Κυριακή 12 Απριλίου 2009

Γιατί πρέπει να πληρώσουν όσοι ευθύνονται για την κρίση.
Του ΣΑΡ. ΛΕΚΚΑ
Οικονομολόγου
Tο 1929 οι μεγαλύτερες τράπεζες στην περιοχή της Νέας Υόρκης ήταν η National City και η Chase, οι οποίες, όπως ήταν απόλυτα φυσιολογικό, με το σπάσιμο της χρηματιστηριακής φούσκας βρέθηκαν εκτεθειμένες.Επικεφαλής της National City ήταν κάποιος Τσαρλς Ε. Μίτσελ με ετήσιο εισόδημα 25.000 δολάρια, ποσό αξιοσέβαστο για τη συγκεκριμένη εποχή.Με όρους 2008 ο συγκεκριμένος θεωρείτο Golden Boy.Φυσικά η αμοιβή του ήταν ένα μικρό πολλαπλάσιο του μπόνους που καρπωνόταν σε ετήσια βάση.Τότε στη συγκεκριμένη τράπεζα το 20% των κερδών πήγαινε στο ταμείο των διευθυντικών στελεχών, οι οποίοι και τα μοιράζονταν δύο φορές τον χρόνο.Από αυτά τα χρήματα ο ευυπόληπτος Τσαρλς Ε. Μίτσελ το 1928 ενθυλάκωσε 1,3 εκατομμύρια δολάρια, ενώ το πρώτο 6μηνο του 1929 είχε προλάβει να ενθυλακώσει 1,1 εκατομμύρια δολάρια.Σε αυτά, εάν συνυπολογισθούν μερίσματα, συμμετοχές σε ΔΣ θυγατρικών και διάφορα άλλα ταπεινά εισοδήματα, τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό το μέγεθος των φορολογικών υποχρεώσεων.Ο συγκεκριμένος μεγαλοτραπεζίτης για να αποφύγει την οδυνηρή κάλυψη των υποχρεώσεών του προς το αμερικανικό δημόσιο προέβη στο εξής τρικ.Το 1929, εν μέσω της χρηματιστηριακής απαξίωσης, πούλησε 18.300 μετοχές της τράπεζας που διεύθυνε στη γυναίκα του στην τιμή των 212 δολαρίων ανά μετοχή, ενώ τις είχε αποκτήσει στην τιμή των 360 δολαρίων γράφοντας ζημιές της τάξεως των 2,8 εκατομμυρίων δολαρίων.Αυτές οι ζημιές εκμηδένισαν τις φορολογικές του υποχρεώσεις για τη χρήση του 1929.Φυσικά δεν έμεινε μόνο σε αυτό το γεγονός. Λίγους μήνες αργότερα αγόρασε τις μετοχές από τη σύζυγό του στην ίδαα τιμή που τις πούλησε, ενώ την περίοδο της επαναγοράς η συγκεκριμένη μετοχή αποτιμάτο στα 40 δολάρια.Το συγκεκριμένο περιστατικό ανασύρθη από τη μνήμη μου όταν έγινε γνωστό ότι ο πάλαι ποτέ παντοδύναμος διευθύνων σύμβουλος της χρεοκοπημένης επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers πούλησε στις αρχές Νοεμβρίου 2008 την έπαυλή του, που βρισκόταν στη Φλώριδα των ΗΠΑ, αξίας 13,5 εκατομμυρίων δολαρίων, στη σύζυγο έναντι 100 δολαρίων. Ο άνθρωπος που βούλιαξε τη Lehman Brothers, προκειμένου να αποφύγει το ενδεχόμενο αστικών κυρώσεων από μηνύσεις και αγωγές πελατών της τράπεζας που διηύθυνε, μεταβίβασε με αυτό τον τρόπο το συγκεκριμένο περιουσιακό του στοιχείο αδιαφορώντας για τον αντίκτυπο της πράξης του.Το περιστατικό αυτό δείχνει ότι οι εποχές μπορεί να αλλάζουν, πλην όμως οι πρακτικές αποφυγής των ευθυνών είναι ίδιες.Ανθρωποι με τεράστιες εξουσίες, άνθρωποι που στην κυριολεξία κατεύθυναν τεράστιες ποσότητες κεφαλαίων κατά το δοθούν την περίοδο της παντοκρατορίας τους, αποδεικνύονται ανθρωπάκια που ακόμη και την περίοδο της υποτιθεμένης αναγνώρισης των λαθών σκέφτονται με ιδιοτέλεια.Στελέχη που δεν γνώριζαν τι σημαίνει ταπεινότητα, σεμνότητα και ανθρωπισμός ακόμη και την περίοδο της περισυλλογής προκαλούν περαιτέρω με τη στάση τους δείχνοντας ότι δεν έχουν ιερό και όσιο.Το άσχημο είναι ότι ενώ οι πρακτικές αποφυγής των ευθυνών είναι ίδιες, η επίσημη πολιτεία συνεχίζει απλά να τις καταγράφει χωρίς να προχωρά περαιτέρω.Ερευνα της Γερουσίας για τα έτη 1933 και 1934 για τη φοροαποφυγή μεγαλοστελεχών που ευθύνονταν για τη μεγάλη κρίση του 1929, έδειξε ότι οι περισσότεροι είχαν προχωρήσει σε οικονομικές δοσοληψίες με τις συζύγους τους.Ερευνα για την κρίση του 2008 πραγματοποιείται και αυτήν την περίοδο με ακροάσεις των επικεφαλής των ιδρυμάτων που κατέρρευσαν, πλην όμως ο απλός πολίτης δεν βλέπει αποτέλεσμα με την έννοια του καταλογισμού ευθυνών.Η κοινή γνώμη θέλει αυτοί που τραυμάτισαν την παγκόσμια οικονομία να πληρώσουν.Ο απλός πολίτης θέλει αυτοί που του αμαύρωσαν την οικογενειακή γαλήνη και ευτυχία να καταδικασθούν.Ο φορολογούμενος πολίτης βλέπει ότι, ενώ αυτός καλείται να καλύψει τις ατυχείς και διεστραμμένες επιλογές των μεγαλοστελεχών από το υστέρημά του, εκείνοι που δημιούργησαν την κρίση το μόνο που τελικά χάνουν είναι τις θέσεις τους και αυτό για κάποιο μικρό διάστημα.Ορισμένοι δεν χάνουν ούτε τις θέσεις τους, συνεχίζουν να διοικούν και να προκαλούν εισπράττοντας ακόμη και μπόνους για τα δεινά που έχουν προκαλέσει.Παράδειγμα ο διευθύνων σύμβουλος της Citigroup, ο Ινδός μάνατζερ Βικράμ Παντίτ, ο οποίος αποζημιώθηκε για τις ζημιές της πάλαι ποτέ πρώτης τράπεζας του κόσμου με το ποσό των 10,82 δισ. δολαρίων για το 2008.Ο άνθρωπος που θα μείνει στην ιστορία για το γεγονός ότι οδήγησε τη μετοχή της Citigroup σε επίπεδα κάτω του 1 δολαρίου και ο άνθρωπος που οδήγησε τον κολοσσό του παγκοσμίου τραπεζικού συστήματος σε κρατικοποίηση αντί να εκδιωχθεί ως αποτυχημένος από την κυβέρνηση Ομπάμα εισπράττει ανερυθρίαστα ακόμη και μπόνους.Ο εν λόγω μάνατζερ ήταν πριν στέλεχος της Morgan Stanley, από την οποία αποχώρησε για να δημιουργήσει το κερδοσκοπικό κεφάλαιο Old Lane Partners το οποίο εξαγοράστηκε από την Citigroup στις αρχές του 2007 αντί 800 εκατ. δολ.Οι κερδοσκοπικές επιδόσεις του παρελθόντος τον οδήγησαν στο τιμόνι της μεγαλύτερης τράπεζας του κόσμου με σκοπό να συνεχίσει την άκρως επιθετική πολιτική της τράπεζας την οποία τελικά οδήγησε στην κρατικοποίηση.Φυσικά η διαφθορά εντός της Citigroup δεν έχει αρχή και τέλος, αφού ακόμη και στην απόλυτη ταπείνωση της μετοχής στο 1 δολ. ορισμένοι εκμεταλλευόμενοι την εσωτερική πληροφόρηση που είχαν, κερδοσκοπούσαν στο πτώμα της κρατικά επιδοτούμενης τράπεζας.Ο γενικός της διευθυντής R. H. Ramirez, όταν η μετοχή είχε κλείσει κάτω από 1 δολάριο, στις 5 Μαρτίου 2009, έχοντας χάσει το 90% της αξίας της από την έναρξη της κρίσης, αγόραζε μανιωδώς μετοχές γνωρίζοντας ότι επίκειται δημοσιοποίηση της κερδοφορίας της Citigroup για το πρώτο δίμηνο του 2009.Αποτέλεσμα να αποκομίσει ένα εκατ. δολάρια μέσα σε δύο συνεδριάσεις μίας και η μετοχή της Citigroup είχε ενισχυθεί κατά 25%.Το εντυπωσιακό δεν είναι οι πρακτικές αυτών των ανθρώπων, αλλά το γεγονός ότι συνεχίζουν να διοικούν οργανισμούς που κρατούνται στη ζωή με λεφτά των φορολογουμένων.
(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 12/4/2009 )

Δεν υπάρχουν σχόλια: