Του Σαράντου Λέκκα
Εάν στον κόσμο των επιχειρήσεων, όπου ο ανταγωνισμός για την πρωτοκαθεδρία είναι υψηλότατος, συνέβαινε αυτό που συμβαίνει τώρα στην ευρωζώνη, όπου για τα προβλήματα του ενός μέλους καλούνταν να βοηθήσει ο άμεσος ανταγωνιστής με την εμπειρία του και τα κεφάλαιά του, τι θα έλεγε ο κοινός νους;Οτι είτε το παιχνίδι για την πρωτοκαθεδρία είναι σικέ, είτε αυτή η επιχείρηση που ζητεί βοήθεια αποδέχεται τον πρωταγωνιστικό ρόλο της αντιπάλου της.Κατά την προσωπική μας άποψη και επειδή ένα σικέ παιχνίδι μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και ΗΠΑ θεωρείται ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας, προσανατολιζόμαστε προς τη δεύτερη πιθανή εκδοχή, ότι δηλαδή η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει αποδεχτεί τον πρωταγωνιστικό ρόλο των ΗΠΑ και του δολαρίου στο διεθνές παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.Η συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στον μηχανισμό στήριξης της Ελλάδος είναι λάθος, διότι η χώρα μας δεν είναι απλά μέλος της Ενωσης όπως η Ουγγαρία, αλλά μέλος της ευρωζώνης, δηλαδή τμήμα του ευρώ, του νομίσματος που προσδοκά να κατακτήσει την κορυφή μεταξύ των παγκόσμιων αποθεματικών νομισμάτων.Η συμμετοχή του ΔΝΤ δείχνει τα ελλείμματα οργάνωσης και αξιοπιστίας του ευρώ. Η συμμετοχή του ΔΝΤ δείχνει ότι κανένας, ούτε κυρίως τα μέλη που απαρτίζουν το ευρώ, όπως η Γερμάνια, δεν θεωρεί ότι οι μηχανισμοί επιβολής της δημοσιονομικής νομιμότητας μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους.Η ανεπάρκεια του υφιστάμενου συστήματος, όπως του μηχανισμού πρόληψης και η διαδικασία των εκ των υστερών παρεμβάσεων όπως γίνεται σήμερα, όπου το Σύμφωνο Σταθερότητας ενεργοποιείται μόνο όταν ήδη υπάρχει δημοσιονομική εκτροπή.Η κρίση έδειξε ότι ο σημερινός μηχανισμός πρόληψης και αναχαίτισης των δημοσιονομικών παρεμβάσεων είναι τόσο αργός, που σε περιόδους υψηλών απαιτήσεων, όπως αυτών που ζούμε την τελευταία διετία, δεν είναι λειτουργικός.Είναι εμφανές ότι η Γερμανία, που κυρίως ζητούσε τη συμμετοχή του ΔΝΤ, το έκανε διότι πιστεύει ότι η λέξη πειθαρχία μπορεί να πάρει το νόημα που της δίνουν τα λεξικά μόνο από το ΔΝΤ.Η Ευρώπη πληρώνει τα λάθη της αβλεψίες και κυρίως τα ελλείμματά της. Πληρώνει για παράδειγμα τη στάση πολλών εταίρων που το 2005 αρνήθηκαν να εγκρίνουν πρόταση της Κομισιόν να δοθούν στη Eurostat αρμοδιότητες ελέγχου της αυθεντικότητας των στατιστικών στοιχείων που παρουσίαζαν τα κράτη-μέλη.Σε ό,τι αφορά τον μηχανισμό στήριξης, πιστεύουμε ότι έχει μικρότερη πολιτική και ουσιαστική αξία από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να δέχεται κρατικά ελληνικά ομόλογα με αξιολόγηση ΒΒΒ - και το 2011.Οπως είναι γνωστό, η ΕΚΤ πριν την κρίση αποδέχονταν κρατικά ομόλογα με πιστοληπτική αξιολόγηση πάνω από Α- από τουλάχιστον δύο οίκους, αυτό όμως άλλαξε κατά την περίοδο της κρίσης και για το χρονικό διάστημα μέχρι και τα τέλη του 2010 όπου η ΕΚΤ αποδέχονταν τίτλους με διαβάθμιση ΒΒΒ -.Αυτή η απόφαση της ΕΚΤ είναι ζωτικής σημασίας για τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα, που χρησιμοποιούν τα κρατικά ομόλογα για να χρηματοδοτηθούν από την ΕΚΤ.Αυτή η απόφαση δείχνει μία πρώτη προσπάθεια απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τους διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης.Προσωπικά θεωρούσαμε το γεγονός της υιοθέτησης των αξιολογήσεων των αγγλοσαξονικών συμφερόντων οίκων ως απαράδεκτη υποχώρηση της ένωσης των «27».Είναι τουλάχιστον περίεργο μία ζώνη νομίσματος να αποδέχεται τις αξιολογήσεις κρατών, ομολόγων και επιχειρήσεων, που βρίσκονται στα όρια των αρμοδιοτήτων της, από οίκους που ελέγχονται από τον ανταγωνιστή της.Εχουμε δηλαδή το ευτράπελο η ΕΚΤ να δέχεται ομόλογα κρατών-μελών της στη βάση αξιολογήσεων που έχουν πραγματοποιήσει οίκοι μη ελεγχόμενοι από αυτή και που εκτός από ανταγωνιστικοί είναι και εχθρικοί για τις επιδιώξεις και τους στόχους της.Στην ουσία, οι ελεγχόμενοι από τις ΗΠΑ οίκοι καθορίζουν με ποιους όρους θα γίνεται η χρηματοδότηση κρατών και τραπεζών της ευρωζώνης.Αυτή η αλήθεια είναι από τις περίεργες καταστάσεις που λαμβάνουν χώρα στην ευρωζώνη και που δίνουν το δικαίωμα σε κάθε καλοπροαίρετο πολίτη να αναρωτάτε τι ακριβώς συμβαίνει με το οικοδόμημα των Ευρωπαίων.Από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση της διετίας 2008-2009 ανεδείχθη η ανάγκη ελέγχου των δραστηριοτήτων των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης.Για την Ευρώπη αυτό σήμερα δεν αρκεί, παρά το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει από τα τέλη της άνοιξης 2009 εγκρίνει την υπαγωγή αυτών των οίκων σε καθεστώς αυστηρότερης επιτήρησης.Με δεδομένο ότι η μεγαλύτερη από το 1930 χρηματοπιστωτική κρίση οφείλεται κυρίως σε αυτούς τους οίκους, η θέση για μεγαλύτερη επιτήρηση δεν λύνει το πρόβλημα.Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει τα δικά της όργανα αξιολόγησης κρατών, ομολόγων και επιχειρήσεων.Μία νομισματική και οικονομική οντότητα και ένα νόμισμα που θέλει τουλάχιστον να εκπέμπει και να αποσπά τον σεβασμό των υπολοίπων πρέπει να έχει τα δικά της μέσα αξιολόγησης.Η αξιοπρέπεια επιβάλλει τη δημιουργία ευρωπαϊκών οίκων αξιολόγησης, εκτός και εάν όπως προείπαμε, στο παιχνίδι της πρωτοκαθεδρίας η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει υποβάλει τα σέβη της στις ΗΠΑ.
Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος
(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 25/4/2010)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου