Του Σαράντου Λέκκα, Οικονομολόγου
Με δεδομένο ότι το εγχώριο προϊόν θα συρρικνωνόταν για πρώτη φορά μετά το 1993, πράγμα που θα είχε ισχυρή επίδραση στα φορολογικά έσοδα, με δεδομένο ότι η διεθνής κρίση είχε χτυπήσει τις ισχυρότερες εγχώριες βιομηχανίες, τον τουρισμό και τη ναυτιλία, με δεδομένο ότι η εσωτερική ζήτηση και ο μηχανισμός στήριξής της - οι τραπεζικές πιστώσεις - είχαν περιορισθεί, με δεδομένο ότι οι φοροεισπραχτικοί μηχανισμοί είναι αφερέγγυοι, με δεδομένο ότι η συγκρότηση του μηχανισμού είσπραξης του ΕΤΑΚ ήταν δυσκολότερη από ό,τι αναμενόταν, με δεδομένο ότι στα πλαίσια της πολιτικής στήριξης της ρευστότητας επιταχύνθηκαν οι επιστροφές ΦΠΑ και με δεδομένο ότι υπήρξε υπέρβαση των δαπανών τόσο του τακτικού όσο και του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων μέσω επισπευσμένων εκταμιεύσεων για την εκτέλεση δημοσίων έργων, η δημοσιονομική εκτροπή δεν θα είχε προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία.Τη δημοσιονομική εκτροπή ώθησε και το εγχώριο πολιτικό κλίμα με δύο εκλογικές αναμετρήσεις (ευρωεκλογές 7ης Ιουνίου και εθνικές 4ης Οκτωβρίου), ασταθή κυβερνητική πλειοψηφία, με παλινωδίες στον ακριβή καθορισμό των εθνικών εκλογών και με διάλυση των δημοσίων υπηρεσιών.Το πόσο επηρέασε την οικονομία η διάλυση της κρατικής μηχανής από το άσχημο πολιτικό και εκλογικό κλίμα φάνηκε στα τέλη Οκτωβρίου 2009 όταν δημοσιοποιήθηκε η εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 8μηνο Ιανουάριος - Αύγουστος 2009.Διαπιστώθηκαν αστρονομικές αποκλίσεις με έλλειμμα 8μήνου περί τα 20,9 δισ. ευρώ έναντι 11,2 δισ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2008 και έναντι συνολικής πρόβλεψης του ΠΣΑ -2009 για έλλειμμα της τάξεως των 12,7 δισ. ευρώ.Η τρύπα έφθανε τα 8 δισ. ευρώ με μείωση εσόδων κατά 3,5% έναντι στόχου αύξησης 14,8% και με υπέρβαση δαπανών 13,6% έναντι στόχου 9,7%.Στη βάση αυτή τα στοιχεία που έστειλε η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση στις Βρυξέλλες οδηγούσαν το έλλειμμα στο 12,5% για το 2009 και στο 7,7% για το 2008.Η Eurostat δέχθηκε με επιφύλαξη το αναθεωρημένο έλλειμμα τόσο του 2008 όσο και του 2009, όπως άλλωστε είχε κάνει με την απογραφή του 2004 λόγω της έλλειψης αξιόπιστης πληροφόρησης αναφορικά με τα προσκομιζόμενα στοιχεία.Οπως είχε συμβεί και το 2004 έτσι και με την απογραφή του 2009 πρέπει να αναμένουμε και νέες αναθεωρήσεις τόσο των ελλειμμάτων όσο και των χρεών και τούτο διότι χρέη του Δημοσίου προς νοσοκομεία ύψους 6 δισ. ευρώ, προς φαρμακευτικές εταιρείες 2,68 δισ. ευρώ, προς κατασκευαστικές εταιρείες 2,5 δισ. ευρώ και προς ιδιώτες από επιστροφή ΦΠΑ ύψους 3 δισ. ευρώ, δηλαδή χρέη συνολικού ύψους 14,18 δισ. ευρώ δεν γνωρίζουμε κατά πόσο εμφανίζονται στους παρουσιαζόμενους λογαριασμούς.Μία κυνική αντιμετώπιση της όλης κατάστασης θα αποτυπωνόταν με την εξής φράση : Αφού το 2004 με ρυθμό ανάπτυξης 4,6% το έλλειμμα έφθασε το 7,4%, γιατί το 2009 με ρυθμό αρνητικό κατά 1,5% το έλλειμμα να μην είναι υπερδιπλάσιο; Επειδή όμως πολλές φορές το νόμιμο δεν είναι και ηθικό στα δημόσια οικονομικά πρέπει η καταγραφή της δημοσιονομικής κατάστασης να είναι ακριβής για κάθε χρονική περίοδο διακυβέρνησης.Μπορεί οι απογραφές να επιβάλλονται για πολιτικούς λόγους όμως σε κάθε περίπτωση η δημοσιονομική ασυνέπεια, οι σπατάλες και η αναποτελεσματικότητα στη διαχείριση των διαθεσίμων πόρων θα πρέπει να αποδίδονται σε αυτούς που ευθύνονται για την κάθε εκτροπή.Είναι απαράδεκτο δαπάνες να λογιστικοποιούνται με υστέρηση μηνών ή και ετών και η Ευρωπαϊκή Ενωση να εθελοτυφλεί.Για την αναξιοπιστία των δημοσιονομικών λογαριασμών φταίνε και τα όργανα της Ενωσης που ανέχονται καταστάσεις, που δεν έχουν διαμορφώσει συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο αποτύπωσής τους και που κάθε φορά αρκούνται σε προφορικές επιπλήξεις. Η ασυνέπεια και η κουτοπονηριά είναι ισάξια του δόλου γι' αυτό και πρέπει να τιμωρείται αυστηρά. Συνοψίζοντας θα πρέπει να πούμε ότι και η απογραφή του 2004 και η απογραφή του 2009 ήταν αναγκαίες, αφού η συστηματική καταγραφή όλων των δαπανών πρέπει να αποτυπώνεται στους δημόσιους λογαριασμούς.Επιπλέον η αποκατάσταση της αξιοπιστίας των στατιστικών στοιχείων στο εξωτερικό είναι θεμέλιος λίθος της εικόνας που πρέπει να ακολουθεί την ελληνική οικονομία εάν θέλουμε να κερδίσουμε τον σεβασμό των εταίρων μας στους διεθνείς οργανισμούς.
(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 1/8/2010)
