ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ

24 Δεκεμβρίου, 2012

Του Σαράντου Λέκκα
Επί σειρά δεκαετιών η αριστερή διανόηση με κάθε τρόπο και μέσο προπαγάνδιζε υπέρ της απλής αναλογικής και της ευρείας εκπροσώπησης κοινωνικών ομάδων στο ελληνικό κοινοβούλιο .
Τα χαμηλά ποσοστά που ελάμβαναν και ο διπολισμός που επικρατούσε, πολιτικά τους περιθωριοποιούσε οπότε, μετατρέποντας τους ευσεβείς πόθους τους σε εικασίες περί δικαιότερης εκπροσώπησης σε κάθε ευκαιρία επαναλάμβαναν το αίτημα περί απλής και ανόθευτης όπως ισχυρίζονταν αναλογικής .
Η κυβέρνηση Παπαδήμου αλλά και ειδικά η στάση του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 αποδεικνύουν δυο πράγματα .
Πρώτον ότι δεν υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών και δεύτερο ότι ορισμένοι θυμούνται την απλή αναλογική μόνο και όταν τα ποσοστά τους βρίσκονται περί του ορίου εισαγωγής (3%)στην ελληνική βουλή.
Προσωπικά πιστεύουμε ότι οι εκλογές δεν αποτελούν γκάλοπ καταμέτρησης δυνάμεων , πρέπει να δίνουν κυβερνήσεις και δει αυτοδύναμες, στο μέτρο του δυνατού , ώστε ο έλληνας ψηφοφόρος να επιβραβεύει ή να αποδοκιμάζει το κυβερνητικό έργο .
Ότι δεν υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών και ότι ο καθένας εταίρος προσπαθεί να αποφύγει το κυβερνητικό κόστος διαφαίνεται ξεκάθαρα από το γεγονός ότι , παρότι η κυβέρνηση που πρόεκυψε μετά την εκλογική αναμέτρηση της 17ης Ιουνίου 2012 είναι η πρώτη πολυκομματική μετά την μεταπολίτευση και ότι διαμορφώθηκε με κεντρικό άξονα την διάσωση της χώρας από την οικονομική χρεοκοπία εν τούτοις ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ υιοθετούν κουτοπονηριές με σκοπό την λιγότερη δυνατή έκθεση τους.
Το ΠΑΣΟΚ συνεχίζει την πρακτική των κηπουρών του Γιώργου Παπανδρέου με το νέο πρόεδρο του Ευάγγελο Βενιζέλο να τοποθετεί σε θέσεις υπουργών αντί πολιτικών και εκλεγμένων πρόσωπων τους φίλους του.
Περίπου τη ίδια στάση κράτησε και η ΔΗΜΑΡ με την διάφορα ότι αντί φίλων του Προέδρου του τοποθέτησε σε θέσεις υπουργών εξωκοινοβουλευτικούς φίλους του κόμματος .
Προσωπικά πιστεύουμε ότι η υπέρ χρήση έξω-κοινοβουλευτικών υπουργών αποτελεί έλλειψη σεβασμού προς τους απλούς ψηφοφόρους οι οποίοι καλούνται μέσω εκλογών να αναδείξουν τους επομένους κυβερνήτες τους .
Επιπλέον το ψηφοδέλτιο Επικράτειας δίνει την δυνατότητα στους αρχηγούς των κόμματων να εκλέξουν δια της τοποθέτησης τους στην σχετική λίστα αναγνωρισμένες προσωπικότητες που για διάφορους λόγους δεν θέλουν να μπουν στην διαδικασία της επιλογής μέσω σταυρού προτίμησης .
Η χρησιμοποίηση καθηγητών πανεπιστήμιων σε τέτοιο εύρος είναι λάθος , διότι πέρα των προαναφερόμενων αποτελεί λύση πολίτικης ανάγκης για ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ στην βάση της περιορισμένης συμμετοχής που επέλεξαν και στην βάση της αδιανόητης για τα σημερινά κρίσιμα δεδομένα διατήρησης της αντιπολιτευτικής τους δυνατότητας.
Η σημερινή κυβέρνηση φέρει απόλυτα την σφραγίδα της ΝΔ .
Έτσι έπρεπε να γίνει αφού είναι το πρώτο και πιο ισχυρό κόμμα από αυτά που μετέχουν στην κυβέρνηση.
Το γεγονός όμως ότι τα μόνα αναγνωρίσιμα στελέχη της κυβέρνησης προέρχονται από την ΝΔ ενδεχόμενα να αποτελέσει και την αχίλλειο πτέρνα της αφού η πιθανότητα μονόπλευρης πίεσης είναι η πιο πιθανή και άρα η διασπορά του βάρους αντί των τριών θα μετατοπισθεί προς την πλευρά της ΝΔ με όλα όσα αρνητικά μπορεί να εμφανισθούν από μια τέτοια προοπτική.
Η συμμέτοχη σε μια κυβέρνηση είναι απόλυτη , δεν υπάρχει περιορισμένη συμμέτοχη , ούτε περιορισμένη ευθύνη .
Υπάρχει πίστη για την επιτυχία της με την παράλληλη μέγιστη δυνατή χρησιμοποίηση των πολιτικών μέσων που το κάθε κόμμα διαθέτει ώστε η αποτελεσματικότητα της να μην αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης των ικανοτήτων της .
Η εποχή που διανύουμε δεν προσφέρεται για κομματικές πρακτικές του παρελθόντος .
Η διακυβέρνηση της χώρας περνά μέσα από την συνεργασία και την άμβλυνση των ιδεολογικών διαφορών .
Όσοι νομίζουν ότι θα πατούν σε δυο βάρκες κάνουν λάθος .
Όπως η άτυπη συμμετοχή της ΝΔ στην κυβέρνηση Παπαδήμου είχε δυσανάλογο της συμμετοχής του κόμματος κόστος , έτσι και η συμμέτοχη ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ θα έχει μεγάλο κόστος σε περίπτωση αποτυχίας του τρικομματικής κυβέρνησης ανεξάρτητα τους στρουθοκαμηλισμού που επιδεικνύουν με την περιορισμένη συμμετοχή τους μέσω της τοποθέτησης προσωπικών και κομματικών φίλων σε θέσεις υπουργών .
ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

   

ΛΕΚΚΑΣ  ΣΑΡΑΝΤΟΣ

 e-mail : salekkas@gmail .com                                     

        AΡΘΡO-ΤΙ ΜΑΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΣΤΟΧΙΑΣ

Τα περισσότερα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής έχουν ένα βασικό γνώρισμα , ρίχνουν το βάρος της προσαρμογής στην αρχή του προγράμματος παίρνοντας τον επιθετικό προσδιορισμό εμπροσθοβαρή.

Γιατί όμως η συνήθη πρακτική έχει τέτοια χαρακτηριστικά και γιατί οι περισσότεροι σχεδιαστές αυτών των προγραμμάτων επιζητούν την εφαρμογή με όρους αμεσότητας .

Συνήθως οι λόγοι δεν είναι αμιγώς οικονομικοί – τεχνοκρατικοί , τις περισσότερες φορές, για να μην ισχυριστούμε όλες τις φορές, το πολιτικό στοιχείο και οι σκοπιμότητες που το διακρίνουν επιβάλει την εμπροσθοραβή εφαρμογή .

Οι πολιτικοί θέλουν η δημοσιονομική προσαρμογή να πραγματοποιείται στην αρχή του πολιτικού κύκλου ώστε η πορεία προς τις κάλπες στο δεύτερο τουλάχιστον της θητείας τους να διέπεται από φιλολαϊκές πολιτικές .

Γνωρίζουν ότι η επανεκλογή τους δεν μπορεί να επιτευχθεί με συσταλτικές δημοσιονομικές πρακτικές και άρα όσο και εάν επιθυμούν την δημοσιονομική τάξη δεν μπορούν να ξεπεράσουν την βασική επιθυμία της πολιτικής τους ύπαρξης, αυτής της επανεκλογής τους .

Οι υπόλοιποι λόγοι  που επιβάλουν την εμπροσθοβαρή εφαρμογή ενός δημοσιονομικού προγράμματος, οικονομικοί – τεχνοκρατικοί –κοινωνικοί –ψυχολογικοί , έχουν να κάνουν με την  θεραπεία σοκ και τα χαρακτηριστικά που την διακρίνει .

Εξάλλου μια κοινωνία που έχει συνειδητοποίηση ένα  πρόβλημα  είναι περισσότερο δεκτική σε ρηξικέλευθες πολιτικές δράσεις ενώ έχει και περισσότερες αντοχές  αφού τα μέτρα έχουν συγκεκριμένο στόχο επιδιώκοντας την  άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Τι συμβαίνει όμως όταν το προς εφαρμογή πρόγραμμα δεν είναι το πρώτο αλλά το τρίτο συνεχόμενο , όπως συμβαίνει με το Μνημόνιο ΙΙΙ;

 Πόσο μπορεί να θεωρηθεί ως αποτελεσματική επιλογή μια εμπροστοβαρή εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος ;

Πως το βασικό χαρακτηριστικό ενός εμπροσταθαβούς προγράμματος η  θεραπεία σοκ  μπορεί να έχει ουσιαστική  δράση όταν έχουν προηγηθεί πέντε χρόνια ύφεσης ;

Κατά την περίοδο 2010-2012 ελήφθησαν δημοσιονομικά μέτρα 48,9 δις € με σκοπό την μείωση του ελλείμματος και την επαναφορά της ελληνικής οικονομίας σε υγιείς δημοσιονομικούς δρόμους .

Τα μέτρα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την μείωση του ΑΕΠ κατά την ίδια περίοδο, 2010-2012, κατά 28,2 δις € πράγμα που σημαίνει ότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής (δείκτης που δείχνει πόσο μειώνεται το ΑΕΠ  για κάθε ευρώ περικοπών ) καταγράφεται στο 0,58.

Με τα μέτρα των 48,9 δις € το έλλειμμα κατά την ίδια περίοδο περιορίστηκε κατά 23,2 δις € και από τα επίπεδα του 15,6 % του ΑΕΠ του 2009 έπεσε στο 6,6 % του ΑΕΠ το 2012,  πράγμα που σημαίνει ότι ο ‘πολλαπλασιαστής ελλείμματος ’έφθασε στο 0,48.

Το άνοιγμα μεταξύ των δυο πολλαπλασιαστών φθάνει το 0,10 ( ας χαρακτηρίσουμε τον συγκεκριμένο  συντελεστή ως συντελεστή αστοχίας των μέτρων ) κάτι που υποδηλώνει ότι τμήμα των δημοσιονομικών μέτρων ‘ καταστρέφει’ και υγιή στοιχεία του ΑΕΠ.

Η καταιγίδα των μέτρων μέχρι και το 2012 οδήγησε τους ιθύνοντες του ΔΝΤ να μιλούν για την αναθεώρηση του δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή υιοθετώντας έμμεσα την άποψη ότι πλέον κάθε νέο μέτρο που θα λαμβάνεται θα έχει μεγαλύτερη επίπτωση στο ΑΕΠ της χώρας.

Κάνουν λόγο για πολλαπλασιαστή που κυμαίνεται στο εύρος μεταξύ 0,90 και 1,70.

Η εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2013 αναφέρει μέτρα με καθαρή εξοικονόμηση 9,3 δις € και παράλληλα κάνει λόγο για ΑΕΠ της τάξεως των  183 δις € μειωμένο κατά 10,9 δις € σε σχέση με το 2012.

Έμμεσα υπάρχει αποδοχή ενός δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή  της τάξεως του 1,17.

Επειδή όμως η μείωση του ΑΕΠ κατά το 2013 στα επίπεδα του 4,5% είναι καθαρά προϊόν συμβιβασμού μεταξύ του οικονομικού επιτελείου και της τρόικας φοβούμεθα ότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής  για το ύψος των μέτρων 9,3δις  € θα προσεγγίσει το 1,5 πράγμα που σημαίνει ότι μια σειρά μακροοικονομικών μεγεθών που ακολουθούν και αποτυπώνονται ως ποσοστό του ΑΕΠ θα αναθεωρηθούν προς τα χείρω.

Η κόπωση της δημοσιονομικής προσαρμογής αλλά και η συσσωρευμένη λιτότητα πλέον θα αποτυπώνεται με υψηλούς δείκτες  αστοχίας , διότι ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής δεν αποτελεί τίποτα άλλο παρά ένα δείκτη αντοχών όλων εκείνων που καλούνται να θυσιάσουν μέρος της ευημερίας τους και του βιοτικού επιπέδου τους για να επιτύχει η περίφημη δημοσιονομική προσαρμογή .

  

           ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ

             ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

Οι προφητείες των αναλυτών

Του ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΛΕΚΚΑ
Είναι πασίγνωστη η ρήση για τους μετά Χριστό προφήτες και κυρίως ο χαρακτηρισμός που απευθύνεται σε όσους προχωρούν σε προβλέψεις και προγνώσεις.  Στον κόσμο των χρηματοοικονομικών οι εκτιμήσεις, οι προβλέψεις, οι προγνώσεις απασχολούν μία μεγάλη μερίδα επαγγελματιών οικονομολόγων που αμείβονται ιδιαίτερα ικανοποιητικά. Στις εκτιμήσεις αυτών των ανθρώπων βασίζονται φυσικά και νομικά πρόσωπα όταν προχωρούν σε επενδυτικές κινήσεις. Η πρόβλεψη για αρκετούς έχει αναχθεί σε επιστήμη. Μπορεί όμως να είναι επιστήμη κάποιος τομέας που ασχολείται με την πρόβλεψη του μέλλοντος;

Kατά την προσωπική μας άποψη όχι, κανένας δεν μπορεί να προβλέψει μελλοντικά γεγονότα και καταστάσεις που αφορούν στην οικονομία και τους παράγοντες που τη διαμορφώνουν.

Η πρόβλεψη απαιτεί γνώση των προθέσεων μίας σειράς παραμέτρων που στη βάση των σημερινών δεδομένων είναι αδύνατο να σχηματοποιηθεί.

Το εάν μία οικονομία θα αναπτυχθεί ή εάν αντίθετα θα συρρικνωθεί, δεν είναι αποτέλεσμα των αποφάσεων ενός φυσικού ή νομικού πρόσωπου, αφού η διαμόρφωση μίας συγκυρίας προϋποθέτει κοινές αποφάσεις πολλών φυσικών και νομικών πρόσωπων .

Η συνισταμένη των αποφάσεων δημιουργεί συγκύρια πλην όμως ο προκαθορισμός των αποφάσεων είναι αδύνατο να τεκμηριωθεί δεδομένου του πλήθους των παραμέτρων που το διαμορφώνουν.

Για τη δημιουργία μίας τάσης αναφορικά με την οικονομία στο σύνολό της, απαιτείται η κοινή αντίληψη μίας σειράς φυσικών και νομικών πρόσωπων.

Πώς, όμως, είναι δυνατόν να γνωρίζει κάποιος με ακρίβεια τις προθέσεις μίας κυβέρνησης για τη δημοσιονομική και νομισματική της πολιτική, τις προθέσεις μίας εταιρείας για την επενδυτική, παραγωγική και τεχνολογική της ανάπτυξη, τις προθέσεις των νοικοκυριών για το ύψος των προς κατανάλωση διαθεσίμων της και τέλος προθέσεις των μεμονωμένων ατόμων για το τι θα καταναλώσουν, τι θα αποταμιεύσουν και τι θα επενδύσουν;

Η γνώση όλων αυτών των παραμέτρων είναι αδύνατη, όπως εξίσου αδύνατη είναι η συναντίληψή τους, δεδομένου ότι, όπως προαναφέραμε, απαιτείται η συνισταμένη όλων για τη διαμόρφωση μίας συγκυρίας.

Στη βάση των ανωτέρω πρόβλεψη δεν μπορεί να υπάρξει.

Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει το πέρασμα μίας οικονομίας από την ανάπτυξη στην ύφεση και αντίστροφα ή να προβλέψει την πορεία μίας αγοράς ή ενός κλάδου.

Παρ' όλα αυτά προβλέψεις γίνονται και μάλιστα διεκδικούν σημαντικότατη θέση στον κόσμο της οικονομίας.

Σε καθεστώς παγκοσμιοποίησης οι προβλέψεις - εκθέσεις των μεγάλων διεθνών χρηματοοικονομικών οίκων δημιουργούν τάσεις, χειραγωγούν επενδυτικές κινήσεις και γενικώς δίνουν την εντύπωση πως ορισμένα πρόσωπα έχουν τη θεία ικανότητα να προβλέψουν με ιδιαίτερη δεινότητα το μέλλον.

Οι ενασχολούμενοι με τη σύνταξη των εκθέσεων - προβλέψεων αμείβονται πλουσιοπάροχα διότι στην ουσία διαμορφώνουν υπόβαθρα πάνω στα οποία στηρίζονται οι επενδυτικές επιλογές νομικών κυρίως αλλά και φυσικών πρόσωπων.

Τις περισσότερες φορές οι προβλέψεις τους υποκρύπτουν συμφέροντα και ιδιοτέλειες.

Η έκφραση ευσεβών πόθων, η έκφραση συμφερόντων, συνήθως συνοδεύει τις προβλέψεις τους δημιουργώντας ψευδαισθήσεις στους μη γνωρίζοντες το μέγεθος της υποκειμενικότητας τους .

Σε περιόδους παχιών αγελάδων οι ενασχολούμενοι με τις προβλέψεις έχουν εύκολη δουλειά δεδομένου ότι οι τάσεις έχουν συγκεκριμένη κατεύθυνση και η επιβεβαίωσή τους δεν διαφέρει σε τίποτα από τη διάρρηξη ανοικτών θυρών.

Το δύσκολο είναι η πρόβλεψη γυρίσματος μίας αγοράς ή μίας οικονομίας από την ανάπτυξη στη στασιμότητα και την ύφεση και το αντίστροφο και όχι η επιβεβαίωση μίας τάσης, η οποία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είναι δεδομένη.

Ας θυμηθούμε για παράδειγμα την πλήρη αποτυχία των προβλέψεων κατά την αλλαγή πλεύσης των χρηματιστήριων και τη μεγάλη διόρθωση των τιμών τους κατά το δίμηνο Μάιος-Ιούνιος 2006.

Ακόμη και τις παραμονές της μεγάλης διόρθωσης η πλειονότητα των αναλυτών πίστευε ότι η ανοδική τάση των μετοχών που είχε ξεκινήσει τρία χρόνια νωρίτερα, τον Μάρτιο του 2003, θα συνεχιζόταν, έτσι και οι τιμές-στόχοι για συγκεκριμένες μετοχές συνεχώς μεταβάλλονταν με κατεύθυνση ανοδική.

Η αποτυχία ήταν μέγιστη.

Η αλλαγή κατεύθυνσης των χρηματιστήριων ως συνέπεια της πληθωριστικής υστερίας που είχε επεκταθεί σε Ευρώπη και ΗΠΑ αιφνιδίασε τους πάντες κυρίως για τη βιαιότητά της.

Η πλειονότητα των αναλυτών είχε πεισθεί για τις αντιπληθωριστικές ιδιότητες της παγκοσμιοποίησης, με αποτέλεσμα να πέσει θύμα της ψευδαίσθησης περί αέναης ανάπτυξης.

Το γύρισμα των αγορών που ξεκίνησε από τις αναδυόμενες αγορές και επεκτάθηκε σε όλες, ανεπτυγμένες και μη, δεν προβλέφθηκε από κανένα.

Μπορεί αρκετοί να ομιλούσαν κυρίως αναφερόμενοι στις αγορές των εμπορευμάτων, πρώτων υλών, μετάλλων, για αγορές που κινούνταν σε επίπεδα φούσκας και για ενδεχόμενη διάρθρωσή τους, όμως οι αναφορές τους ήταν αόριστες και χωρίς καμία αναφορά στον παράγοντα χρόνο.

Προβλέψεις χωρίς αναφορά σε ακριβή χρόνο είναι προβλέψεις χωρίς απολύτως κανένα αντίκρισμα .

Ο παράγοντας χρόνος και δη η απόλυτη ακρίβεια κάνει την πρόβλεψη εργαλείο αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων πλην όμως, αναφερόμενοι στα χρηματοοικονομικά, ο εντοπισμός του ακριβούς χρόνου πραγματοποίησης μίας θετικής ή αρνητικής κατάστασης είναι αδύνατος για λόγους που προαναφέραμε .

Οπως και για την ακριβή πρόβλεψη πραγματοποίησης ενός σεισμού η μέχρι σήμερα θεωρητική προσέγγιση δεν μπορεί να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις, έτσι και στον κόσμο της οικονομίας το υφιστάμενο θεωρητικό υπόβαθρο σε συνδυασμό με τις εμπειρικές γνώσεις δεν βοηθούν όσους θέλουν να ασχολούνται με τις προβλέψεις.

Η ρεαλιστική προσέγγιση των χρηματοοικονομικών προβλέψεων μας δίνει την άποψη πως ακριβείς προβλέψεις με βάση τον παράγοντα χρόνο δεν μπορούν να γίνουν.

Αυτή δυστυχώς είναι η πραγματικότητα, η οποία δεν αλλάζει παρ' όλες τις προσπάθειες αρκετών να μας πείσουν ότι μπορεί να προβλέψουν τις επερχόμενες μεταβολές.

Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΦΟΥΣΚΑ

Εάν εξετάσουμε με αντικειμενικό τρόπο την σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα της χώρας τότε διαπιστώνουμε ότι η μεγαλύτερη φούσκα που καταγράφηκε, δεν ήταν ούτε του χρηματιστηρίου, ούτε των ακινήτων, ούτε των πιστώσεων.
Φούσκα ήταν η οικονομία στο σύνολο της.
Πολλές φόρες έχει αναφερθεί ότι το μοντέλο «ανάπτυξης» που στηρίζεται σε δανεικά, σε εισαγωγές, σε επιδοτήσεις, σε ελλείμματα, δεν μπορεί και δεν πρέπει να θεωρείτε ούτε υγιές ούτε βιώσιμο.
Πώς να χαρακτηρίσουμε ένα μοντέλο « ανάπτυξης» όταν χωρίς παραγωγική βάση έχει μάθει να βιώνει με αντισυμβατικούς όρους που θεοποιούν την κατανάλωση;
Η μεγαλύτερη φούσκα που καταγράφηκε ποτέ στην σύγχρονη οικονομική ιστορία της χώρας είναι το ίδιο της το ΑΕΠ.
Η φούσκα ξεκίνησε το 2000 και πήρε τέλος το 2008 όταν η διεθνής χρηματοοικονομική κρίση ανέδειξε την ψευδαίσθηση ανάπτυξης που εντέχνως είχε καλλιεργηθεί, αφού το αέναο μιας πορείας που δεν φείδονταν του εύκολου και φθηνού χρήματος είχε υιοθετηθεί από την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας.
Το 2000 το ΑΕΠ της χώρας καταγράφονταν στα 136,3 δις € , ενώ μια οκταετία μετά το 2008 έφθασε τα 232,9 δις € παρουσιάζοντας μια αύξηση της τάξεως των 96,6 δις € ή του 70,9%.
Ιστορικά τα επίπεδα του ΑΕΠ του 2008 ήταν τα υψηλοτέρα που είχαν καταγραφεί στην χώρα μας .
Μεγέθυνση που θα ζήλευαν ακόμη και χώρες με ισχυρή παραγωγική βάση και υγιούς οικονομικούς δείκτες .
Για να κατανοήσουμε το μέγεθος της φούσκας της περιόδου 2000-2008 θα συγκρίνουμε αυτή την μεγέθυνση με την αντίστοιχη της περιόδου 1955-1963 που για πολλούς θεωρείτε περίοδος αναδιάταξης των παραγωγικών δομών της χώρας .
Το 1955 το ΑΕΠ της χώρας καταγράφονταν στα 72,9 δις δραχμές ενώ μια οκταετία αργότερα το 1963 έφθασε στα επίπεδα των 143,7 δις δραχμών καταγράφοντας μια αύξηση της τάξεως των 70,8 δις δραχμών ή 76,8 % με ετήσιο μέσο όρο ανάπτυξης της τάξεως του 8,8%.
Η μεγέθυνση όμως της 8ετιας 1955-1963 είχε ως υπόβαθρο τις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου που αυξήθηκαν κατά 177,7% με ετήσιο μέσο όρο κατά 13,6% και τις ακαθάριστες ιδιωτικές επενδύσεις που αυξηθήκαν κατά 166,1% με ετήσιο μέσο όρο αύξησης  κατά 13%.
Η μεγέθυνση της 8ετιας 2000-2008 που στηρίχτηκε;
Μόνο στην κατανάλωση, η οποία κάλυπτε το 75% του εγχώριου προϊόντος.
Μόνο το άνοιγμα του εμπορικού ισοζυγίου του 2008 με έλλειμμα της τάξεως των 40,99 δις € αποκαλύπτει το σαθρό υπόβαθρο της αναπτυξιακής ψευδαίσθησης .
Η υιοθέτηση του ευρώ, τα χαμηλά επιτόκια , οι αυξημένες πιστώσεις , η λαϊκίζουσα εισοδηματική πολιτική που είχε πάρει διαζύγιο από την παραγωγικότητα, η συνδιοίκηση των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών από πολιτικούς ινστρούχτορες και συνδικαλιστές (μετρημένες στα δάκτυλα οι διαχειριστές του δημοσίου χρήματος με υγιή και τεχνοκρατικό τρόπο), η διαφθορά και η μετατροπή του κρατικού τομέα σε λάφυρο της εκάστοτε εκτελεστικής εξουσίας , δημιούργησαν ένα σαθρό πλαίσιο λειτουργίας , τον λογαριασμό του οποίου καλούμεθα να πληρώσουμε όλοι μας μέσω των μνημονίων .
Έχει ειπωθεί πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη ψευδαίσθηση από αυτή που πιστεύει στο αέναο.
Δυστυχώς για τους Έλληνες η 8ετια 2000-2008 δημιούργησε τέτοιες ψευδαισθήσεις που σήμερα ακόμη και τα αυτονόητα να  θεωρούνται εξωπραγματικά.
Η βασική αρχή κάθε υγιούς οικονομικής μονάδος , αυτή που θέλει τον ισοσκελισμό των εσόδων  με τα έξοδα δεν μπορεί εύκολα να υιοθετηθεί και αυτό διότι,  οι μύθοι που καλλιεργήθηκαν μέχρι και το 2008 ήθελαν την ελληνική οικονομία να μην υπόκεινται σε καμία οικονομική θεωρία και πρακτική.
Μια σειρά από ιδεολογήματα και αυτοσχεδιασμοί δημιούργησαν υπόβαθρα ελλειμμάτων που σταδιακά μετατράπηκαν σε βρόγχο που σήμερα αναγνωρίζεται ως πρόβλημα δημοσίου χρέους.
Μετά από 8 χρόνια μεγεθύνθηκε το εγχώριο προϊόν κατά 96,6 δις € κάτι που κατά την προσωπική μας άποψη συνιστά φούσκα , την μεγαλύτερη που γνώρισε η ελληνική πραγματικότητα.
Όπως κάθε φούσκα έτσι και αυτή του ΑΕΠ της περιόδου 2000-2008, με μια αφορμή , στην περίπτωση μας η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση , έσκασε.
Δυστυχώς το σπάσιμο κάθε φούσκας γίνεται εντονότερα ορατό από την σταδιακή δημιουργία της.
Για την χώρα μας μέσα σε μια τριετία 2009-2011 το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 14 ποσοστιαίες μονάδες και κατά 24,4 δις και έπεται συνέχεια .

Ο φωτισμός του Ακροκορινθου.

( άρθρο του Σαράντου Λέκκα )

 

Όταν το επιβλητικότερο φυσικό Μνημείο της Πελοποννήσου με το μεγαλύτερο κάστρο όχι μόνο της Ελλάδος αλλά και της Ευρώπης σε έκταση 250 στρεμμάτων και μήκος τειχών 3.000 μέτρων δεν προβάλλεται από τα εντεταλμένα όργανα της πολιτείας με τρόπο αντάξιο της ιστορίας του αλλά και των σύγχρονων μορφών προσέλκυσης τουριστών τότε υπάρχει πρόβλημα που χρήζει αντιμετώπισης .
Ο λόγος για τον Ακροκόρινθο , το Άστρο των Άστρων , τον παντεπόπτη και κλειδοκράτορα της Πελοποννήσου , όπως έχει χαρακτηριστεί .
Πράγματι με ύψος 575 μέτρων ο Ακροκόρινθος τραβά το βλέμμα όλων όσων έχουν κατεύθυνση την Πελοπόννησο και την Δυτική Ελλάδα .
Το πρόβλημα εντοπίζεται στη έλλειψη επαρκούς φωτισμού του .
Ο ηλεκτροφωτισμός του, κίνηση ιδιαίτερου συμβολισμού πραγματοποιήθηκε το 2004 , καταστράφηκε στις πυρκαγιές του Ιουλίου 2007 , επανήλθε λίγο αργότερα ενώ η σημερινή του κατάσταση θέλει τον ημιφωτισμό του από δυο μόνο προβολείς .
Μέχρι πρόσφατα υπήρχε η εσφαλμένη εντύπωση ότι ο φωτισμός του Κάστρου δεν ήταν εφικτός διότι είχαν κλαπεί τα καλώδια .
Πρόσφατη έρευνα της εφημερίδας ‘ΑΚΡΟΚΟΡΙΝΘΟΣ’ δείχνει ότι τα καλώδια βρίσκονται στην θέση τους, όμως κάποιοι έχουν σπάσει τους προβολείς .
Στην βάση αυτή ,εδώ και μήνες , γιατί είναι τόσο δύσκολη η αντικατάσταση τους από τους αρμοδίους φορείς , είτε υπουργείο Πολιτισμού λέγεται αυτό , είτε περιφέρεια Πελοποννήσου ;
Υπάρχει λόγος που ένα τέτοιο επιβλητικό μνημείο μένει στο σκοτάδι;
Ποιους εξυπηρετεί μια τέτοια κατάσταση , ποιος χάνει από μια τέτοια κατάσταση, εκτός από την ευνομούμενη πολιτεία ;
H νομιμότητα επιβάλει την υλοποίηση των αποφάσεων της πολιτείας έναντι περιθωριακών ή οικολογικών σχεδιασμών.
Εκτός ,εάν η απόφαση ηλεκτροφωτισμού έχει αναιρεθεί .
Εφόσον κάτι τέτοιο δεν υφίσταται τότε τα εντεταλμένα όργανα της πολιτείας πρέπει να επιβάλουν την νομιμότητα.
Η αντικατάσταση ή όπου επιτρέπεται η επισκευή των υλικών που έχουν καταστραφεί , πρέπει να γίνει άμεσα.
Ο πλήρης ηλεκτροφωτισμός του Ακροκόρινθου επιβάλλεσαι να αποκατασταθεί.

ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ
(ΔΗΜΟΣΙΕΘΥΗΚΕ ΣΤΟ e-korinthos ΣΤΙΣ 25/11/2012)

Αλλαγή προσέγγισης των προβλημάτων

Οι καταστάσεις που βιώνει η ελληνική κοινωνία είναι πρωτόγνωρες ενώ εάν δεν υπήρχαν οι παραδοσιακοί ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί τότε η κοινωνική αποσύνθεση θα μετέτρεπε την ύφεση σε κοινωνική έκρηξη .

Βλέποντας τα στατιστικά στοιχεία για την φορολογική επιβάρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων κατά την τελευταία τριετία παρατηρούμε ότι η δημοσιονομική προσαρμογή βασίζεται μονόπλευρα στην αύξηση των εσόδων από την αύξηση των φόρων κάθε είδους και κάθε κατηγορίας .
Ενώ η αναπτυξιακή εάν θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε μια δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να στηρίζεται κατά τα 2/3 στην περικοπή των δαπανών και κατά το υπόλοιπο στην αύξηση των φόρων  έχει επιλεγεί η εύκολη λύση της επιβολής άμεσης φορολογίας με τρόπο που  δεν συνάδει σε μια ευνομούμενη κοινωνία .
Το άσχημο μιας τέτοιας τακτικής είναι ότι περά από τις στρεβλώσεις που δημιουργεί στην πραγματική οικονομία έχει πεπερασμένα όρια .
Η φοροδοτική ικανότητα επιχειρήσεων και νοικοκυριών είναι σχετική με το εισόδημα όταν ομιλούμαι για νοικοκυριά και με τα έσοδα και τα κέρδη  όταν ομιλούμαι για επιχειρήσεις .
Η ελληνική πατέντα αποσύνδεσης των φόρων από τα εισοδήματα μπορεί υπό τις παρούσες συνθήκες να αντέχει παρά, την κατάρρευση των αμοιβών και των κερδών και παρά την μείωση της απασχόλησης, διότι υπάρχει το λίπος των αποταμιεύσεων .
Η πλειοψηφία νοικοκυριών και επιχειρήσεων αυτή την χρονική περίοδο αιμορραγεί αποταμιευτικά για να μπορεί να ανταπεξέρχεται στις άμεσες υποχρεώσεις οι οποίες κατά το μεγαλύτερο τμήμα τους οφείλεται σε φόρους .
Το πρόβλημα όμως εντοπίζεται πλέον στην επόμενη περίοδο όπου η συρρίκνωση ή και ο μηδενισμός των αποταμιεύσεων δεν θα μπορεί να λειτουργεί ως έσχατος μηχανισμός στήριξης υποχρεώσεων και βιοτικού επιπέδου.
Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τα Μνημόνια επιβάλουν την συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής με κάθε μέσο .
Οι αποκλίσεις της εκτέλεσης του προϋπολογισμού θα οδηγούν αυτόματα στην επιβολή νέων μέτρων , οι αστοχίες δηλαδή θα πληρώνονται άμεσα και μάλιστα με μέτρα ισοδύναμου περιεχομένου .
Όταν για την διετία 2013-2014 δρομολογούνται μέτρα 13,5 δις € εν’ μέσω  διόγκωσης της ανεργίας σε ποσοστά πρωτόγνωρα για την χώρα  και όταν η συρρίκνωση της οικονομικής  δραστηριότητας το 2012 συμπληρώνει 5 χρόνια , τότε η περαιτέρω αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης πρέπει να θεωρείται ιδανική συνταγή αυτοχειρίας .
Η δημοσιονομική προσαρμογή όπως χρονικά έχει επιβληθεί από τους δανειστές μας πλέον θα κινείται με όρους που δεν θα λειτουργούν προς όφελος της πραγματικής οικονομίας .
Η δημοσιονομική προσαρμογή του 2010 μετά την αναθεώρηση έφθασε τις 4,8 εκατοστιαίες μονάδες από 6 που αρχικώς είχε προϋπολογισθεί πράγμα που οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα ότι ο βαθμός δυσκολίας της γενικότερης προσπάθειας επιστροφής στην δημοσιονομική ορθοδοξία αυξάνεται καθώς η προσπάθεια προσκρούει πλέον στον σκληρό πυρήνα των ελλειμμάτων .
Πολλοί ισχυρίζονται ότι τα εύκολα τελείωσαν και μάλλον έχουν δίκιο αφού η μείωση του ελλείμματος στο 10,5% κατά το 2010 αποτελεί το εύκολο τμήμα της δημοσιονομικής προσαρμογής .
Η διόγκωση του ελλείμματος στο 15,4% κατά το 2009 με μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες  καθώς και η περικοπή μισθών και συντάξεων με οριζόντιο τρόπο μείωσε εύκολα το έλλειμμα το 2010 κατά 5,2 εκατοστιαίες μονάδες.
Κατά το 2011 η περαιτέρω μείωση ήταν της τάξεως της 1,6 εκατοστιαίας μονάδας ενώ είχε προγραμματισθεί τουλάχιστον διπλάσια .
Το έλλειμμα μειώθηκε στο 9% , όμως ο βαθμός δυσκολίας έδειχνε ότι ο επόμενος στόχος της μείωσης στο 5,4% για το 2012 θα ήταν δύσκολα επιτεύξιμος .
Πλέον η περιστολή του ελλείμματος δεν θα είναι το ίδιο εύκολη αφού θα προσκρούει στο διαρθρωτικό πυρήνα τους  με αποτέλεσμα οι κοινωνικές αντιστάσεις που έχουν να κάνουν με δομές και αγκυλώσεις δεκαετιών  να δημιουργούν εχθρικό περιβάλλον.
Επιπλέον η ύφεση που ξεκίνησε το 2008 και τείνει να πάρει διαστάσεις μεσοπρόθεσμης διάρκειας εκ των πραγμάτων δημιουργεί εκρηκτικό μίγμα .
Την τετραετία  2008-2011 η συρρίκνωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος έφτασε  το 13,9% πράγμα που καθιστά την ύφεση ως την μεγαλύτερη των τελευταίων 50ετων, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη την περαιτέρω μείωση της τάξεως του 6-7% κατά το τρέχον έτος .
Οι καταστάσεις που βιώνει η ελληνική κοινωνία είναι πρωτόγνωρες ενώ εάν δεν υπήρχαν οι παραδοσιακοί  ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί τότε η κοινωνική αποσύνθεση θα μετέτρεπε την ύφεση σε κοινωνική έκρηξη .
Στην βάση αυτή εφόσον το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον γίνεται χειρότερο με την πάροδο του χρόνου η αναζήτηση εσόδων από φυσικά και νομικά πρόσωπα μέσω άμεσης ή έμμεσης φορολογίας ή μέσω σκλήρυνσης της εισοδηματικής πολίτικης δεν θα έχουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα .
Η αλλαγή πολιτικής προσέγγισης των προβλημάτων επιβάλλεται για να μην ισχυριστούμε ότι είναι  μονόδρομος αφού τα αδιέξοδα θα πολλαπλασιάζονται .
                                                                           ΛΕΚΚΑΣ  ΣΑΡΑΝΤΟΣ
                                                                             ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

Η χαμένη ευκαιρία τιθάσευσης της κερδοσκοσκοπίας

του Σαράντου Λέκκα
οικονομολόγου


Ο πολιτικός κόσμος σε διεθνές επίπεδο έχασε την μεγάλη ευκαιρία να επιβάλει ένα νέο πλαίσιο δραστηριοποίησης του διεθνούς κεφαλαίου όταν βρίσκονταν σε θέση ισχύος.



Η ευκαιρία αυτή δόθηκε την περίοδο 2008-2009 όταν το διεθνές κεφάλαιο επιζητούσε χέρι βοηθείας για να επιβίωση της μεγαλύτερης από το 1930 χρηματοπιστωτικής κρίσης, που το ίδιο με την απληστία που το διέκρινε είχε δημιουργήσει.



Ο πολιτικός κόσμος όμως δεν βρήκε το θάρρος να επανασχεδιάσει τις δομές που απαιτούσαν οι νέες συνθήκες, ίσως διότι λειτουργούσε υπό καθεστώς ανταποδοτικότητας .



Όταν επί δεκαετίες οι χρηματοοικονομικές καμπάνιες των πολιτικών χρηματοδοτούνταν από προϊόντα του κεφαλαίου ήταν απόλυτα φυσικό οι πολιτικοί να τελούν υπό την προστασία του σε σημείο που να θεωρούνταν υπάλληλοι του.



Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η αχίλλειος πτέρνα του σύγχρονου πολιτικού συστήματος και εδώ ακριβώς εντοπίζεται η απάντηση στο ερώτημα γιατί δεν διαμορφώθηκε ένα νέο πλαίσιο δραστηριοποίησης του διεθνούς κερδοσκοπικού κεφαλαίου.



Η ευκαιρία δυστυχώς χάθηκε.



Η χρονική περίοδος που θα έπρεπε να αναζητηθούν οι νέες δομές πέρασε χωρίς τίποτα καινούργιο να σχεδιαστεί.



Η υποχρέωση ανταποδοτικότητας απλά διέσωσε το χρηματοπιστωτικό σύστημα με χρήματα των φορολογουμένων πολιτών χωρίς να λάβει κανένα ουσιαστικό και πρακτικό ενέχυρο.



Η κοινή γνώμη διαποτίστηκε με το ιδεολογικό πλαίσιο της αναχρηματοδότησης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που ήθελε η βοήθεια να περιλαμβάνει όρους αλλαγής του μέχρι τότε άπληστου σκηνικού και φυσικά τιμωρία όσων διάβηκαν τον χρηματοοικονομικό Ρουβικώνα με άπληστο τρόπο περιμένοντας νέα πλαίσια λειτουργίας όσων αγορών δημιούργησαν την μεγαλύτερη σύγχρονη χρηματοοικονομική κρίση.



Η κοινή γνώμη για μια ακόμη φορά έπεσε θύμα των λεκτικών προθέσεων αφού μέχρι σήμερα τίποτα δεν έχει αλλάξει στην συμπεριφορά των αγορών .



Το μόνο που έχει αλλάξει είναι η θέση ισχύος.



Πλέον το διεθνές κεφάλαιο βρίσκεται στην θέση των πολιτικών της διετίας 2008-2009.



Η ισχύς έχει περάσει ξανά στους άπληστους κερδοσκόπους.



Οι πολιτικοί είναι πλέον και πρακτικά ανίσχυροι.



Έχοντας με τα χρήματα των φορολογούμενων βγάλει από τον μονόδρομο της κατάρρευσης τους κερδοσκοπικούς μηχανισμούς εκλιπαρούν για την συγκατάβαση τους.



Ο πολίτικος κόσμος με την διάσωση των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων δημιούργησε το πλαίσιο της κρίσης χρέους που βιώνει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση.



Διέσωσε το κερδοσκοπικό κεφάλαιο με τρόπο που υποθήκευε το μέλλον και τις προοπτικές των λαών.



Η κρίση χρέους που αντιμετωπίζουν σήμερα οι χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης δεν αποτελεί παρά το κόστος της υποχρέωσης ανταποδοτικότητας των πολιτικών έναντι των χρηματοδοτών τους .



Οι λαοί ασφυκτιούν διότι οι υπάλληλοι του κερδοσκοπικού κεφαλαίου έπαιξαν τον ρόλο τους χωρίς να εξασφαλίσουν το ελάχιστο για αυτούς που τους ψήφισαν.



Ποια μέτρα να ληφθούν για την ομαλή και ορθολογική λειτουργία των αγορών όταν η αναχρηματοδότηση του δημοσίου χρέους στηρίζεται εν ΄ πολλοίς στην ανταπόκριση αυτών που αποκαλούμε αόριστα αγορές ;



Με ποιο σθένος και με ποια λογική ένα πολτικός θα λάβει μέτρα κατά της αχαλίνωτης απληστίας των κερδοσκόπων όταν γνωρίζει τις ανάγκες της χώρας του για νέα δάνεια;



Με ποιο σθένος και με ποια εσωτερική δύναμη ο πολιτικός κόσμος θα αντιδράσει στις μεθοδεύσεις των χρηματοοικονομικών κύκλων να τοποθετήσουν σε θέσεις κλειδιά τους ανθρώπους τους;



Με ποιο σθένος και με ποια αξιοπρέπεια ο πολιτικός κόσμος θα αφυπνιστεί όταν γνωρίζει ότι η δύναμη που αντλεί από το εκλογικό σώμα έχει απολεσθεί στην προσπάθεια εξυπηρέτησης των διαχρονικών χρηματοδοτών του.



Είναι επομένως αναμενόμενο αυτοί που έχουν ισχυροποίηση την θέση τους να επιβάλουν πρακτικές και ανθρώπους.



Είναι αναμενόμενο οι ισχυροί παίκτες του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος να τοποθετούν μέλη του δικτύου επιρροής τους στις θέσεις του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Πρωθυπουργού της Ιταλίας.



Μέλη της λεγόμενης κυβέρνησης της Goldman Sachs θεωρούνται τόσο ο Μάριο Ντράγκι όσο και ο Μάριο Μόντι.Οι πολιτικοί παραμερίζονται έχοντας χάσει την λαϊκή στήριξη οπότε θεωρούνται άχρηστοι.



Όσο η λαϊκή στήριξη στους πολιτικούς ήταν δεδομένη οι άνθρωποι του παρασκηνίου δεν είχαν άλλη επιλογή από την χρησιμοποίηση των πολιτικών σε θέσεις που οι δημοκρατικοί κανόνες επέβαλαν.



Από την στιγμή που αυτή χάθηκε , το παρασκήνιο εν μια νυκτί ήρθε στο προσκήνιο έχοντας πριν φτιάξει το υπόβαθρο του μονόδρομου.



Ποιο ήταν αυτό, απλά, η θεοποίηση των τεχνοκρατών ως μοναδική λύση αντιμετώπισης των μεγάλων προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ peloponnisiaki.gr– 22 Οκτωβρίου 2012.

Σεβασμός στη νομιμότητα

Του Σαράντου Λέκκα

Αναφορικά με το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας, το μεγάλο ζητούμενο εδώ και μήνες είναι η ενίσχυση της αξιοπιστίας, η οποία όμως στη βάση συγκεκριμένων γεγονότων συνεχώς βάλλεται με αποτέλεσμα η καχυποψία να έχει εντρυφήσει τόσο βαθιά στις συνειδήσεις τόσο των απλών πολιτών όσο και των εταίρων μας που καθετί πρέπει πλέον να στοιχειοθετείται στη βάση της νομιμότητας ώστε να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη.



Το κακό είναι ότι ενώ όλοι μιλούν για αλλαγή νοοτροπίας, με πρώτους τους ενεχομένους στην πολιτική κονίστρα, λαμβάνουν χώρα γεγονότα με ευθύνη των ιδίων των πολιτικών που υποδηλώνουν ότι δεν έχει γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος ούτε από αυτούς που υποτίθεται σχεδιάζουν τις λύσεις για την έξοδο από τη γενικευμένη κρίση.



Υποτίθεται ότι υιοθετήθηκε η πολιτική του μνημονίου για να μεταβληθεί η εικόνα της οικονομίας, να μπουν νέες βάσεις και να αλλάξουν δεδομένα και πρακτικές προς την κατεύθυνση μοντέλων βιωσιμότητας και ανάπτυξης που θαυμάζουμε σε πολλές δυτικές ανεπτυγμένες χώρες.



Αφορμή για τα παραπάνω, τα οποία πλέον θεωρούνται τετριμμένα, μας δίνεται από τη διελκυστίνδα μεταξύ τρόικας και υπουργείου οικονομικών αναφορικά με την είσπραξη από τις τράπεζες ποσού 555 εκατ. ευρώ που έχει εγγραφεί στον τρέχοντα προϋπολογισμό και αφορά απόδοση για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών με κεφάλαια ύψους 5 δισ. ευρώ στη βάση του πρώτου πακέτου ενίσχυσης επί υπουργίας Αλογοσκούφη το 2008.



Τα χρήματα αυτά δόθηκαν με αντάλλαγμα προνομιούχες μετοχές, δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο με το πόσο αυτό μετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών και στη βάση των ετήσιων αποτελεσμάτων έχει δικαίωμα είσπραξης μερίσματος.



Το ελληνικό Δημόσιο, όμως, ξεχνά ότι μέρισμα δίνεται μόνο όταν υπάρχουν κέρδη και όχι όταν με υπαιτιότητα του (PSI) το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται εγκλωβισμένο στη ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης. Το ελληνικό Δημόσιο ξεχνά ότι οι οικονομικοί όροι δεν μεταβάλλονται ανάλογα με τις προσδοκίες του, ούτε ανάλογα με τις επιθυμίες του.



Η συμμέτοχη σε ένα μετοχικό κεφάλαιο γίνεται με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις, οι οποίοι όροι δημιουργούν πλαίσια δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Η μετοχή ονομάζεται μετοχή, ενώ ανάλογα με τον χαρακτηριστικά της προσδιορίζεται ως κοινή, προνομιούχος, κ.τ.λ. Σε καμία περίπτωση, πλην εκείνης της απόλυτης καταπάτησης κάθε έννοιας δίκαιου, δεν μπορεί η μετοχή να ετεροπροσδιορίζεται ως δάνειο, ομόλογο ή οτιδήποτε άλλο.



Το ελληνικό Δημόσιο με την αρωγή γνωμοδότησης του Νομικού Συμβούλιου του κράτους θεωρεί ότι η κεφαλαιακή ενίσχυση του 2008 με αντάλλαγμα προνομιούχες μετοχές αποτελεί δάνειο προς αυτές και άρα έχει δικαιώματα τόκων. Το ελληνικό Δημόσιο ξεχνά ότι η συμμετοχή του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο έχει προσμετρηθεί στα εποπτικά κεφάλαια και άρα η όποια αυθαίρετη επανατοποθέτησή τους ως δάνειο ή οτιδήποτε άλλο θα δημιουργήσει μεγαλύτερες των 50 δισ. ευρώ ανάγκες ανακεφαλαιοποίησής τους.



Δηλαδή ομιλούμαι για πρόσθετη ανακεφαλαιοποίηση και άρα αύξηση του δημοσίου χρέους μόνο και μόνο διότι κάποιοι ευφάνταστοι γραφειοκράτες νομίζουν ότι το επίσημο κράτος έχει μόνο δικαιώματα έναντι των φυσικών και νομικών προσώπων και καμία υποχρέωση, ούτε καν την υποχρέωση σεβασμού των υπογράφων του και των νομών.



Στο πλαίσιο του άγχους που τους διακρίνει ενέγραψαν ως έσοδο στον προϋπολογισμό τα 555 εκατ. ευρώ τώρα, διαπιστώνουν ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να υλοποιηθεί αφού ούτε εφικτό είναι ούτε νόμιμο, όποτε και αλλάζουν κατά το δοκούν εντελώς αυθαίρετα έννοιες, όπως της κεφαλαιακής ενίσχυσης, του δάνειου, της απόδοσης, του μερίσματος, της μετοχής, του τόκου.

Βαφτίζουν το κρέας ψαρί και νομίζουν ότι παρέχουν υπηρεσίες στο κράτος.



Ξεχνούν ότι η βασική υπηρεσία ενός εντεταλμένου υπαλλήλου του Δημοσίου είναι η αξιοπιστία, ο σεβασμός της νομιμότητας και η αξιοπρέπεια. Πρέπει εν κατακλείδι όλοι να αντιληφθούν ότι η αλλαγή που επιζητούμε ως κράτος θα επέλθει μόνο μέσα από την αλλαγή νοοτροπιών κυρίως από την πλευρά εκείνων που πρέπει να δίνουν το παράδειγμα.



Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος





Κέρδος 14/10/2012 06:00

Η Ελλάδα εξήντα πέντε χρόνια πίσω.

Του ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΛΕΚΚΑ, Οικονομολόγου

Αρχές του 1947 η βρετανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει στις ΗΠΑ πως αδυνατούσε πλέον να συνεχίσει τον ρόλο που είχε αναλάβει, δηλαδή τον ρόλο της ενίσχυσης της ελληνικής κυβέρνησης στον αγώνα της κατά της κομμουνιστικής επικράτησης στην Ελλάδα. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τρούμαν προκειμένου να έχει ιδία άποψη για την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα στέλνει το πρώτο τρίμηνο του 1947 τον Paul A. Porter ως επικεφαλής αμερικανικής αποστολής.



Η αποστολή έμεινε στην Ελλάδα από τις 18 Ιανουαρίου έως τις 22 Μαρτίου 1947 επισκεπτόμενη περίπου όλη τη χώρα.

Στις 14 Φεβρουαρίου μετά από έναν περίπου μήνα παραμονής στην Ελλάδα ο Paul A. Porter στέλνει επιστολή προς τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ W.L. Clayton με τις πρώτες εντυπώσεις του, γράφοντας μεταξύ των άλλων: «Εδώ δεν υπάρχει κράτος σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα. Αντ’ αυτού υπάρχει μία χαλαρή ιεραρχία ατομιστών πολιτικών, μερικοί από τους οποίους είναι χειρότεροι από άλλους, που είναι τόσο απασχολημένοι με τον προσωπικό τους αγώνα για εξουσία, ώστε δεν έχουν τον χρόνο να αναπτύξουν οικονομική πολιτική, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι είχαν την ικανότητα».



Στις 20 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου ο Paul A. Porter με άρθρο του στο «Collier’s» καταγράφει τις εντυπώσεις του, οι οποίες παρά τη χρονική απόστασή τους, θυμίζουν αρκετά την Ελλάδα του μνημονίου.



Μεταξύ των άλλων γράφει: «Σε ολόκληρη τη χώρα, από τη μία άκρη στην άλλη, κυριαρχεί μία γκρίζα ανυπεράσπιστη, βαθιά έλλειψη πίστης για το μέλλον - μία έλλειψη πίστης που οδηγεί σε πλήρη απραξία στο παρόν. Οι άνθρωποι έχουν παραλύσει από την αβεβαιότητα και τον φόβο, οι επιχειρηματίες δεν επενδύουν, οι καταστηματάρχες δεν αποθηκεύουν προμήθειες.



Και συνεχίζει: «Η δημόσια διοίκηση είναι υπερβολικά εκτεταμένη?[??]?. Οι χαμηλοί μισθοί προσαυξάνονται βάσει ενός εντελώς συγκεχυμένου συστήματος επιδομάτων, χάρη στα οποία μερικοί δημόσιοι υπάλληλοι κερδίζουν μέχρι και τέσσερις φορές περισσότερο από τον βασικό μισθό τους».



Για το ίδιο θέμα αναφέρει: «Ποτέ άλλοτε δεν έχει δει διοικητική δομή που να είναι τόσο απαράδεκτη. Απλούστατα, δεν είναι δυνατόν να βασιστεί κάνεις ότι η δημόσια διοίκηση θα φέρει εις πέρας ακόμη και τις πιο απλές λειτουργίες μίας κυβέρνησης - την είσπραξη των φόρων, την εφαρμογή οικονομικών κανόνων, την επισκευή δρόμων.



Συνεπώς η δραστική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης αποτελεί συνθήκη εκ των ουκ άνευ για την επίτευξη οποιουδήποτε άλλου αποτελέσματος στην Ελλάδα».



Για την εκτελεστική εξουσία : «?η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει άλλη πολιτική εκτός από το να εκλιπαρεί για ξένη βοήθεια ώστε να διατηρηθεί στην εξουσία απαριθμώντας θορυβωδώς τις θυσίες της Ελλάδος... [.......]?στόχος της είναι να χρησιμοποιήσει την ξένη βοήθεια ως μέσο για τη διαιώνιση των προνομιών μίας μικρής κλίκας που αποτελεί την αόρατη εξουσία στην Ελλάδα».



Για τα οικονομικά συμφέροντα: «Τα ναυτιλιακά συμφέροντα βρίσκονται σε ιδιαιτέρα σκανδαλώδη θέση. Σήμερα η ελληνική εμπορική ναυτιλία βρίσκεται σε άνθηση και οι εφοπλιστές καρπώνονται τα κέρδη. Ομως, η χρεοκοπημένη ελληνική κυβέρνηση δεν απολαμβάνει κανένα όφελος από όλο αυτό τον πλούτο. Οι αποδοχές των ναυτικών εξακολουθούν να εισρέουν στη χώρα, αλλά τα κέρδη των πλοιοκτητών παραμένουν, στην πλειονότητά τους, στο εξωτερικό».



Για την ντόπια νομενκλατούρα: «Η ομάδα πίεσης της καλής κοινωνίας - οι κομψοί κοσμοπολίτες που έχουν την έδρα τους στις Κάννες, στο Σαιν Μόριτς και στην αθηναϊκή πλατεία Κολωνακίου - θα ενεργοποιηθεί. Πολλοί από αυτούς είναι γοητευτικοί άνθρωποι που μιλούν εξαιρετικά αγγλικά και αδημονούν ειλικρινά να παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια στην αμερικανική αποστολή. Εντούτοις θα αποπειραθούν να προσεταιριστούν την αποστολή και να τη μετατρέψουν σε ένα εργαλείο διασφάλισης των προνομιών τους».



Για την αίτηση βοηθείας: «Αίσθησή μου είναι ότι το ελληνικό κράτος έχοντας υποβάλει αίτηση βοήθειας και εποπτείας, έχει θέσει, στο μέτρο αυτό, όρια στην ίδια του την εθνική κυριαρχία».



Εν κατακλείδι, παρά τη χρονική απόσταση των 65 χρόνων, παρά την κολοσσιαία διαφορά στην κοινωνική πραγματικότητα, πολλά από αυτά που περιγράφουν μία Ελλάδα που υποτίθεται αφήσαμε πίσω μας, εντούτοις αποδεικνύονται ότι περιγράφουν και την Ελλάδα του σήμερα.



Εάν αυτό δεν αποτελεί μέγα μέτρο αποτυχίας όλων αυτών που υποτίθεται αναμόρφωσαν τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, δεν γνωρίζουμε τι άλλο μπορεί να περιγράψει την πλήρη αποτυχία.

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 23/9/2012)

Ποινές χάδια για ένα σκάνδαλο
Του ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΛΕΚΚΑ, Οικονομολόγου
Η δημοσιοποίηση του σκανδάλου στη διατραπεζική αγορά του Λονδίνου, όπου επί σειρά ετών ο πυρήνας του διεθνούς τραπεζικού συστήματος είχε υιοθετήσει πρακτικές χειραγώγησης του επιτοκίου αναφοράς Libor, δείχνει το απύθμενο θράσος μίας σχολής τεχνοκρατών η οποία δεν διστάζει σε τίποτα.



Η ηθική χαλάρωση, ως αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων όπως η απουσία πλαισίου δραστηριοποίησης, όπως η απουσία σοβαρού προληπτικού πλαισίου ελέγχου, όπως η θεοποίηση των κερδών, όπως η αλαζονεία και η απουσία μέτρου της συγκεκριμένης σχολής, οδήγησε σε ένα ακόμη σκάνδαλο και μάλιστα σε σκάνδαλο την ώρα που η διεθνής κοινότητα πλήττονταν από τη χειρότερη μετά το 1930 χρηματοοικονομική κρίση.



Εδώ εντοπίζουμε το απύθμενο θράσος αυτών των ανθρώπων.



Την ώρα που τα αποτελέσματα των πρακτικών τους βύθιζαν την παγκόσμια οικονομία στο σκοτάδι της ανασφάλειας, την ώρα που εκλιπαρούσαν για βοήθεια από τα κρατικά ταμεία, την ώρα που οι θυσίες των απλών πολιτών κάλυπταν τις μαύρες τρύπες της απληστίας τους, αυτοί συνέχιζαν τα παιχνίδια τους σαν να μην συνέβαινε κάτι το ιδιαίτερο.



Η χειραγώγηση της διατραπεζικής αγοράς με πρωταγωνιστές κολοσσούς του διεθνούς τραπεζικού συστήματος ( Barclays, Citigroup, Deutsche Bank, HSBC, JPMorgan, RBS, κ.τ.λ.) γίνονταν από τα τέλη του 2007 και μέχρι τα τέλη της άνοιξης του 2009, δηλαδή γίνονταν την ώρα που η διεθνής κοινότητα αγωνιούσε για το μέλλον της και προσπαθούσε με χρήματα των απλών φορολογούμενων πολιτών να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη σύγχρονη χρηματοοικονομική κρίση, τορπιλίζοντας τα υπόβαθρα των εθνικών οικονομιών, μετατρέποντας τελικά την πιστωτική - τραπεζική κρίση σε κρίση χρέους.



Με απλά λόγια, τη χρονική περίοδο που οι εθνικές κυβερνήσεις καλούσαν τους απλούς πολίτες να πληρώσουν τον λογαριασμό της απληστίας της συγκεκριμένης σχολής τεχνοκρατών, οι θύτες της κατάρρευσης συνέχιζαν να παίζουν τα παιχνίδια τους κάτω από τη μύτη ή κατά πολλούς και την ανοχή των εποπτικών Αρχών.



Το εξίσου εντυπωσιακό είναι και το είδος της τιμωρίας - συμφωνίας. Η Barclays συμφώνησε με τις εποπτικές Αρχές σε Βρετανία και ΗΠΑ να καταβάλει 360 εκατ. ευρώ ώστε να σταματήσει η περαιτέρω δίωξη της τράπεζας όταν η χειραγώγηση, (για να αντιληφθούμε την τιμωρία - χάδι), του επιτοκίου Libor επηρέαζε τις αξίες δανείων, ομολόγων και παραγώγων ύψους άνω των 350 τρισ. δολαρίων.



Εάν θεωρήσουμε ότι η μεγαλύτερη από το 1930 χρηματοπιστωτική κρίση έλαβε χώρα εξαιτίας της απορρύθμισης των αγορών και της αδυναμίας των ελεγκτικών οργάνων να επιβληθούν στις δυνάμεις που δραστηριοποιούνταν εκτός των θεσμοθετημένων πλαισίων, τότε η λύση του προβλήματος περνά απαραίτητα μέσα από την αντιμετώπιση των αδυναμιών που έχουν εντοπισθεί ως κερκόπορτες του διεθνούς νομισματοπιστωτικού συστήματος.



Παρ' ότι έχουν περάσει πάνω από τέσσερα χρόνια από τη στιγμή που εκδηλώθηκε η κρίση, καλοκαίρι του 2007, εντούτοις προς την κατεύθυνση θεσμοθέτησης νέων κανόνων και νέου ρυθμιστικού πλαισίου δεν έχουν γίνει ουσιαστικά βήματα.



Οι κυβερνήσεις και οι ηγέτες των ισχυρών δυτικών οικονομιών, πέρα από τους λεκτικούς λεονταρισμούς, δεν έχουν προχωρήσει ούτε βήμα προς την κατεύθυνση ουσιαστικών αλλαγών, που να δίνουν το μήνυμα ότι έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος των προβλημάτων που δημιουργεί η απορρύθμιση των αγορών και η αδυναμία των ελεγκτικών μηχανισμών να επιβάλουν τους εναπομείναντες κανόνες.



Η μετατροπή της κρίσης από χρηματοπιστωτική του 2008 σε δημοσιονομική το 2009 και κρίση χρέους το 2010 άλλαξε τη δυναμική των πραγμάτων.



Οι πανίσχυρες κυβερνήσεις μετετράπηκαν σε επαίτες των αγορών και των μηχανισμών που είχαν διασώσει. Οι πανίσχυρες κυβερνήσεις μετετράπηκαν σε οργανισμούς που ανέμεναν με αγωνία τις εκθέσεις των οίκων αξιολόγησης και των τεχνοκρατών που είχαν αναθαρρήσει από τα γεγονότα και από την αδυναμία ή την εσκεμμένη κωλυσιεργία των πολιτικών ταγών να διαμορφώσουν ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο. Από την άλλη πλευρά, οι θύτες της κρίσης εγκατέλειψαν τους κρυψώνες της κατακραυγής και από το προσκήνιο πλέον επιβάλλουν τους όρους τους στις καταχρεωμένες και αδύναμες κυβερνήσεις.



Πλέον οι θύτες της μεγαλύτερης χρηματοπιστωτικής κρίσης εμφανίζονται όπως πραγματικά είναι, ως πραγματικά αφεντικά των πολιτικών ηγεσιών. Το αρνητικό είναι ότι όσο ενδυναμώνονται οικονομικά οι θύτες της κρίσης τόσο η επίδειξη δύναμης θα είναι εμφανέστερη στην καθημερινή τους δραστηριότητα. Ποινές - χάδια όπως αυτή που επιβλήθηκε στην Barclays δεν επιλύει κανένα πρόβλημα, απλά γελοιοποιεί τις εποπτικές Αρχές, αποθρασύνει τους θύτες και στέλνει το μήνυμα ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει.

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 16/9/2012)

PSI + Επιτόκιο αποπληρωμής
peloponnisiaki.gr– 12 Φεβρουαρίου 2012.

Του Λέκκα Σαράντου - Οικονομολόγου .
Οι διαπραγματεύσεις που γίνονται για το ύψος των επιτοκίων που θα διέπουν τα νέα ομολόγα στα πλαίσια των αποφάσεων της 26ης Οκτώβριου 2011 αναφορικά με το δημόσιο χρέος και το PSI + δίνουν την εντύπωση πως δεν λαμβάνουν υπόψη το βασικό λόγο που γίνονται όλα αυτά .
Ο στόχος εάν δεν κάνουμε λάθος είναι η διευκόλυνση της Ελλάδος να αποπληρώσει με αξιοπρέπεια το δημόσιο χρέος της .
Έτσι τουλάχιστον αφήνουν να εννοείται οι ηγέτες της ευρωζώνης .
Στην βάση αυτή εκείνο που απαιτείται είναι η αναγνώριση από όλους τους εμπλεκομένους, όρων ομαλής διευθέτησης του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Θα μείνουμε μόνο στον παράγοντα επιτόκιο διότι θεωρούμε μη διαπραγματεύσιμο το δίκαιο που πρέπει να διέπει τα νέα ομολόγα και το όποιο δεν νοείται άλλο από το ελληνικό.
Ένα κράτος που σέβεται τους πολίτες του και την οντότητα του δεν απεμπολή τμήματα της αξιοπρεπείας του.
Άρα εκείνο που τίθεται σε καθεστώς διαπραγματεύσεων είναι το επιτόκιο .
Όπως είναι γνωστό ο λόγος του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ μπορεί να αυξάνεται ακόμη και όταν το πρωτογενές έλλειμμα είναι μηδενικό , δηλαδή όταν δεν υπάρχει νέος δανεισμός του δημοσίου .
Το φαινόμενο αυτό δημιουργείται όταν το μεσοσταθμικό επιτόκιο εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι υψηλότερο από τον ρυθμό μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ.
Καθώς το χρέος πρέπει να εξυπηρετείται κάθε χρόνο πληρώνοντας ένα επιτόκιο στους δανειστές , ο ρυθμός μεταβολής του υφιστάμενου χρέους όταν δεν υπάρχει νέος δανεισμός είναι το ίδιο το επιτόκιο .
Όταν ο ρυθμός μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ γίνει μικρότερος από το επιτόκιο , ο λόγος δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ μεγαλώνει καθώς ο αριθμητής αυξάνεται γρηγορότερα από τον παρανομαστή.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται και γίνεται πιο έντονο σε περιόδους χαμηλής ανάπτυξης / ύφεσης και αποπληθωρισμού .
Σε τέτοιες περιόδους η αύξηση του εθνικού εισοδήματος δεν επαρκεί για την αποπληρωμή των τόκων εξυπηρέτησης του χρέους με αποτέλεσμα το χρέος ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος να αυξάνεται χωρίς να υπάρχει νέος δανεισμός σχετιζόμενος με τα ελλείμματα παρά μόνο δανεισμός για την εξυπηρέτηση μέρους των τόκων .
Σε αυτό το σημείο η οικονομική θεωρία είναι ξεκάθαρη .
Το δημόσιο χρέος μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη από το επιτόκιο δανεισμού , όταν υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα που θα καλύπτουν τους τόκους , όταν υπάρχουν σημαντικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και όταν δεν υπάρχουν κρυφά χρέη ή καταπτώσεις εγγυήσεων δανειακών υποχρεώσεων ΔΕΚΟ .
Από τις τέσσερις προϋποθέσεις απουσιάζουν οι τρεις ενώ τα ποσά που αναμένονται από ιδιωτικοποιήσεις μέχρι το 2015 είναι της τάξεως των 50 δις € ποσά ιδιαίτερα μεγάλα και άρα ποσά που τίθενται υπό καθεστώς αμφισβήτησης σε ότι αφόρα την πραγματοποίηση τους .
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται σε ύφεση και την διετία 2012-13 ενώ πάντα με δεδομένο ότι όλα θα πάνε καλά θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης θα υπάρχουν μετά το 2013 και σε ποσοστά που δεν θα ξεπερνούν τα επίπεδα του 2,5% για την περίοδο μέχρι το 2015.
Εάν λάβουμε υπόψη ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο αποπληρωμής του χρέος που εντάσσεται στο PSI+ ύψους 206,6 δις € είναι της τάξεως του 4,84% που μεταφράζεται σε ετήσιους τόκους ύψους 9,6 δις € τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα ζητούμενα από τους πιστωτές μας επιτόκια των νέων ομολόγων που θα προκύψουν από το κούρεμα ύψους 6-8% καθόλη την διάρκεια του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας θα επιβαρύνουν αυξητικά το δημόσιο χρέος .
Σε ότι αφορά τον παράγοντα πρωτογενή πλεονάσματα μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ακούγεται η προοπτική χρησιμοποίησης τους για την μείωση του δημοσίου χρέους .
Ακόμη και εάν υιοθετήσουμε την θετική προοπτική των θετικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2014 , πράγμα αμφίβολο υπό τις παρούσες συνθήκες , για την μείωση του δημοσίου χρέους στα επίπεδα του 60% εντός μιας δεκαετίας απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 6,5% κάτι που για τα ελληνικά δεδομένα είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν .
Σε ότι αφορά τα κρυφά ελλείμματα η πρόσφατα ιστορία διδάσκει ότι με χρονική υστέρηση διογκώνουν το χρέος χωρίς μάλιστα να υπάρχει η στοιχειώδης ευθιξία των εκάστοτε υπουργών Οικονομικών να δικαιολογήσουν την εμφάνιση τους.
Είναι λυπηρό και παράλληλα απαράδεκτο για μια οικονομία να υπάρχουν χρέη εκτός προϋπολογισμού και να υφίσταται το φαινόμενο
η αύξηση του χρέους να μην δικαιολογείται με βάση τα ετήσια ελλείμματα.
Όσο δεν σταματάει αυτή η ελληνική πατέντα τόσο το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών θα καρκινοβατεί.
Σε ότι αφορά τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις για το 2012 ο προϋπολογισμός τα υπολογίζει στο 9,3 δις € ποσό όμως που εξαρτά από την πορεία της διεθνούς και ειδικότερα ευρωπαϊκής οικονομίας. Εν κατακλείδι οι παράγοντες μειώσεις του δημοσίου χρέους μέχρι και το ορατό 2015 δεν θα βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση του με αποτέλεσμα ο βραχνάς του χρέους να παραμένει αναλλοίωτος, ενώ με βάση το PSI+ και το ενδεχόμενο το επιτόκιο αποπληρωμής να κινείται σε επίπεδα πολλαπλάσια του ρυθμού ανάπτυξης η όλη διαδικασία του κουρέματος δεν θα έχει τα μεγαλειώδη αποτελέσματα που προσδοκούν ορισμένοι , πόσο μάλλον όταν επιδιώκεται η μείωση του χρέους κατά 100 δις €.

Γερμανικές ψευδαισθήσεις
Του Σαράντου Λέκκα

Η υποβάθμιση Γαλλίας-Αυστρίας από τον αμερικανικό οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s και άρα η απώλεια του 3Α δύο εκ των έξι χωρών από τις εγγυήτριες χώρες του EFSF, που είχαν την ανώτερη αξιολόγηση, όπως ήταν φυσιολογικό, οδήγησε στη μέγιστη παράπλευρη απώλεια, αυτή της απώλειας του 3Α του ίδιου του προσωρινού μηχανισμού χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF).
Στην προοπτική εκ νέου αναβάθμισης του μηχανισμού σε 3Α με την προϋπόθεση της αύξησης των παρεχόμενων εγγυήσεων, η θέση της Γερμανίας είναι ξεκάθαρη: Περισσότερες εγγυήσεις πρέπει να δοθούν από τις χώρες που υποβαθμίστηκαν και ότι είναι προτιμότερη η υποβάθμιση παρά η αύξηση των εγγυήσεων από την πλευρά της.
Γιατί όμως η Γερμανία αντιδρά με αυτόν τον τρόπο, γιατί αντιδρά στην προοπτική αύξησης των εγγυήσεων και γιατί δεν επιδεικνύει την ελάχιστη αλληλεγγύη που οι συνθήκες επιβάλλουν;Η απάντηση είναι απλή.Σήμερα, η Γερμανία αναχρηματοδοτεί το χρέος και αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της με ιδανικά επιτόκια.Στις αρχές Ιανουαρίου 2012 το βραχυπρόθεσμο κόστος άντλησης κεφαλαίων ήταν αρνητικό.Τα 6μηνα έντοκα είχαν αρνητική απόδοση για πρώτη φορά στη γερμανική ιστορία άντλησης κεφαλαίων.Οι επενδυτές αντί να εισπράττουν τόκους από την πράξη στήριξης της γερμανικής οικονομίας δέχθηκαν να πληρώσουν φύλακτρα μέσου κόστους - 0,0122%.Στα μέσα Ιανουαρίου 2012 το μεσοπρόθεσμο κόστος δανεισμού καταγράφηκε κοντά στο ιστορικά χαμηλό, περί 0,75%, ενώ ανάλογες ιστορικές επιδόσεις καταγράφονται και σε μακροπρόθεσμες περιόδους με τα 30ετή ομόλογα να έχουν επιτόκιο 2,62%.Αρα το πρόβλημα χρέους των εταίρων της μετατρεπόταν σε μέγιστο όφελος για την ίδια.Ποιος πολιτικός ηγέτης με επικεντρωμένη την προσοχή του στην ικανοποίηση των αναγκών της χώρας του και άρα χωρίς βλέψεις ανάληψης μέρους του κόστους του προβλήματος χρέους που διαπερνά την Ευρωπαϊκή Ενωση από το ένα άκρο στο άλλο θα άλλαζε τις ιδανικές για εαυτόν συνθήκες με δική του πρωτοβουλία;Στη βάση του υπόβαθρου που αναφέραμε στο πρόσωπο της Ανγκέλα Μέρκελ δεν θα αναμέναμε κάτι διαφορετικό.Η στάση της είναι φρικτά αναμενόμενη, εάν λάβουμε υπόψη τον τρόπο που λειτουργεί λογιστικά η διαδικασία άντλησης κεφαλαίων από τον προσωρινό μηχανισμό σταθερότητας.Οπως είναι γνωστό, ο EFSF δανείζεται από την αγορά για λογαριασμό των κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ, προκειμένου να προσφέρει κεφάλαια στις χώρες που έχουν οικονομική ανάγκη.Στατιστικά το δάνειο που παρέχεται στην δανειζόμενη χώρα δεν καταγράφεται ως άμεσο δάνειο από τον EFSF, αλλά ως δάνειο από τον EFSF προς τις εγγυήτριες χώρες που με τη σειρά τους δανείζουν τα χρήματα στις χώρες που τα έχει ανάγκη, καταγράφοντας την όλη διαδικασία ως απαίτηση προς τη χώρα-αποδέκτη.Αρα υπάρχει αύξηση του ακαθάριστου δημόσιου χρέους των χωρών που παρέχουν τις εγγυήσεις, ενώ η χώρα-αποδέκτης εγγράφει ακαθάριστο χρέος έναντι των εγγυητριών-χωρών.Με δεδομένο, επίσης, ότι οι αγορές τιμωρούν άμεσα ακόμη και την ένδειξη ανησυχίας ως προς την ευρωστία των δημοσίων οικονομικών μίας χώρας, τότε γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η Γερμανία σε καμία των περιπτώσεων δεν θα ήθελε να δώσει την εντύπωση μεταβολής προς τα χείρω της δημοσιονομικής της θέσης.Με δεδομένο ότι ο EFSF ακόμη και μετά την υποβάθμιση του απόλυτου αξιόχρεού του διατηρεί τη δυνατότητα δανεισμού 440 δισ. ευρώ παρά τη μεταβολή προς το αρνητικότερο του κόστους άντλησης των κεφαλαίων, η θέση της Γερμανίας δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από αυτή που πρεσβεύει από την αρχή της κρίσης, δηλαδή, τη θέση πως αυτοί που φταίνε πρέπει να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους.Η Γερμανία, έχοντας την ψευδαίσθηση ότι αποτελεί νησίδα οικονομικής ευρωστίας εν μέσω απόλυτης καταιγίδας και αυτοπαγιδευόμενη στο πλαίσιο που διαμορφώνουν η ανωτερότητα, οι θετικές γι' αυτή συγκυρίες, καθώς και η έλλειψη ηγετών με όραμα και αποφασιστικότητα εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης λειτουργεί κοντόφθαλμα όσο και εάν ο ρεαλισμός που επιδεικνύει προς το παρόν την ευνοεί τόσο χρηματοοικονομικά όσο και γεωπολιτικά.

Ο Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 29/1/2012)