Σάββατο 06/01/2024 - 14:20

Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος): Ο πολιτικός ρόλος των συγκυριών

:

Άρθρο του οικονομολόγου Σαράντου Λέκκα

Από την μεταπολίτευση και μετά οι σταθερές του πολιτικού μας συστήματος είναι η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ , δεδομένου ότι τα τρία αυτά κόμματα έχουν συμμετάσχει σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 1974 και μέχρι σήμερα.
Συγκυρίες αλλά και διασπάσεις βεβαίως συντελούν στην εμφάνιση κομμάτων, τα οποία κάνουν αισθητή την παρουσία τους για κάποιο χρονικό διάστημα, κυρίως όσο επιδρά μια συγκυρία ή όσο η διάσπαση έχει κάποιο πολιτικό περιεχόμενο.
Επιπλέον η χρησιμοποίηση εκλογικών νόμων με χαρακτηριστικά απλής αναλογικής που εμπεριέχουν δείκτες δυσκολίας για την συγκρότηση αυτοδύναμων κυβερνήσεων όπως στις περιόδους 1989/90 και 2023 λειτούργησαν προς την κατεύθυνση εισόδου στη Bουλή κομμάτων που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχαν καμία εκλογική τύχη.
Η πιο συμπαγής βουλή της μεταπολίτευσης ήταν αυτή που προέκυψε από την εκλογική αναμέτρηση του 1981 με τρία κόμματα , αυτά που χαρακτηρίζουμε ως σταθερές του πολιτικού μας συστήματος, ενώ πολυπληθείς κοινοβουλευτικές παρουσίες είχαμε μετά τις δεύτερες εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 και του 2023 με την είσοδο οκτώ κομμάτων.
Κατά βάση, η απλή αναλογική, η μη ύπαρξη του 3% ως κατώτερου ορίου εισόδου στη Bουλή και κυρίως η αποσυσπείρωση των κυβερνητικών πυλώνων του πολιτικού συστήματος οδηγούσε στην είσοδο περισσοτέρων των πέντε κομμάτων στη Bουλή.
Βεβαίως κυρίαρχο ρόλο παίζουν οι συγκυρίες οι οποίες διαμορφώνουν όρους εκλογικής επιτυχίας για πολιτικούς σχηματισμούς που ενώ είχαν προηγούμενη παρουσία αυτή ήταν εξωκοινοβουλευτική και άκρως περιθωριακή.

Την δεκαετία του 70 είχαμε την είσοδο στη Βουλή της Εθνικής Παράταξης ενός φιλοβασιλικού και άκρως αντικομμουνιστικού κόμματος, το οποίο συμμετείχε στη Βουλή του 1977 και μετά διαλύθηκε λόγω εσωτερικών διαφωνιών για την εκλογή Καραμανλή στην προεδρία της Δημοκρατίας το 1980.
Την δεκαετία του 80 το κίνημα των οικολόγων βρίσκονταν στην ακμή του, ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έθετε στο πολιτικό σύστημα όρους ισότιμης συμμέτοχης στο ευρύτερο πολιτικό παιχνίδι.
Η συγκυρία ήταν ιδανική και για το εγχώριο οικολογικό κίνημα το οποίο εκμεταλλευόμενο την ιδιόμορφη αναλογική του συστήματος Κουτσόγιωργα όπως και την έλλειψη ορίου 3% για την είσοδο στη Βουλή κατέγραψε δυο παρουσίες μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις του 1989/90.
Βραχύβια τριετή παρουσία χωρίς συνέχεια αφού η ασήμαντη εκλογική του δύναμη δεν θα μπορούσε να επιβιώσει όταν το οικολογικό αφήγημα έπαυσε να συγκινεί .
Τις δεκαετίες του 90 και του 00 η εμφάνιση κομμάτων στη Βουλή όπως η ΠΟΛΑΝ του Αντώνη Σαμαρά , ο συνασπισμός του Κωνσταντόπουλου και ο ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη είχαν ως βάση τις αποχωρήσεις –διασπάσεις από τα κόμματα της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ και του ΚΚΕ .
Ειδικά ο ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη εξέφραζε την λαϊκή , φιλοβασιλική δεξιά με άξονες την εθνική ασφάλεια και το μεταναστευτικό , με δυο εκλογικές επιτυχίες το 2007 και 2009 παίρνοντας θέση δεξιά της ΝΔ του Κώστα Καραμανλή που είχε εστιάσει στον μεσαίο χώρο μετά την εκλογική αποτυχία του 2000.
Η συμμετοχή του ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση Παπαδήμου το 2011 ήταν η κορυφαία αλλά και τελευταία παρουσία του συγκεκριμένου κόμματος σε κοινοβουλευτικό επίπεδο αφού μετά τις εκλογές του 2012 συρρικνώθηκε εκλογικά και χάθηκε σταδιακά.
Εάν εξαιρέσουμε την παρουσία της ΠΟΛΑΝ του Αντώνη Σαμαρά δεξιότερα της ΝΔ , μιας και το υπόβαθρο της είχε σχέση με το Μακεδονικό , η παρουσία του ΛΑΟΣ στην ουσία άνοιξε διάπλατα την πόρτα όλων αυτών των σχηματισμών που εφεξής θα καταχωρούνταν δεξιότερα της ΝΔ επιτυγχάνοντας κοινοβουλευτική παρουσία .
Η αναγκαιότητα πλειοψηφικού ρεύματος μετά την εκλογή Κώστα Καραμανλή στην ηγεσία της ΝΔ αλλά και το παράδειγμα της κυβερνητικής θητείας Κωνσταντίνου Μητσοτάκη σταδιακά οδηγούσε τη ΝΔ προς το κέντρο και τον περίφημο μεσαίο χώρο δίνοντας την ευκαιρία σε κομματικούς σχηματισμούς να καλύπτουν χώρους δεξιότερα της ΝΔ εκφράζοντας πεποιθήσεις που είχαν συνάφεια με τις συγκυρίες .
Η αποδοχή της κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας από την κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου το 2010, η χρηματοδότηση από την τρόικα συνοδεία σκληρών οικονομικών μέτρων που στις συνειδήσεις των απλών πολιτών χαράχτηκαν ως μνημόνια όπως ήταν απόλυτα φυσικό οδήγησε στην αμφισβήτηση των κομμάτων που είχαν την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας τις δεκαετίες που πέρασαν και στην εκλογική κατάρρευση του δίπολου ΝΔ/ΠΑΣΟΚ αρχικά στις δίπλες εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 που κορυφώθηκε στις αναμετρήσεις του 2015 όταν το ΠΑΣΟΚ συρρικνώθηκε σε ποσοστά της τάξεως του 4,68%.
Το κίνημα των αγανακτισμένων έδωσε τον τόνο της απόλυτης αμφισβήτησης με την είσοδο στη Βουλή της Χρυσής Αυγής και των Ανεξάρτητων Ελλήνων ενώ το αντιμνημονιακό ρεύμα έφθασε σε υψηλότερο κοινοβουλευτικό επίπεδο στις δεύτερες εκλογές του 2015 με οκτώ κόμματα στη Βουλή, η οποία Βουλή είχε τα πάντα, από την Ένωση Κεντρώων του Λεβέντη, τους ΑΝΕΛ του Καμμένου , το ΠΟΤΑΜΙ του Θεοδωράκη αλλά και την Χρυσή Αυγή ως τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη με ποσοστό 6,99%.
Με τους ποπουλιστές του ΣΥΡΙΖΑ να εκτοξεύονται από το περιθωριακό 4,59% του 2009 στο 36,34% τον Ιανουάριο του 2015 η αντιμνημονιακή συγκυρία είχε φθάσει στο ανώτατο όριο της .
Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ την περίοδο 2015-2019 έδειξε πως η ριζοσπαστική αριστερά δεν είχε κανένα ενδοιασμό στο να συνεργαστεί κυβερνητικά με την άκρα δεξιά επιβεβαιώνοντας την θεωρία των δυο άκρων .
Το κίνημα της αγανάκτησης είχε φουσκώσει τα εκλογικά πανιά των αντιμνημονιακών κομμάτων οπότε όταν το αφήγημα θα έπαιρνε τέλος και η προσπάθεια ανασυγκρότησης θα έπρεπε να είχε αλλά χαρακτηριστικά από αυτά που πρέσβευε ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα από τις τοξικές και διχαστικές πρακτικές του τότε νομοτελειακά η κανονικότητα θα οδηγούσε στην αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής παραφωνίας.
Πράγματι η τύχη των ΑΝΕΛ του Καμένου, ακολουθώντας την τύχη του ΛΑΟΣ, έδειξε ότι όποιο μικρό κόμμα εισέρχεται σε κυβέρνηση συνεργασίας εξαφανίζεται πολιτικά , έτσι εξαφανίστηκαν πολιτικά το 2019.
Ταυτόχρονα ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα από την ήττα του 2019 με ποσοστό 31,53% συρρικνώθηκε τον Μάιο του 2023 στο 20,07% και μπήκε σε τροχιά πολιτικής αποδόμησης με το 17,83% των εκλογών του Ιουνίου 2023.
Όπως προαναφέραμε οι συγκυρίες αλλά και η απλή αναλογική πάντα διαμορφώνουν συνθήκες εμφάνισης νέων κομμάτων εντός του κοινοβουλίου.
Με την άνοδο της κυβέρνησης Μητσοτάκη το 2019 στην εξουσία και την σταδιακή επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα το αντιμνημονιακό αφήγημα πήρε τέλος, όμως δυο νέες κρίσεις την περίοδο 2020-22 διαμόρφωσαν νέους πολιτικούς όρους.
Η υγειονομική στην αρχή και η ενεργειακή /πληθωριστική κρίση στην συνέχεια παρά τον πρωτόγνωρο χαρακτήρα τους όπως ήταν αναμενόμενο έδωσαν την ευκαιρία διαφοροποίησης και έντονης κριτικής ειδικά για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό σε πλήθος ετερόκλητων ομάδων οι οποίες σταδιακά έλαβαν πολιτικά χαρακτηριστικά κινούμενες όμως υπόγεια και αθόρυβα για να μην προκαλέσουν τον εφησυχασμό του πολιτικού κατεστημένου.
Αποτέλεσμα μετά την εκλογική αναμέτρηση του Ιουνίου 2023 να προκύψει οκτακομματική βουλή όπως είχε προκύψει τον Σεπτέμβριο του 2019 επιβεβαιώνοντας ότι κάθε κρίση είτε οικονομική , είτε υγειονομική , είτε ενεργειακή, έχει παράπλευρες και σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις.
Η αποδόμηση του ΣΥΡΙΖΑ έφερε εξ αντανακλάσεως την ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ στη Βουλή , το κρυφτό των ΕΛΛΗΝΩΝ του Κασιδιάρη έφερε του ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ εντός του κοινοβουλίου, ενώ ο θρησκευτικός παροξυσμός έφερε την ΝΙΚΗ στα έδρανα της βουλής.
Βέβαια στην βάση του προσφάτου παρελθόντος όσοι πολιτικοί σχηματισμοί είναι προϊόντα μιας κρίσης νομοτελειακά όταν παύσει η δράση της θα εξαφανιστούν .
Η απουσία μέτρου και η έλλειψη πολιτικής παιδείας συνδυαστικά με την αλαζονεία της αναγνωσιμότητας επιβεβαιώνουν κατά τακτά χρονικά διαστήματα τον ρόλο των συγκυριών ο οποίος είναι καθοριστικός για την πρόσκαιρη εκλογική επιτυχία και ταυτόχρονα αμείλικτος όταν παύει η επίδραση τους , οδηγώντας στο πολιτικό τέλος , στην επιστροφή στο περιθώριο και τελικά στη πολιτική λήθη.

 

Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ, ΝΟΜΙΜΟΥ ΚΑΙ ΥΓΙΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

5 Ιανουαρίου 2024

από Σαράντος Λέκκας

Αποποίηση ευθύνης (εικόνες & διαγράμματα)

Ήταν το 1912 όταν από τον John Pierpont Morgan διατυπώθηκε η δεύτερη πιο σημαντική, μετά τον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης, οικονομική θεώρηση, σύμφωνα με την οποία : ‘ Gold is money everything else is credit ’, δηλαδή ο χρυσός είναι χρήμα οτιδήποτε άλλο είναι πίστωση.

Όταν διατυπώθηκε αυτό δεν υπήρχαν  τα σημερινά προβλήματα, ίσχυε ο κανόνας του χρυσού που διήρκησε από το 1880 έως και το 1914 και που κατά την διάρκεια του σημειώθηκε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη, πραγματοποιήθηκαν σημαντικές επενδύσεις ενώ το διεθνές εμπόριο πραγματοποίησε μεγάλα άλματα.

Ο κανόνας του χρυσού επέτρεπε στα κράτη να τυπώνουν τόσα χρήματα όσο και το αντίκρισμα σε αποθέματα χρυσού.

Καταργήθηκε κατά την διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου καθώς η χρηματοδότηση του πολέμου απαιτούσε τεράστιες ποσότητες χρημάτων για τις οποίες δεν υπήρχαν τα αντίστοιχα αποθέματα χρυσού.

Η πρακτική αυτή συνεχίσθηκε και μετά τον πόλεμο με αποτέλεσμα οι ποσότητες του χωρίς αντίκρισμα χρήματος να οδηγήσουν στην αύξηση των τιμών σε ακίνητα, εμπορεύματα, μετοχές και στην δημιουργία φούσκας στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ που έσκασε το 1929 με τεράστιο αντίκτυπο στη διεθνή οικονομία.

Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η ανάγκη για νομισματική σταθερότητα διαμόρφωσε το σύστημα σταθερών ισοτιμιών το οποίο διέφερε από τον κλασικό κανόνα του χρυσού.

Σύμφωνα με αυτό προσδιορίστηκαν σταθερές ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων που συμμετείχαν, τα νομίσματα είχαν αντίκρισμα σε δολάρια και τα δολάρια σε χρυσό με σταθερή αναλογία 35 δολάρια ανά ουγιά χρυσού.

Και αυτό το σύστημα καταργήθηκε όταν το 1974 η ανάγκη για χρηματοδότηση της εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο του Βιετνάμ απαιτούσε τεράστια κεφάλαια.

Έκτοτε  περάσαμε στο σύστημα των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών και στην δημιουργία χρημάτων από πιστώσεις, των λεγόμενων χρήματων fiat.

H λέξη fiat είναι λατινική που σημαίνει γενηθήτω, να δημιουργηθεί, ας γίνει, ενώ ως νόμισμα αντλεί την αξία του από την εκδούσα κυβέρνηση και όχι από φυσικό αγαθό ή εμπόρευμα.

Ομιλούμε επομένως για χρήματα χωρίς αντίκρισμα, χρήματα που δεν καλύπτονται από απτό πλούτο πάρα μόνο από την υπόσχεση του κράτους να πληρώνει στηριζόμενο στα μελλοντικά φορολογικά έσοδα.

Η εγκατάλειψη του κανόνα του χρυσού όπου το ποσό της πίστωσης προσδιορίζονταν πάντα από χειροπιαστή αξία οδήγησε στην χρησιμοποίηση του τραπεζικού συστήματος ως μηχανισμού ατελείωτης πιστωτικής επέκτασης.

Μοναδικό φρένο ο πληθωρισμός χωρίς αυτό να αλλάζει την ουσία μιας και τα αποθεματικά είναι χάρτινα συνήθως υπό την μορφή ομολόγων σε αντιδιαστολή με το αντίκρισμα σε ποσότητες χρυσού.

Σήμερα υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι η λογιστική κατά βάση τραπεζική κατάθεση ή η κατοχή ομολόγων μπορεί να μετατραπεί σε απαίτηση πάνω σε πραγματικά περιουσιακά στοιχεία.

Ελάχιστοι μπαίνουν στην κόπο να διερωτηθούν πάνω στο υπαρκτό πρόβλημα της ύπαρξης υπερπολλαπλάσιων εκκρεμών απαιτήσεων σε σχέση με τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία.

Το χρέος των κυβερνήσεων, νοικοκυριών, επιχειρήσεων το 2007 έφθανε στο 195% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ με την συμπλήρωση του πρώτου εξαμήνου του 2023 έφθασε   το 336% και σε απόλυτο νούμερο τα 307,4 τρις δολάρια περίπου δώδεκα φορές μεγαλύτερο του ΑΕΠ των ΗΠΑ.

Την τελευταία δεκαετία το παγκόσμιο χρέος αυξήθηκε κατά 100 τρις δολάρια ενώ το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 30 τρις δολάρια.

Η παγκόσμια ρευστότητα από τις κεντρικές τράπεζες, τις εμπορικές και το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, το 2019 έφθανε τα 130 τρις δολάρια, ενώ το 2022 ξεπέρασε τα 172 τρις δολάρια, την ίδια ώρα το παγκόσμιο ΑΕΠ καταγράφεται στα 91,48 τρις δολάρια.

Το τρομακτικό είναι ότι σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών οι ανοικτές θέσεις σε ρυθμιζόμενα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης καθώς και η αξία των εξωχρηματιστηριακών  παραγώγων στα τέλη του 2022 έφθασαν τα 667,5 τρις δολάρια με αντισυμβαλλόμενους, τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία.

Εάν οι κάτοχοι καταθέσεων, ομολόγων, συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης και  παραγώγων, αποφασίσουν να μετατρέψουν τις λογιστικές και χάρτινες τοποθετήσεις τους σε οποιοδήποτε άλλο αγαθό τότε θα διαπίστωναν ότι αυτές δεν καλύπτονται, ότι δεν υπάρχει αγοραστική δυνατότητα ανάλογη των τοποθετήσεων τους, ότι δεν υφίσταται πραγματικός πλούτος, ότι τα δικαιώματα που δημιουργήθηκαν από την τραπεζική πίστη δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.

Από αυτήν την ψευδαίσθηση, από αυτό το κενό, μας προστάτευε ο κανόνας του χρυσού, όμως ήταν εμπόδιο για αυτούς που διαμορφώνουν όρους ανάπτυξης μέσω ελλειμμάτων.

Θεοποιήθηκε η πίστωση ως μηχανισμός ανάπτυξης, ενώ αντίστοιχα παρατηρήθηκε ότι κάθε μορφή ύφεσης ήταν αποτέλεσμα του περιορισμού των πιστώσεων.

Χωρίς απτά αποθεματικά δεν υπάρχουν όρια, οι πιστώσεις συνεχίζονται έως το σπάσιμο της φούσκας, της όποιας φούσκας που κατά τακτά χρονικά διαστήματα δημιουργείται και που νομοτελειακά κάποια στιγμή σπάει.

Ο χρυσός δεν απαιτεί εμπιστοσύνη όπως τα κρατικά fiat χρήματα, εμπεριέχει την φερεγγυότητα και αναδεικνύει την δυναμική του σε περιόδους κρίσεων, είτε αυτές είναι οικονομικές, είτε γεωπολιτικές, είτε υγειονομικές.

Από τα 35 δολάρια ανά ούγια του 1970 , η τιμή του ξεπέρασε τα 300 δολάρια το 1985 , τα 500 δολάρια το 2006 , τα 1000 δολάρια το 2010, ενώ σήμερα βρίσκεται κοντά στα 2.000 δολάρια .

Στην ουσία η μεγάλη του εκτόξευση πραγματοποιήθηκε μετά την διεθνή χρηματοοικονομική κρίση του 2008/09 κάτι που αποδεικνύει ότι σε περιόδους κρίσεων ο χρυσός αποτελεί το πραγματικό καταφύγιο επιβεβαιώνοντας τον J.P Morgan που θέλει τον χρυσό και μόνο να αποτελεί απτό χρήμα.

Ο χρυσός  καταγράφει κέρδη σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας, ύφεσης, πληθωρισμού, χαμηλών επιτοκίων, γεωπολιτικών αναταραχών, έντονου αγοραστικού ενδιαφέροντος από τις κεντρικές τράπεζες, αλλά και όταν η τιμή του δολαρίου μειώνεται μιας και η αποτίμηση του γίνεται σε αμερικανικά δολάρια.

Η πορεία του χρυσού εκφράζει μια αντιστρόφως ανάλογη σχέση με εκείνη του δολαρίου μιας και σχετίζονται αρνητικά, έτσι όταν καταγράφεται αποδυνάμωση του δολαρίου υπάρχει άμεση ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης όσων βρίσκονται εκτός ζώνης του δολαρίου κάτι που οδηγήσει τις τιμές εμπορευμάτων, μετάλλων, χρυσού σε υψηλοτέρα επίπεδα.

Κατά την τρέχουσα περίοδο, η οποία στην ουσία είναι συνέχεια της μεγαλύτερης μετά το 1929 χρηματοπιστωτικής κρίσης, του 2008/09, δεδομένης της αβεβαιότητας που διαμόρφωσαν η παρατεταμένη χρονικά καθήλωση των επιτοκίων σε μηδενικά επίπεδα, η διπλή κρίση υγειονομική και ενεργειακή, τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, η εκτόξευση εν συνέχεια του πληθωρισμού, η εξ αυτού αναστροφή της τάσης των επιτοκίων μετά την άνοιξη του 2022, έχει διαμορφωθεί μια κατάσταση αντίστροφη της τάσης για ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο.

Η ανάδειξη ως μέγιστης προτεραιότητας της οικονομικής ασφάλειας και της συναφούς αυτάρκειας σε ενεργειακά προϊόντα και τρόφιμα αλλάζει το σκηνικό και οδηγεί σε νέα δεδομένα με πρώτο την συρρίκνωση του δείκτη παγκοσμιοποίησης  των οικονομιών.

Ως εκ τούτου η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια όπως και η ανοδική τάση του πληθωρισμού, για ένα απροσδιόριστο προς το παρόν χρονικό διάστημα και μέχρι του σημείου που μια νέα ισορροπία θα επέλθει, είναι βέβαιο ότι θα ενισχύσει την ανοδική πορεία του χρυσού.

Καθώς θα προχωρούμε σε μια αναδιάταξη των γεωοικονομικών συσχετισμών με νέες συμμαχίες στην βάση των νέων προτεραιοτήτων  η αναζήτηση καταφυγίου ασφάλειας θα οδηγεί στον χρυσό.

Την ώρα που κανένα νόμισμα δεν εμπνέει την απόλυτη ασφάλεια του χρυσού, την ώρα που το κυρίαρχο αποθεματικό και συναλλακτικό νόμισμα , το αμερικανικό δολάριο, νιώθει του πρώτους τριγμούς  της τάσης αποδολαροποίησης, την ώρα που οι γεωπολιτικές εντάσεις σε Ουκρανία και Παλαιστίνη ενισχύουν την αστάθεια, είναι απόλυτα φυσικό η τιμή του χρυσού να κατευθύνεται  σε υψηλότερα ιστορικά επίπεδα.

Παράλληλα συνεχώς ακούγονται παροτρύνσεις για την ολική μετάβαση από την κατανάλωση και την μόχλευση στην βάση του υπερδανεισμού και του τυπώματος χρημάτων προς την πραγματική οικονομία του πραγματικού μόχθου, της πραγματικής παραγωγής και των πραγματικών στοιχείων ενεργητικού.

Και όλα αυτά μέσω των προθέσεων εγκατάλειψης του δολαρίου και της παγίδας χρέους που βρίσκονται οι ΗΠΑ, οι οποίες αναγκάζονται να δανείζονται με εκθετικά αυξανόμενο τρόπο για να καλύπτουν τους τόκους του τεράστιου χρέους τους.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι η ανεξέλεγκτη πίστωση παράγει αστάθεια και αβεβαιότητα, οπότε η θεραπεία περνά μέσα από την επιστροφή σε κάποιας μορφής κανόνα χρυσού.

Η ανάγκη για ένα νέο νομισματικό σύστημα είναι επιτακτική, τα πενήντα και πλέον χρόνια που πέρασαν από την μετάβαση στον κόσμο των πιστώσεων και της δημιουργίας χρημάτων από το πουθενά νομοτελειακά κινείται προς το τέλος.

Η αναζήτηση πραγματικού, νόμιμου και υγιούς  χρήματος αποδεκτό σε παγκόσμιο επίπεδο πρέπει πλέον να δρομολογηθεί με επιτακτικό τρόπο, αρκετά λεηλατήθηκε ο πραγματικός πλούτος από τα παράσιτα που για ίδιον όφελος θεοποίησαν τις χρόνιες ελλειμματικές δαπάνες και την ψευδαίσθηση πλούτου μέσω πιστώσεων και χρεών.