ΣΥΓΚΥΡΙΕΣ ΙΣΧΥΟΣ

25 Σεπτεμβρίου 2023

από Σαράντος Λέκκας

Αποποίηση ευθύνης (εικόνες & διαγράμματα)

Υπάρχουν πολιτικές δράσεις οι οποίες παρότι διαμορφώνονται κάτω από συνθήκες πίεσης εν τούτοις καταληκτικά δημιουργούν υπόβαθρα που οι αρχικοί σχεδιαστές δεν τα είχαν λάβει υπόψη αφού η αρχική σύλληψη είχε συγκεκριμένους και κυρίως ορατούς στόχους.

Φυσικά σε πλείστες των περιπτώσεων καθοριστικό λόγο παίζουν  οι συγκυρίες και φυσικά η εκμετάλλευση τους με τρόπο που οι αρχικές ενδείξεις αδυναμίας μετατρέπονται σε βάσεις ανάπτυξης και δημιουργίας.

Μια δυσμενή συγκυρία με αρχικά καταστρεπτικά αποτελέσματα κάλλιστα μπορεί να μετατραπεί σε συγκυρία ισχύος με θεαματικά και διαχρονικά αποτελέσματα.

Ουδέν κακόν αμιγές καλού, αρκεί να γίνει άμεσα αντιληπτό και κυρίως να χρησιμοποιηθεί ως εφαλτήριο μιας νέας πραγματικότητας.

Κατά το παρελθόν έχουν υπάρξει δυσμενέστατες συγκυρίες οι οποίες γρήγορα μετατράπηκαν σε πήγες έμπνευσης και δημιουργίας διαμορφώνοντας εν μέρει όρους εξόδου από μια κρίση που αρχικά φαίνονταν αδιέξοδη και καταστροφική.

Η χώρα μας από το 2010 βρίσκεται στην δίνη όχι πρωτόγνωρων καταστάσεων μιας και εάν δούμε ιστορικά το θέμα των οικονομικών κυρώσεων και φυσικά των οικονομικών ελέγχων ανάλογες περιπτώσεις εμφανίζονται κατά διαστήματα από δημιουργίας του ελληνικού κράτους, αλλά καταστάσεων που οφείλονται κατά βάση στη Belle Époque της δεκαετίας του 80 όπου ο λαϊκισμός αλλοίωσε πέρα από τα δημοσιονομικά δεδομένα και την νοοτροπία μας, το τρόπο που βλέπουμε και βιώνουμε το παρόν και το μέλλον.

Φυσικά όταν το όνειρο του εύκολου πλουτισμού, της αέναης συντήρησης του βιοτικού επιπέδου με δανεικά και της κατανάλωσης χωρίς όρια καταπίπτει τότε αποκαλύπτεται η ψευδαίσθηση ενός σχεδιασμού που δεν είχε επαφή με την πραγματικότητα.

Η προσπάθεια επιστροφής στην δημοσιονομική ορθοδοξία θα είχε ολοκληρωθεί εάν η πανδημία δεν άλλαζε τα δεδομένα και μάλιστα με τον πιο σκληρό τρόπο εάν προσθέσουμε στις οικονομικές και τις ανθρώπινες απώλειες.

Διότι οι οικονομικές επιπτώσεις αντιμετωπίζονται εάν ο παράγοντας υγεία παραμένει ακλόνητος.

Εξαιρούμε τις ακραίες οικονομικές προσεγγίσεις των μνημονίων που η ανάγκη της δημοσιονομικής προσαρμογής σε άμεσο και ορατό χρόνο αλλοίωνε δομές όπως της υγείας όπου η υποχρηματοδότηση  στερούσε από τον σημαντικότερο αυτόν τομέα πόρους για την συντήρηση και ανάπτυξη του.

Έπρεπε να ενσκήψει ο κορονοιός  για να διαπιστωθεί η μεγάλη αναγκαιότητα του τομέα της υγείας.

Ουδέν κακόν αμιγές καλού όμως, διότι με το τέλος της πανδημίας  το Εθνικό σύστημα υγείας θα βγει πιο δυναμωμένο και με καλύτερες υποδομές.

Κάτι ανάλογο καταγράφηκε μετά το τέλος της Ισπανικής γρίπης (1918-20) με την δημιουργία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Στην ουσία μια δυσμενή συγκυρία μετατρέπεται σε συγκυρία ισχύος όταν μετατρέπουμε τις αδυναμίες σε ευκαιρίες ανάδειξης μιας προοπτικής.

Να θυμίσω μια σειρά δυσμενών συγκυριών που καταγράφηκαν μετά την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό και που συνετέλεσαν στην δημιουργία της πρώιμης βιομηχανικής ανάπτυξης.

Μετά την δημιουργία του ελληνικού κράτους η πρακτική του δανεισμού των εθνικών γαιών στους αγρότες αντί να δημιουργήσει όρους ανάπτυξης οδήγησε στην βαθμιαία εγκατάλειψη τους αφού η βαριά φορολογία συμπίεζε ασφυκτικά το εισόδημα των αγροτών που αδυνατούσαν να πληρώσουν το ενοίκιο στο κράτος.

Έτσι τα δημόσια έσοδα μειώνονταν και η πρακτική της μίσθωσης εμφανίζονταν ως αντιοικονομική.

Λύση,  η αυτονόητη, η διανομή τους στους αγρότες, κάτι που οδήγησε σε κερδοφόρες καλλιέργειες  (σταφίδα, βαμβάκι, καπνός ) και στην αύξηση των εξαγωγών και των εσόδων του κράτους.

Φυσικά βοήθησαν και οι συγκυρίες στην εκτόξευση των εξαγωγών.

Ο αμερικανικός εμφύλιος πόλεμος (1862-67) οδήγησε στην αύξηση των ελληνικών εξαγωγών για την κάλυψη του κενού των αμερικανικών στις διεθνείς αγορές.

Το ίδιο και με την σταφίδα, η φυλλοξήρα των Γαλλικών αμπελιών και η εξ’ αυτής μείωση της γαλλικής παραγωγής οδήγησε στην αύξηση της ζήτησης της ελληνικής σταφίδας (1878-1890), των εξαγωγών και φυσικά του εισοδήματος των Ελλήνων παραγωγών.

Όταν οι θετικές συγκυρίες τόσο για το βαμβάκι όσο και για την σταφίδα πήραν τέλος  και τα πλεονάσματα τους έπρεπε να διοχετευτούν με επικερδή και παραγωγικό τρόπο υπήρξε η μετατροπή της δυσμενούς συγκυρίας σε συγκυρία ισχύος.

Δημιουργήθηκαν τα πρώτα οινοποιεία και οινοπνευματοποιεία με την πρώτη ανάπτυξη της βιομηχανίας να αποτελεί γεγονός υψίστης σημασίας για την ελληνική οικονομία.

Το ίδιο και με τα πλεονάσματα του βαμβακιού που ευνόησαν την εμφάνιση των πρώτων νηματουργείων και υφαντουργείων σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που οι νέες βιομηχανίες όχι μόνο απορρόφησαν ολόκληρη της εγχώρια παραγωγή αλλά εισήγαγαν και βαμβάκι από το εξωτερικό.

Η διαμόρφωση της συγκυρίας ισχύος ήταν γεγονός.

Ανάλογη συγκυρία ισχύος μπορούμε να διαμορφώσουμε και σήμερα βγαίνοντας από την παρατεταμένη χρονική κρίση πιο δυνατοί και πιο αισιόδοξοι.

Το ελατήριο της ελληνικής οικονομίας έχει συμπιεστεί αρκετά και παρατεταμένα, πλησιάζει ο χρόνος της απότομης εκτόξευσης, όμως δεν πρέπει να γίνουν τα ίδια λάθη.

Διότι λάθος ήταν η ρηχότητα των επιχειρηματικών εγχειρημάτων καθώς τα περισσότερα (52%) αφορούσαν δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών ή υπηρεσιών στο τελικό καταναλωτή (έναντι 35% στην ΕΕ) και επί των πλείστων καταστήματα λιανικού εμπορίου, χονδρικού εμπορίου, εστιατόρια και  καφετέριες.

Χωρίς τα ίδια λάθη, με πίστη στο ρεαλισμό, τον ορθολογισμό και την αποτελεσματικότητα, η πραγματικότητα που διαμόρφωσαν τα μνημόνια και τα lockdown μπορεί να αλλάξει και μια νέα συγκυρία ισχύος να δημιουργηθεί αλλάζοντας την δομή της ελληνικής οικονομίας.

 ΛΕΚΚΑΣ    ΣΑΡΑΝΤΟΣ

 ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

 

ΠΥΓΜΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΕΙΑΣ

28 Ιουλίου 2023

από Σαράντος Λέκκας

Αποποίηση ευθύνης (εικόνες & διαγράμματα)

Τρία στην ουσία είναι τα βασικά μέσα αντιμετώπισης της ακρίβειας που καταγράφεται την τελευταία διετία και τείνει τους τελευταίους μήνες να παγιωθεί σε επίπεδα αισχροκέρδειας.

Η επιβολή πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους από την πώληση προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών σχετικών με διατροφή, ενέργεια, μετακινήσεις , θέρμανση, υγεία, λιπάσματα, ζωοτροφές ,έλαια, το καλάθι του νοικοκυριού και το Market Pass.

Καταρχάς το περιθώριο κέρδους αναθεωρήθηκε και πλέον συγκρίνεται με το αντίστοιχο της 31ης Δεκεμβρίου 2021 σε σχέση με αυτό που ίσχυε μέχρι τέλος Ιουνίου και συγκρίνονταν με το αντίστοιχο της 1ης Σεπτεμβρίου 2021.

Μέχρι τώρα τα super market λειτουργούν με μεικτό περιθώριο κέρδους περί το 25% και με καθαρό περί του 1% του κύκλου εργασιών τους λόγω των μεγάλων εξόδων που έχουν στον τομέα της ενέργειας (ψυγεία, αποθήκες ψύξης, κτλ ) και στο μισθολογικό.

Βεβαίως η αναπροσαρμογή του περιθωρίου κέρδους συγκρινόμενη με τα αντίστοιχα επίπεδα της κρίσης και μάλιστα σε πορεία αυξανόμενων τιμών μη λαμβάνοντας υπόψη την στήριξη του Ελληνικού δημοσίου με εργαλεία και ενισχύσεις τόσο την περίοδο της υγειονομικής όσο και κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης απλά παγιώνει την ακρίβεια σε υψηλά επίπεδα λειτουργώντας περισσότερο προς την κατεύθυνση οριοθέτησης του μεικτού κέρδους των εταιρειών.

Για παράδειγμα εάν το περιθώριο κέρδους των Super market καταγράφονταν στο 1% περίπου του κύκλου εργασιών τους κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης λόγω των υψηλών ενεργειακών τους αναγκών, τότε η αποκλιμάκωση της τιμής της κιλοβατώρας έως και 70%και των καυσίμων έως και 20% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο σίγουρα  διαμορφώνει νέο επίπεδο κερδοφορίας.

Αυτό έχε ήδη αποτυπωθεί δεδομένης της σταδιακής αποκλιμάκωσης των ενεργειακών τιμών στα κέρδη των εισηγμένων εταιρειών  για το 2022 τα όποια έφτασαν τα 10,4 δις € καταγράφοντας αύξηση πάνω από 300% σε σχέση με το 2021 και συγκρινόμενα με εκείνα της χρυσής περιόδου των κερδών  του διαστήματος 2004-08 είναι ακόμη μεγαλύτερα.

Άρα η ηθική παράμετρος της εταιρικής λειτουργίας δεν μπορεί να αποτυπωθεί στα πλαίσια του greed inflation , του πληθωρισμού απληστίας αλλά έχει ευρύτερες διαστάσεις .

Ο στόχος μας δεν μπορεί να είναι η μείωση του ρυθμού της ακρίβειας, ούτε καν η σταθερότητα τους στα σημερινά επίπεδα, ο στόχος επιβάλλεται να είναι η μείωση των τιμών.

Δεν μπορεί να είμαστε πολιτικά και κοινωνικά ορθοί επιζητώντας μόνο την αντιμετώπιση της αυξητικής τάσης, ούτε θα θεωρείτε επιτυχία εάν τα διψήφια ποσοστά αύξησης των τιμών των τροφίμων περιοριστούν  σε μονοψήφια.

Πρέπει να γίνει κατανοητό προς όλες τις κατευθύνσεις ότι το πολιτικά και κοινωνικά ορθό θα επιτευχθεί μόνο μέσα από την μείωση των τιμών ειδικά εκείνων, όπως των τροφίμων, που διαμορφώνουν όρους βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου.

Είναι λυπηρό ο πληθωρισμός των τροφίμων κατά τον Ιούνιο να βρίσκεται στο 12,2% όταν ο γενικός δείκτης τιμών καταγράφεται στο 1,8%.

Η διαφορά των 10,4 ποσοστιαίων μονάδων δεν δικαιολογείται από την αναπαραγωγή της ατάκας ότι υπάρχει στοκ που παρήχθει  με υψηλές τιμές.

Μπορεί να υπάρξει στοκ στην παράγωγη γάλατος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα;

Μπορεί να ειπωθεί τέτοια δικαιολογία ;

Η τιμή παραγωγού του αγελαδινού γάλατος βρίσκεται στα 45 λεπτά/κιλό μειωμένο κατά 33% σε σχέση με τα 60 λεπτά που καταγράφονταν στο τέλος του Φθινοπώρου 2022 και όμως καμία μείωση δεν έχει συντελεστεί.

Ακόμη και στα τυριά που εκ των πραγμάτων τμήμα της παράγωγης έγινε με τιμές πρώτων υλών υψηλότερες των σημερινών το γεγονός ότι οι τιμές τους έχουν καταγράψει αυξήσεις άνω του 41% κατά την τελευταία διετία επιβάλει την άμεση και πτωτική αναπροσαρμογή των τιμών τους στα ράφια.

Η  απληστία δεν είναι εγγενές χαρακτηριστικό της ελληνικής επιχειρηματικότητας, ειδικά σε τμήματα της με βαθιές και ιστορικές ρίζες μιας και πάντα υπήρχε μια διακριτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ κερδοφορίας και  αισχροκέρδειας.

Μπορεί σε έκτακτες περιόδους το άγχος επιβίωσης να δημιουργεί προσωρινές καταστάσεις αισχροκέρδειας όμως πάντα υπάρχει το ελληνικό δημόσιο για να περιορίζει το συγκυριακό κόστος λειτουργίας τους και παράλληλα να επιβάλει όπου χρειάζεται ανώτατα όρια κερδών.

Ο πληθωρισμός απληστίας λειτουργεί διαβρωτικά για το σύνολο της οικονομίας και ιδιαίτερα για τους τομείς των τροφίμων  φαρμάκων  και ενεργείας λειτουργεί με τρόπο που ακυρώνει τον κοινωνικό ρόλο των εταιρειών.

Η κοινωνική χρησιμότητα μιας εταιρείας δεν μπορεί να διαμορφώνεται μέσω μιας χορηγίας και ούτε να εξαντλείτε  σε ανάλογου είδους παρεμβάσεις .

Αυτά αποτελούν υποέργα της εταιρικής υπευθυνότητας η οποία αναγκαστικά πρέπει να περνά μέσα από τον  απόλυτο διαχωρισμό του κέρδους από την αισχροκέρδεια.

Όταν οι πρώτες ύλες έχουν σε σχέση με πέρσι υποχωρήσει σε επίπεδα άνω του 40% και  όταν ειδικά η τιμή του ρεύματος έχει μειωθεί κατά 70% δεν νοούνται αυξήσεις, το αντίθετο, θα έπρεπε να βρισκόμαστε  σε τροχιά μείωσης των τιμών.

Όσο δεν συμβαίνει αυτό η ετικέτα του πληθωρισμού απληστίας θα καλύπτει όλο τον επιχειρηματικό κόσμο ενώ θα δείχνει ότι τα εντεταλμένα όργανα της πολιτείας παρουσιάζουν εικόνα αδυναμίας  και  αναποτελεσματικότητας.

Το καλάθι του νοικοκυριού έδειξε πως ρηξικέλευθες δράσεις μπορούν να προσφέρουν, έστω και σε επίπεδο στήριξης του διαθέσιμου εισοδήματος, ανεξάρτητα εάν στεναχωρούν τις επιχειρήσεις του κλάδου των super market.

Τέτοιες δράσεις θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν όσο η ακρίβεια ειδικά στα τρόφιμα παραμένει ανυποχώρητη.

Η κυβερνητική πυγμή είναι αναγκαίος Όρος αντιμετώπισης μιας κατάστασης που καθημερινά διαβρώνει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών.

ΛΕΚΚΑΣ  ΣΑΡΑΝΤΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

 

ΟΙ ΠΟΠΟΥΛΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

9 Ιουλίου 2023

από Σαράντος Λέκκας

Αποποίηση ευθύνης (εικόνες & διαγράμματα)

Παρότι η πολιτική διαχείριση του παρελθόντος επιβάλει για κομματικούς λόγους την αμφισβήτηση συγκεκριμένων πρακτικών αλλά κυρίως των αποτελεσμάτων τους, τα στατιστικά στοιχεία δυστυχώς για εκείνους που θέλουν να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα είναι αμείλικτα.

Την δεκαετία του ΄80 το δημόσιο χρέος εκτινάχτηκε από τα επίπεδα του 28,6% στα επίπεδα άνω του 100% του ΑΕΠ.

Την δεκαετία διακυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου αυξήθηκαν οι μη παραγωγικές δαπάνες χωρίς επαρκή έσοδα κάτι που οδήγησε σε υπέρογκο δανεισμό με υψηλά επιτόκια.

Συνθήματα όπως ‘ ο λαός στην εξουσία ’ και ‘ Τσοβόλα δώστα όλα’ σε πρακτικό επίπεδο σήμαιναν ότι το κεφάλαιο που διατίθονταν για δαπάνες του δημοσίου τομέα αυξήθηκε την περίοδο 1981-1989 από τα 625 δις δραχμές  στα 3,2 τρις δραχμές καταγράφοντας αύξηση κατά 412%.

Δαπάνες σήμαιναν επί το πλείστον αυξήσεις, συνταξιοδοτήσεις, επιδόματα, επιχορηγήσεις, προσλήψεις και γενικότερα οτιδήποτε  διαμόρφωνε συνθήκες εξαγοράς ψήφων και συνειδήσεων.

Στην κυριολεξία σε συνδυασμό με τα δάνεια και την χρησιμοποίηση του χρηματιστηρίου,  η γνωστή ως περίοδος της αστακομακαρονάδας, αλλοίωσε τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του μέσου Έλληνα οπότε κάθε προσπάθεια επιστροφής στην δημοσιονομική ορθοδοξία τιμωρούνταν πολιτικά σε σημείο που οι διαρθρωτικές αλλαγές απουσίαζαν δίνοντας την θέση τους σε μια διαχείριση χαμηλού επιπέδου και  αντίστοιχα  χαμηλού πολιτικού κόστους.

Αποτέλεσμα τα διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, υψηλό χρέος, χαμηλή ανταγωνιστικότητα, αυξημένες δαπάνες συντήρησης πελατειακών πρακτικών, έλλειψη επενδύσεων, υψηλή ανεργία και υψηλό κόστος δανεισμού να οδηγήσουν στην αποδοχή ότι πλέον δεν μπορούσαμε να δανειστούμε από τις αγορές για την αναχρηματοδότηση  του χρέους.

Η ανακοίνωση της προσφυγής, στα τέλη Απριλίου 2010, στον μηχανισμό στήριξης από τον υιό Παπανδρέου, και τα μνημόνια που ακολούθησαν όπως ήταν απόλυτα  λογικό οδήγησαν σε πολιτικό σεισμό και στην άνοδο στην εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο μέσος έλληνας έκανε λάθος πιστεύοντας ότι η περίοδος της αστακομοκαρονάδας θα μπορούσε να συνεχιστεί εάν επικρατούσαν οι ποπουλιστές του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο ποπουλισμός είναι ένα πολιτικό μοντέλο με άξονες, τον λαϊκισμό, την δημαγωγία και την υιοθέτηση κάθε αιτήματος όσο ακραίου και εάν είναι, αρκεί να συμβαδίζει με το νεφέλωμα που θέλει η ηγετική του ομάδα να διαμορφώσει.

Η εμφάνιση του γίνεται μετά από μια μεγάλη πολιτική και οικονομική κρίση όπως αυτή της Ελλάδος των μνημονίων και της τρόικας.

Υποκριτικά και άκρως δημαγωγικά καλύπτει κάθε προσδοκία με τρόπο που όσοι έχουν αντίθετη άποψη να θεωρούνται προδότες και εχθροί του λαού.

Προπαγανδίζουν ασύστολα ότι προέρχονται από τον λαό, ότι δεν ανήκουν στο πολιτικό κατεστημένο και ότι τα στελέχη του δεν έχουν καμία σχέση με την πολιτική ελίτ και τα ποικιλόμορφα συμφέροντα.

Ο λόγος τους διχαστικός, αυτοί και εμείς , οι πατριώτες και οι προδότες, οι μνημονιακοί και οι αντισυστημικοί, αυτοί που ευθύνονται για όλα και άλλοι οι άνθρωποι του λαού.

Ο ποπουλισμός στηρίζεται στην χαρισματική μορφή του ηγέτη, ενός ανθρώπου με λαϊκό προφίλ, χωρίς ιδιαίτερες σπουδές μιας και η αριστεία θεωρείται συντηρητικό κατάλοιπο και που προσεγγίζει την πραγματικότητα με άκρως δημαγωγικό τρόπο.

Είναι ο μόνος που νιώθει τον φτωχό, είναι ο μόνος που εκφράζει με ουσιαστικό τρόπο τις ανάγκες της κοινωνίας.

Ο ποπουλισμός ποντάρει στις ανάγκες γι’αυτό και ποτέ δε επιδιώκει να αλλάξει ουσιαστικά τα κοινωνικά δεδομένα, έτσι αντί να δημιουργεί τις συνθήκες πραγματοποίησης άμεσων επενδύσεων και μείωσης της ανεργίας αρέσκεται σε επιδόματα, σε προγράμματα δωρεάν σίτισης και φαρμάκων και φυσικά σε πολλές υποσχέσεις.

Η φτωχοποίηση εργαλειοποιείται διότι η εξάρτηση των φτωχών από την κυβέρνηση διαμορφώνει όρους ειδικής σχέσης με τους ψηφοφόρους.

Βέβαια δε ξεχνά την κυρίαρχη συνταγή διαίρεσης της κοινωνίας, αφού ο διχασμός είναι βασικό στοιχείο διατήρησης της εξουσίας.

Ας θυμίσουμε την διχαστική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι στην ευρωπαϊκή ένωση κάτι που είχε διχάσει ακόμη και οικογένειες, ανοίγοντας πληγές που είχαν να καταγράφουν  στην ελληνική κοινωνία από την δεκαετία του 40.

Φυσικά ο ποπουλισμός χρησιμοποιεί κατά κόρον τα δημοψηφίσματα, όχι με το σκεπτικό που αυτά πραγματοποιούνται στην Ελβετία, αλλά επειδή αποφεύγει να πάρει θέση για συγκεκριμένα  θέματα μεταβιβάζει την ευθύνη στους πολίτες με το υποκριτικό περίβλημα ότι αποφασίζει ο ίδιος ο λαός για τα θέματα που τον ταλαιπωρούν.

Βεβαίως όπως και στην περίπτωση ΣΥΡΙΖΑ το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν δεσμεύει κανένα, η οβιδιακή μεταβολή απλά έρχεται να επιβεβαιώσει την υποκρισία που διακρίνει τους ποπουλιστές.

Ο ποπουλισμός δεν είναι ιδεολογία, είναι σύστημα εξουσίας, είναι τρόπος άσκησης πολιτικής χωρίς ξεκάθαρες όμως πολιτικές θέσεις, όλα γίνονται με συγκεχυμένο τρόπο, επικρατεί παντού νεφέλωμα αφού μόνο έτσι οι παλινωδίες, οι υπαναχωρήσεις, οι αμφιταλαντεύσεις μπορούν να περνούν χωρίς κυρώσεις.

Ευελιξία παντού, από τις δράσεις έως ακόμη και στον τρόπο έκφρασης.

Ας θυμηθούμε επί ΣΥΡΙΖΑ όταν η τρόικα έγινε θεσμοί, όταν οι δανειστές έγιναν εταίροι, όταν το μνημόνιο έγινε πρόγραμμα-γέφυρα, όταν η υποχώρηση έγινε αμοιβαία επωφελής συμφωνία, όταν η δημιουργική ασάφεια έδειχνε κουτοπονηριά και οι λεκτικοί ακροβατισμοί κάλυπταν την πολιτική γύμνια και συμπεριφορά.

Αυτοσκοπός η εξουσία κάτι που φάνηκε όταν έφτιαξαν κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, αυτούς που υποτίθεται εξύβριζαν ως ακροδεξιούς.

Ο  ποπουλισμός του ΣΥΡΙΖΑ εκμεταλλεύτηκε  στο έπακρο την οικονομική κρίση , μοιράζοντας υποσχέσεις προς όλες τις κατευθύνσεις λοιδορώντας τον δικομματισμό και τα απαξιωμένα υποτίθεται παλιά πολιτικά κόμματα ξεχνώντας ότι στην ουσία η πορεία προς την εξουσία ήταν τέτοιας μορφής που η επιστροφή σε ποσοστά κόμματος διαμαρτυρίας ήταν νομοτελειακά δεδομένη.

Η πλήρης αποδόμηση των ποπουλιστών του ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποιήθηκε στις διπλές εκλογές του 2023 όταν κατά την πρώτη αναμέτρηση του Μαΐου είδαν τα ποσοστά τους να συρρικνώνονται στο 20,07% από το 31,53% του 2019 ενώ στην δεύτερη του Ιουνίου η περαιτέρω πτώση στο 17,83% έδειξε πως η απόσταση προς την πολιτική περιθωριοποίηση συνεχώς μικραίνει.

Το αντιμνημονιακό αφήγημα δεν έλκει πλέον, ενώ τα ανοίγματα Μητσοτάκη προς την κεντροαριστερά στερούν από τον ΣΥΡΙΖΑ ζωτικό χώρο που θεωρείτε απόλυτα αναγκαίος για ένα κόμμα που θέλει να πρωταγωνιστήσει.

Τα ίδια συντελούνται και στην Ισπανία με τους Podemos και τον Ιγκλέσιας που και αυτοί αναδύθηκαν μέσα από τα κινήματα των αγανακτισμένων και οι οποίοι μετά την εκλογική τους κατάρρευση παρακαλούν για την πολιτική τους επιβίωση μέσω της συνεργασίας τους με τον αριστερό συνασπισμό.

Την ίδια πορεία θα έχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, μιας και τον Οκτώβριο θα βρεθεί στην τρίτη θέση μη έχοντας ανάλογα αυτοδιοικήτικα αναχώματα με το ΠΑΣΟΚ.

Οι ποπουλιστές που στηρίχτηκαν στο κλίμα αγανάκτησης και δυσαρέσκειας που προκάλεσε η χρηματοπιστωτική κρίση επιστρέφουν στο περιθώριο εκεί που ανήκουν, διότι οι φούσκες έχουν πάντα την ίδια κατάληξη, σκάνε με πάταγο.

 ΛΕΚΚΑΣ  ΣΑΡΑΝΤΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

 

Πέμπτη 06/07/2023 - 11:28

Πιο κοντά στο πολιτικό περιθώριο ο ΣΥΡΙΖΑ

:

Για πρώτη φορά το πρώτο κόμμα της αντιπολίτευσης δεν στηρίζεται σε επταψήφιο νούμερο ψήφων

//

Βλέποντας τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών της τελευταίας 50ετιας εκείνο που καταγράφεται με ιδιαίτερα εμβληματικό τρόπο στην βάση του εκλογικού αποτελέσματος των εκλογών του Ιουνίου 2023 είναι η χειρότερη ιστορικά εκλογική επίδοση του κόμματος που φέρει τον τίτλο αξιωματική αντιπολίτευση.
Για πρώτη φορά το πρώτο κόμμα της αντιπολίτευσης δεν στηρίζεται σε επταψήφιο νούμερο ψήφων αφού ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψηφίστηκε μόνο από 929.968 ψηφοφόρους, ενώ για πρώτη φορά ο αριθμός των εδρών του βρίσκεται κάτω από τις 50 και συγκεκριμένα 47 με προηγούμενη χειρότερη επίδοση του ιδίου κόμματος στις εκλογές του Μαΐου 2012 όταν η συρρίκνωση του κλασικού δικομματισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ άλλαζε το πολιτικό status της χώρας .
Τότε οι συνθήκες ήταν ιδιάζουσες με την κοινωνική έκρηξη να διαμορφώνει νέους πολιτικούς συσχετισμούς.
Σήμερα που η κανονικότητα επέστρεψε εκείνο που διαπιστώνεται είναι η απώλεια  της όποιας πολιτικής ισχύος έχει το κόμμα που φέρει τον τίτλο αξιωματική αντιπολίτευση.
Η πιο σημαντική ενέργεια κοινοβουλευτικού ελέγχου για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι η πρόταση δυσπιστίας , η πρόταση μομφής, που πρέπει να φέρει τις υπογραφές του 1/6 τουλάχιστον των βουλευτών, ήτοι 50 βουλευτών .
Με δύναμη 47 βουλευτών ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε αυτή την δυνατότητα έχει σε αυτόνομο επίπεδο.
Βέβαια αυτά σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο διότι σε πρακτικό όπως γνωρίζουμε ιστορικά καμία πρόταση μομφής δεν είχε αποτέλεσμα .
Ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση την τετραετία 2019-2023 υπέβαλε τρεις προτάσεις μομφής, δυο κατά της κυβέρνησης (27/1/22 και 25/1/23) και μια κατά του υπουργού οικονομικών κ. Σταικούρα (22/10/20), φυσικά και οι τρεις απερρίφθησαν .
Το δεύτερο θεσμικά μέσο άσκησης ελέγχου είναι οι εξεταστικές επιτροπές.
Οι εξεταστικές επιτροπές όπως είναι ευρύτερα γνωστό αποτελούν μέσο άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου από την αντιπολίτευση για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης ενώ είναι σύνηθες και η σύσταση εξεταστικής με πρωτοβουλία της κυβερνητικής πλειοψηφίας για ενέργειες της προηγούμενης κυβέρνησης.
Η πρόταση για σύσταση εξεταστικής πρέπει να υπογράφεται από τουλάχιστον 60 βουλευτές και η σχετική απόφαση της βουλής να λαμβάνεται κατά πλειοψηφία που δεν μπορεί να είναι κατώτερη από τα 2/5 των μελών της βουλής , δηλαδή κατώτερη των 120 βουλευτών .
Μετά την τροποποίηση του άρθρου 68 παράγραφος 2 του Συντάγματος κατά την αναθεώρηση του 2019 , σύσταση εξεταστικής επιτροπής μπορεί να ζητηθεί και από την κοινοβουλευτική μειοψηφία.
Στην περίπτωση αυτή είναι αναγκαίο η πρόταση να υπογράφεται από 10 τουλάχιστον βουλευτές και η υπερψήφιση της να γίνεται από τουλάχιστον 120 βουλευτές.
Σε προτάσεις της μειοψηφίας δεν συμπεριλαμβάνονται έρευνες ζητημάτων που αφορούν την εξωτερική πολιτική και την εθνική άμυνα .
Η αναθεώρηση του 2019 που δίνει την δυνατότητα προτάσεων από την κοινοβουλευτική μειοψηφία, στην βάση του εκλογικού αποτελέσματος των εκλογών του Ιουνίου 2023 κρίνεται σωστή δεδομένου ότι για πρώτη φορά στην σύγχρονη κοινοβουλευτική μας ιστορία και συγκεκριμένα από την μεταπολίτευση και μετά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης  δεν έχει την αυτόνομη δυνατότητα πρότασης για την δημιουργία εξεταστικής επιτροπής.
Πλέον η πολυδιάσπαση της αντιπολίτευσης απαιτεί ευρύτερες συναινέσεις οι οποίες λαμβάνοντας υπόψη την σημερινή πολιτική γεωγραφία μάλλον είναι ιδιαίτερα δύσκολο για να μην ισχυριστούμε αδύνατο να βρεθούν.
Για παράδειγμα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να βρεθούν 120 βουλευτές για να υπερψηφίσουν πρόταση εξεταστικής από κόμμα που βρίσκεται δεξιότερα της ΝΔ , οπότε οι πέντε προτάσεις της Ελληνικής Λύσης πρέπει να θεωρείτε βέβαιο ότι δεν θα έχουν καμία τύχη εκτός και εάν υιοθετηθούν , ορισμένες από αυτές , από την κυβέρνηση .
Είναι τέτοια η ποικιλομορφία και οι πολιτικές διαφορές των κομμάτων της αντιπολίτευσης που ο συντονισμός τους είναι πρακτικά αδύνατος.
Η εκλογή των Αντιπροέδρων της Βουλής το έδειξε με απόλυτο τρόπο, μη αφήνοντας καμία ψευδαίσθηση για το μέλλον , δεδομένου ότι Σπαρτιάτες, Νίκη και Πλεύση, φαίνεται ότι θα επιζητούν την διαφοροποίηση και τα συνεχή παιχνίδια του ‘φαίνεσθαι’ αδιαφορώντας για συνεργασίες και κοινές πρωτοβουλίες.
Εν κατακλείδι, με την κυβερνώσα ελληνική αριστερά δικαιώνεται πλήρως ο Τσόρτσιλ που έχει πει : ότι άφησε για λίγο να κυβερνήσει η αριστερά και μετά θα την χάσεις για πάντα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνησε την περίοδο 2015-2019 ελέω αγανάκτησης των πολιτών από την οικονομική κατάρρευση και τα μνημόνια που ακολούθησαν, ξεπέρασε το 36% στις πρώτες εκλογές του 2015 , από τα επίπεδα του 4,59% του 2009 και συρρικνώθηκε στο 17,83% τον Ιούνιο του 2023.
Όλα δείχνουν πως το μέλλον του είναι πιο κοντά στο πολιτικό περιθώριο, δηλαδή πιο κοντά σε αυτά που πρεσβεύει , τον διχασμό , τον άκρατο λαϊκισμό και τον πολιτικό ακτιβισμό.

Λέκκας Σαράντος, οικονομολόγος
www.bankingnews.gr

5Shares