Η πολιτική διαχείριση της κρίσης.
ΤΟΥ ΣΑΡ. ΛΕΚΚΑ

Μερικές φορές η πορεία των πραγμάτων είναι τέτοια που οι θύτες και τα θύματα συμπορεύονται προς μια κατεύθυνση ταυτιζόμενων συμφερόντων. Τα θύματα της χρηματοπιστωτικής κρίσης οι απλοί φορολογούμενοι πολίτες και οι θύτες της μεγαλύτερης από το 1930 κρίσης είχαν, όπως φάνηκε στις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ στις αρχές Νοεμβρίου 2010, τον ίδιο στόχο, τον πρόεδρο Ομπάμα. Η αφετηρία τους είναι διαφορετική όμως ο κοινός στόχος διαμόρφωσε συνθήκες συμπόρευσης, ενώ υπό φυσιολογικές συνθήκες θύματα και θύτες θα έπρεπε τουλάχιστον να βρίσκονταν σε κατάσταση πλήρους αντιπαλότητας.Η κυβέρνηση Ομπάμα δεν έχει ευθύνες για την κρίση και την ύφεση που ακολούθησε, όμως στα μάτια των απλών πολιτών τα άτομα που κυβερνούν έχουν την ευθύνη των δυσμενών καταστάσεων που τους περιβάλλουν.Αρα η καταψήφιση της κυβέρνησης λειτουργεί ως μηχανισμός αποσυμπίεσης της συσσωρεμένης κατακραυγής από τις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης.Από την άλλη πλευρά, ο στόχος των θυτών της ύφεσης είναι να μην υπάρχουν αλλαγές συρρίκνωσης της επιρροής τους και κυρίως μεταβολές του πλαισίου δραστηριότητάς τους προς την κατεύθυνση μεγαλύτερων ελέγχων.Το αποτέλεσμα των εκλογών για το Κογκρέσο όπου ο έλεγχος της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας πέρασε στα χέρια των Ρεπουμπλικανών πέρα του γεγονότος ότι κάθε πολιτική δράση στον οικονομικό κυρίως τομέα πρέπει να έχει τη συναίνεση για να μην ισχυρισθούμε την έγκριση των Ρεπουμπλικανών σημαίνει και νίκη των μεγάλων εταιρειών του τραπεζικού ασφαλιστικού και πετρελαϊκού τομέα και φυσικά των λόμπι που τα εκπροσωπούν.Τα λόμπι αυτά πίεζαν όλο το διάστημα που προηγήθηκε των ενδιάμεσων εκλογών προς την κατεύθυνση ανατροπής των μεταρρυθμίσεων που προωθούσε ο πρόεδρος Ομπάμα.Παρ' ότι όλες οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνταν ήταν χαμηλού βεληνεκούς με την έννοια ότι αντιμετώπιζαν τις καταστάσεις με τον πιο ανώδυνο τρόπο, εν τούτοις τα λόμπι επεδίωκαν την παραμονή του πλαισίου δραστηριότητας τους στη μορφή που γνωρίζαμε πριν από την κρίση.Στην ουσία δεν ήθελαν καμία μεταβολή, πιστεύοντας ότι ο παράγοντας χρόνος θα επουλώσει πληγές και θα οδηγήσει στη λήθη τις πρακτικές που οδήγησαν στη μεγαλύτερη κρίση από το 1930.Οπως και να έχει, θύτες και θύματα, ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες λειτούργησαν με τρόπο που καταληκτικά τα θύματα ενήργησαν άθελά τους ως εντεταλμένα όργανα των θυτών.Εάν τα θύματα της κρίσης γνώριζαν ότι έμμεσα θέτουν με την ψήφο τους προσκόμματα για τη μεταβολή του υπόβαθρου που εξέθρεψε την κρίση και εάν γνώριζαν ότι η πραγματική πρόθεση της κυβέρνησης ήταν να θέσει όρια στην απληστία των τεχνοκρατών ίσως ψήφιζαν διαφορετικά.Ομως, κανένας δεν προπαγάνδισε προς αυτή την κατεύθυνση, ούτε η ίδια η κυβέρνηση Ομπάμα, η οποία ούτως ή άλλως δεν είχε την πρόθεση για σημαντικές και ουσιαστικές μεταβολές.Στην ουσία η αποψίλωση της δύναμης της κυβέρνησης Ομπάμα ίσως και να αποτελεί θείο δώρο για τα εντεταλμένα κυβερνητικά όργανα που προωθούσαν την αδράνεια και τη λήθη από τη μεταβολή των κακώς κειμένων.Παρά τον όγκο των παράπλευρων συνεπειών της κρίσης για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ποτέ δεν υπήρχε σαφή πολιτική ένδειξη για δράση ουσίας.Η κυβέρνηση Ομπάμα αναλώθηκε σε φραστικές και πομπώδεις διακηρύξεις, όπως και σε λεκτική καταδίκη όλων εκείνων που με τις πράξεις τους και τις παραλείψεις τους οδήγησαν στη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση, χάνοντας πολύτιμο χρόνο.Η αδυναμία άμεσων κυρώσεων και άμεσων νομοθετικών πλαισίων ενίσχυσης του ρυθμιστικού και ελεγκτικού πλαισίου ήταν εμφανής από την πρώτη στιγμή που η κυβέρνηση Ομπάμα όρθωνε πάντα λεκτικά το ανάστημά της στις δυνάμεις της αγοράς και στους εκπροσώπους της.Η πολιτική διαχείριση της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της ύφεσης που ακολουθεί δεν διαφέρει σε τίποτα από ανάλογες του παρελθόντος.Το όποιο ιδεολογικό περίβλημα δόθηκε, κατέπεσε γρήγορα, αφού αποδείχθηκε στην πράξη ότι μεγάλο μέρος των υποτιθέμενων αμύντορων είναι μίσθαρνα όργανα των λόμπι που στην κυριολεξία αφανώς κατευθύνουν την κυβερνητική διαχείριση.Ο πολιτικός κόσμος για μία ακόμη φορά μετρήθηκε και φάνηκε λίγος στις συνειδήσεις των απλών πολιτών.

Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 6/2/2011)