Νομιμότητα με πλαφόν

Του Σαράντου Λέκκα

Εχει ειπωθεί πως εάν θέλεις να προβλέψεις το πώς θα φερθούν οι άνθρωποι αρκεί να εξετάσεις τα κίνητρά τους. Η περίπτωση της Κύπρου και του χρηματοπιστωτικού της συστήματος προσφέρεται για την εξαγωγή συμπερασμάτων και κυρίως για την πλήρη αποσαφήνιση των κινήτρων των ισχυρών χωρών της ευρωζώνης. Τα κίνητρα αυτά αποκαλύπτουν τη μέγιστη υποκρισία όλων αυτών που μέσω των αντιδημοκρατικών πρακτικών θέλουν να επιβάλουν τη νομιμότητα που οι ίδιοι έχουν οριοθετήσει. 

Κατ’ αρχήν, είναι η Κύπρος χρηματοοικονομικός παράδεισος κεφαλαίων με ύποπτες διαδρομές; Η απάντηση είναι θετική. Είναι η Κύπρος η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης που θεωρείτε φορολογικός παράδεισος; Σαφέστατα και όχι.

Χώρες όπως η Ολλανδία, η Αυστρία, το Λουξεμβούργο, το Μονακό, η Ελβετία, το Λιχτενστάιν συγκαταλέγονται μεταξύ των χωρών που ανήκουν στον χωροταξικά οριοθετημένο φορολογικό παράδεισο της ηπειρωτικής Ευρώπης. Οι τρεις πρώτες δεν είναι χώρες της ευρωζώνης; Εκεί δεν υπάρχει πρόβλημα νομιμότητας; O επικεφαλής του Eurogroup Ολλανδός κ. Γερούν Ντάισελμπλουμ δεν μπορεί να μετατρέπεται σε τιμωρό της Κύπρου όταν η χώρα από όπου προέρχεται συγκαταλέγεται μεταξύ των φορολογικών παραδείσων. Πολλοί ισχυρίζονται ότι η Κύπρος είχε περάσει τα εσκαμμένα.

Από πότε όμως η νομιμότητα θέτει πλαφόν, όπου μέχρι ενός ορισμένου σημείου η εκτροπή θεωρείτε συμβατή με αξίες και νόμους και από ένα σημείο και μετά όχι; Εάν ο μέσος αποδεκτός ευρωπαϊκός όρος της διόγκωσης του τραπεζικού συστήματος τοποθετείται περί το 300% του ΑΕΠ, πού ήταν όλες αυτές οι θεσμοθετημένες ελεγκτικές Αρχές όταν έβλεπαν τη σταδιακή διόγκωση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος να φθάνει κοντά στο 800% του ΑΕΠ και επίσης πού ήταν όλοι αυτοί όταν ο αντίστοιχος ιρλανδικός τομέας έφθασε σε ανάλογα επίπεδα;

Διότι τόσο στην Ιρλανδία όσο και στην Κύπρο ο τραπεζικός τομέας δεν διογκώθηκε σε μία νύχτα. Οταν χώρες της ευρωζώνης όπως το Λουξεμβούργο έχει τραπεζικό σύστημα με ενεργητικό που φθάνει στο 2.170% του ΑΕΠ, τη Μάλτα με ενεργητικό στο 790% του ΑΕΠ αλλά και την Ολλανδία του προεδρεύοντος του Eurogroup με ενεργητικό στο 409%, τότε οι ηθικολογίες περί Κύπρου δεν ευσταθούν.

Αρα το αρχαιοελληνικό, προβλέπειν σημαίνει κυβερνείν, δεν έγινε σεβαστό από κανένα εντεταλμένο όργανο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οπότε με ποια διορατικότητα οι σημερινοί επικριτές στιγματίζουν ολόκληρους λαούς; Πώς είναι δυνατόν να αφήνονται τραπεζικά συστήματα να λειτουργούν με σχέση ιδίων προς ξένα κεφάλαια 1 προς 25, όταν μικρότερες σχέσεις μόχλευσης δημιούργησαν τη χειρότερη χρηματοοικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας; ΄Η πού βρίσκονταν οι εποπτικές Αρχές όταν τα κυπριακά πιστωτικά ιδρύματα επεκτείνονταν χωρίς να υπάρχει το κατάλληλο υπόβαθρο στήριξης;

Οι φούσκες, όπως το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, δεν δημιουργούνται από τη μία ημέρα στην άλλη.

Η Κύπρος, από τη στιγμή που εντάχθηκε στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης το 2005, μετατράπηκε σε παράδεισο του διεθνούς κεφαλαίου και ειδικά των ρωσικών κεφαλαίων. Οι εποπτικές Αρχές που βρίσκονταν; Και ενώ δεν έπρατταν προληπτικά τίποτα στην κυριολεξία, σήμερα, με αιχμή του δόρατος την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, απειλούν με ξαφνικό θάνατο ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου.

Η Κύπρος και κάθε χώρα με προβλήματα χρέους στα πλαίσια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης επιζητεί έναν αξιοπρεπή τρόπο ομαλής αποπληρωμής του. Η ύπαρξη χρέους δεν σημαίνει και ταυτόχρονη απώλεια της αξιοπρέπειας. Η προτεσταντική ηθική που θέλει αυτόν που βρίσκεται σε αδύναμη θέση είτε να βρίσκει ο ίδιος σανίδα σωτηρίας είτε να αφήνεται στην τύχη του δεν μπορεί να γίνει και έμβλημα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η έλλειψη ρεαλισμού και πραγματισμού είναι εμφανής, η ηθικολογία δεν μπορεί να κρύψει τα πραγματικά κίνητρα όσων επιζητούν τη λήψη ακραίων μέτρων για την αποκατάσταση της κυπριακής δημοσιονομικής εκτροπής, ενώ η υποκρισία, όσο έντεχνα και εάν περιβάλλει τις κρυφές επιδιώξεις, δεν μπορεί παρά να λειτουργεί ως αποτρεπτικός παράγοντας κάθε υγιούς προσέγγισης μίας δύσκολης πραγματικότητας.

Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος