις που γίνονται για το ύψος των επιτοκίων που θα διέπουν τα νέα ομολόγα στα πλαίσια των αποφάσεων της 26ης Οκτώβριου 2011 αναφορικά με το δημόσιο χρέος και το PSI + δίνουν την εντύπωση πως δεν λαμβάνουν υπόψη το βασικό λόγο που γίνονται όλα αυτά .
Ο στόχος εάν δεν κάνουμε λάθος είναι η διευκόλυνση της Ελλάδος να αποπληρώσει με αξιοπρέπεια το δημόσιο χρέος της .
Έτσι τουλάχιστον αφήνουν να εννοείται οι ηγέτες της ευρωζώνης .
Στην βάση αυτή εκείνο που απαιτείται είναι η αναγνώριση από όλους τους εμπλεκομένους, όρων ομαλής διευθέτησης του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Θα μείνουμε μόνο στον παράγοντα επιτόκιο διότι θεωρούμε μη διαπραγματεύσιμο το δίκαιο που πρέπει να διέπει τα νέα ομολόγα και το όποιο δεν νοείται άλλο από το ελληνικό.
Ένα κράτος που σέβεται τους πολίτες του και την οντότητα του δεν απεμπολή τμήματα της αξιοπρεπείας του.
Άρα εκείνο που τίθεται σε καθεστώς διαπραγματεύσεων είναι το επιτόκιο .
Όπως είναι γνωστό ο λόγος του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ μπορεί να αυξάνεται ακόμη και όταν το πρωτογενές έλλειμμα είναι μηδενικό , δηλαδή όταν δεν υπάρχει νέος δανεισμός του δημοσίου .
Το φαινόμενο αυτό δημιουργείται όταν το μεσοσταθμικό επιτόκιο εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι υψηλότερο από τον ρυθμό μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ.
Καθώς το χρέος πρέπει να εξυπηρετείται κάθε χρόνο πληρώνοντας ένα επιτόκιο στους δανειστές , ο ρυθμός μεταβολής του υφιστάμενου χρέους όταν δεν υπάρχει νέος δανεισμός είναι το ίδιο το επιτόκιο .
Όταν ο ρυθμός μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ γίνει μικρότερος από το επιτόκιο , ο λόγος δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ μεγαλώνει καθώς ο αριθμητής αυξάνεται γρηγορότερα από τον παρανομαστή.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται και γίνεται πιο έντονο σε περιόδους χαμηλής ανάπτυξης / ύφεσης και αποπληθωρισμού .
Σε τέτοιες περιόδους η αύξηση του εθνικού εισοδήματος δεν επαρκεί για την αποπληρωμή των τόκων εξυπηρέτησης του χρέους με αποτέλεσμα το χρέος ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος να αυξάνεται χωρίς να υπάρχει νέος δανεισμός σχετιζόμενος με τα ελλείμματα παρά μόνο δανεισμός για την εξυπηρέτηση μέρους των τόκων .
Σε αυτό το σημείο η οικονομική θεωρία είναι ξεκάθαρη .
Το δημόσιο χρέος μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη από το επιτόκιο δανεισμού , όταν υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα που θα καλύπτουν τους τόκους , όταν υπάρχουν σημαντικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και όταν δεν υπάρχουν κρυφά χρέη ή καταπτώσεις εγγυήσεων δανειακών υποχρεώσεων ΔΕΚΟ .
Από τις τέσσερις προϋποθέσεις απουσιάζουν οι τρεις ενώ τα ποσά που αναμένονται από ιδιωτικοποιήσεις μέχρι το 2015 είναι της τάξεως των 50 δις € ποσά ιδιαίτερα μεγάλα και άρα ποσά που τίθενται υπό καθεστώς αμφισβήτησης σε ότι αφόρα την πραγματοποίηση τους .
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται σε ύφεση και την διετία 2012-13 ενώ πάντα με δεδομένο ότι όλα θα πάνε καλά θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης θα υπάρχουν μετά το 2013 και σε ποσοστά που δεν θα ξεπερνούν τα επίπεδα του 2,5% για την περίοδο μέχρι το 2015.
Εάν λάβουμε υπόψη ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο αποπληρωμής του χρέος που εντάσσεται στο PSI+ ύψους 206,6 δις € είναι της τάξεως του 4,84% που μεταφράζεται σε ετήσιους τόκους ύψους 9,6 δις € τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα ζητούμενα από τους πιστωτές μας επιτόκια των νέων ομολόγων που θα προκύψουν από το κούρεμα ύψους 6-8% καθόλη την διάρκεια του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας θα επιβαρύνουν αυξητικά το δημόσιο χρέος .
Σε ότι αφορά τον παράγοντα πρωτογενή πλεονάσματα μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ακούγεται η προοπτική χρησιμοποίησης τους για την μείωση του δημοσίου χρέους .
Ακόμη και εάν υιοθετήσουμε την θετική προοπτική των θετικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2014 , πράγμα αμφίβολο υπό τις παρούσες συνθήκες , για την μείωση του δημοσίου χρέους στα επίπεδα του 60% εντός μιας δεκαετίας απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 6,5% κάτι που για τα ελληνικά δεδομένα είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν .
Σε ότι αφορά τα κρυφά ελλείμματα η πρόσφατα ιστορία διδάσκει ότι με χρονική υστέρηση διογκώνουν το χρέος χωρίς μάλιστα να υπάρχει η στοιχειώδης ευθιξία των εκάστοτε υπουργών Οικονομικών να δικαιολογήσουν την εμφάνιση τους.
Είναι λυπηρό και παράλληλα απαράδεκτο για μια οικονομία να υπάρχουν χρέη εκτός προϋπολογισμού και να υφίσταται το φαινόμενο
η αύξηση του χρέους να μην δικαιολογείται με βάση τα ετήσια ελλείμματα.
Όσο δεν σταματάει αυτή η ελληνική πατέντα τόσο το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών θα καρκινοβατεί.
Σε ότι αφορά τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις για το 2012 ο προϋπολογισμός τα υπολογίζει στο 9,3 δις € ποσό όμως που εξαρτά από την πορεία της διεθνούς και ειδικότερα ευρωπαϊκής οικονομίας. Εν κατακλείδι οι παράγοντες μειώσεις του δημοσίου χρέους μέχρι και το ορατό 2015 δεν θα βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση του με αποτέλεσμα ο βραχνάς του χρέους να παραμένει αναλλοίωτος, ενώ με βάση το PSI+ και το ενδεχόμενο το επιτόκιο αποπληρωμής να κινείται σε επίπεδα πολλαπλάσια του ρυθμού ανάπτυξης η όλη διαδικασία του κουρέματος δεν θα έχει τα μεγαλειώδη αποτελέσματα που προσδοκούν ορισμένοι , πόσο μάλλον όταν επιδιώκεται η μείωση του χρέους κατά 100 δις €.
Οι διαπραγματεύσεις που γίνονται για το ύψος των επιτοκίων που θα διέπουν τα νέα ομολόγα στα πλαίσια των αποφάσεων της 26ης Οκτώβριου 2011 αναφορικά με το δημόσιο χρέος και το PSI + δίνουν την εντύπωση πως δεν λαμβάνουν υπόψη το βασικό λόγο που γίνονται όλα αυτά .
Ο στόχος εάν δεν κάνουμε λάθος είναι η διευκόλυνση της Ελλάδος να αποπληρώσει με αξιοπρέπεια το δημόσιο χρέος της .
Έτσι τουλάχιστον αφήνουν να εννοείται οι ηγέτες της ευρωζώνης .
Στην βάση αυτή εκείνο που απαιτείται είναι η αναγνώριση από όλους τους εμπλεκομένους, όρων ομαλής διευθέτησης του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Θα μείνουμε μόνο στον παράγοντα επιτόκιο διότι θεωρούμε μη διαπραγματεύσιμο το δίκαιο που πρέπει να διέπει τα νέα ομολόγα και το όποιο δεν νοείται άλλο από το ελληνικό.
Ένα κράτος που σέβεται τους πολίτες του και την οντότητα του δεν απεμπολή τμήματα της αξιοπρεπείας του.
Άρα εκείνο που τίθεται σε καθεστώς διαπραγματεύσεων είναι το επιτόκιο .
Όπως είναι γνωστό ο λόγος του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ μπορεί να αυξάνεται ακόμη και όταν το πρωτογενές έλλειμμα είναι μηδενικό , δηλαδή όταν δεν υπάρχει νέος δανεισμός του δημοσίου .
Το φαινόμενο αυτό δημιουργείται όταν το μεσοσταθμικό επιτόκιο εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι υψηλότερο από τον ρυθμό μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ.
Καθώς το χρέος πρέπει να εξυπηρετείται κάθε χρόνο πληρώνοντας ένα επιτόκιο στους δανειστές , ο ρυθμός μεταβολής του υφιστάμενου χρέους όταν δεν υπάρχει νέος δανεισμός είναι το ίδιο το επιτόκιο .
Όταν ο ρυθμός μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ γίνει μικρότερος από το επιτόκιο , ο λόγος δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ μεγαλώνει καθώς ο αριθμητής αυξάνεται γρηγορότερα από τον παρανομαστή.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται και γίνεται πιο έντονο σε περιόδους χαμηλής ανάπτυξης / ύφεσης και αποπληθωρισμού .
Σε τέτοιες περιόδους η αύξηση του εθνικού εισοδήματος δεν επαρκεί για την αποπληρωμή των τόκων εξυπηρέτησης του χρέους με αποτέλεσμα το χρέος ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος να αυξάνεται χωρίς να υπάρχει νέος δανεισμός σχετιζόμενος με τα ελλείμματα παρά μόνο δανεισμός για την εξυπηρέτηση μέρους των τόκων .
Σε αυτό το σημείο η οικονομική θεωρία είναι ξεκάθαρη .
Το δημόσιο χρέος μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη από το επιτόκιο δανεισμού , όταν υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα που θα καλύπτουν τους τόκους , όταν υπάρχουν σημαντικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και όταν δεν υπάρχουν κρυφά χρέη ή καταπτώσεις εγγυήσεων δανειακών υποχρεώσεων ΔΕΚΟ .
Από τις τέσσερις προϋποθέσεις απουσιάζουν οι τρεις ενώ τα ποσά που αναμένονται από ιδιωτικοποιήσεις μέχρι το 2015 είναι της τάξεως των 50 δις € ποσά ιδιαίτερα μεγάλα και άρα ποσά που τίθενται υπό καθεστώς αμφισβήτησης σε ότι αφόρα την πραγματοποίηση τους .
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται σε ύφεση και την διετία 2012-13 ενώ πάντα με δεδομένο ότι όλα θα πάνε καλά θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης θα υπάρχουν μετά το 2013 και σε ποσοστά που δεν θα ξεπερνούν τα επίπεδα του 2,5% για την περίοδο μέχρι το 2015.
Εάν λάβουμε υπόψη ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο αποπληρωμής του χρέος που εντάσσεται στο PSI+ ύψους 206,6 δις € είναι της τάξεως του 4,84% που μεταφράζεται σε ετήσιους τόκους ύψους 9,6 δις € τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα ζητούμενα από τους πιστωτές μας επιτόκια των νέων ομολόγων που θα προκύψουν από το κούρεμα ύψους 6-8% καθόλη την διάρκεια του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας θα επιβαρύνουν αυξητικά το δημόσιο χρέος .
Σε ότι αφορά τον παράγοντα πρωτογενή πλεονάσματα μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ακούγεται η προοπτική χρησιμοποίησης τους για την μείωση του δημοσίου χρέους .
Ακόμη και εάν υιοθετήσουμε την θετική προοπτική των θετικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2014 , πράγμα αμφίβολο υπό τις παρούσες συνθήκες , για την μείωση του δημοσίου χρέους στα επίπεδα του 60% εντός μιας δεκαετίας απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 6,5% κάτι που για τα ελληνικά δεδομένα είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν .
Σε ότι αφορά τα κρυφά ελλείμματα η πρόσφατα ιστορία διδάσκει ότι με χρονική υστέρηση διογκώνουν το χρέος χωρίς μάλιστα να υπάρχει η στοιχειώδης ευθιξία των εκάστοτε υπουργών Οικονομικών να δικαιολογήσουν την εμφάνιση τους.
Είναι λυπηρό και παράλληλα απαράδεκτο για μια οικονομία να υπάρχουν χρέη εκτός προϋπολογισμού και να υφίσταται το φαινόμενο
η αύξηση του χρέους να μην δικαιολογείται με βάση τα ετήσια ελλείμματα.
Όσο δεν σταματάει αυτή η ελληνική πατέντα τόσο το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών θα καρκινοβατεί.
Σε ότι αφορά τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις για το 2012 ο προϋπολογισμός τα υπολογίζει στο 9,3 δις € ποσό όμως που εξαρτά από την πορεία της διεθνούς και ειδικότερα ευρωπαϊκής οικονομίας. Εν κατακλείδι οι παράγοντες μειώσεις του δημοσίου χρέους μέχρι και το ορατό 2015 δεν θα βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση του με αποτέλεσμα ο βραχνάς του χρέους να παραμένει αναλλοίωτος, ενώ με βάση το PSI+ και το ενδεχόμενο το επιτόκιο αποπληρωμής να κινείται σε επίπεδα πολλαπλάσια του ρυθμού ανάπτυξης η όλη διαδικασία του κουρέματος δεν θα έχει τα μεγαλειώδη αποτελέσματα που προσδοκούν ορισμένοι , πόσο μάλλον όταν επιδιώκεται η μείωση του χρέους κατά 100 δις €.
