Η παράβαση του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης .
ΤΟΥ ΣΑΡ. ΛΕΚΚΑ-Οικονομολόγου

Είτε το θέλουμε είτε όχι, η οικονομική πραγματικότητα διέπεται από τον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει τρόπος παραβίασης του χωρίς συνέπειες.Από τη στιγμή που κάποιοι θελήσουν να τον παραβλάψουν, ο νόμος λειτουργεί με τρόπο που να τους θυμίζει ότι ορισμένα πράγματα είναι απαραβίαστα.Πολλοί ξεχνούν αυτή τη διάσταση, οπότε δικαίως βρίσκονται εκ των υστέρων σε θέση άμυνας και αποδοχής δυσμενών τετελεσμένων γεγονότων. Πολλοί αναρωτιούνται γιατί φθάσαμε σήμερα να ομιλούμε για τη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση από το 1930. Αρκετοί αναφέρουν ως ρίζα του προβλήματος την πιστωτική αγορά των ΗΠΑ.Το πρόβλημα όντως ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, όμως οι απώλειες που καταγράφει η παγκόσμια οικονομία δεν οφείλονται μόνο στο σπάσιμο της φούσκας των αμερικανικών στεγαστικών δανείων.Αυτή ήταν η αφορμή. Η βασική και εν πολλοίς η μοναδική αιτία είναι η παραβίαση του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης αναφορικά με τη ρευστότητα.Ο μέσος παγκόσμιος δείκτης μόχλευσης, δηλαδή ο παγκόσμιος δανεισμός ως προς το παγκόσμιο ΑΕΠ τα τελευταία 60 χρόνια ήταν κοντά στο 18. Στις διεθνείς χρηματοοικονομικές κρίσεις που προηγήθηκαν της τωρινής, δηλαδή στις κρίσεις του 1974, του 1987, του 1998 και του 2001 ο δείκτης μόχλευσης έφθασε στα επίπεδα του 28.Το καλοκαίρι του 2007, όταν ξεκίνησε η κρίση στις ΗΠΑ, ο δείκτης μόχλευσης είχε φθάσει στο 60. Η υπομόχλευση που ακολούθησε οδήγησε τον δείκτη την άνοιξη του 2009 στα επίπεδα του 28, δηλαδή σε επίπεδα κρίσεων που θεωρήθηκαν κατά το παρελθόν ως ιδιαιτέρα σημαντικές. Τα ανωτέρω δικαιολογούν πλήρως το μέγεθος της κρίσης του 2008-2009.Το παγκόσμιο ΑΕΠ καταγράφεται σήμερα στα επίπεδα των 56 τρισ. δολαρίων, ενώ η παγκόσμια ρευστότητα, συμπεριλαμβανομένης και της μόχλευσης, φθάνει στα επίπεδα του 1.208% του παγκοσμίου ΑΕΠ, δηλαδή στα εξωπραγματικά επίπεδα των 676,48 τρισ. δολαρίων. Από αυτά, το καθαρό χρήμα αντιπροσωπεύει το 1%, οι χορηγήσεις των τραπεζών το επιπλέον 18%, οι τιτλοποιήσεις το επιπλέον 12% και τα κάθε είδους παράγωγα το επιπλέον 81% της ρευστότητας. Το καθαρό χρήμα που κυκλοφορεί αντιπροσωπεύει το 7% του παγκοσμίου ΑΕΠ, οι χορηγήσεις των τραπεζών το επιπλέον 80 %, οι τιτλοποιήσεις το επιπλέον 145% και τα παράγωγα το επιπλέον 976% του παγκοσμίου ΑΕΠ.Αυτή δυστυχώς είναι η πραγματικότητα. Και αυτή η πραγματικότητα συνιστά σαφή παραβίαση του κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης. Είτε το θέλουμε είτε όχι το ποσό της ρευστότητας που ρέει στην παγκόσμια οικονομία πρέπει να προσδιορίζεται από απτά περιουσιακά στοιχεία.Αυτό είναι λογικό και προαπαιτούμενο, αφού κάθε μορφή πίστης στην ουσία συνιστά μία απαίτηση έναντι συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχειών. Η παράβαση του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης είναι προφανής. Από τη μία πλευρά έχουμε περιουσιακά στοιχεία 56 τρισ. δολαρίων και από την άλλη ρευστότητα 676,48 τρισ. δολαρίων.Οι απαιτήσεις που δημιουργεί η ρευστότητα δεν ανταποκρίνονται στην παραγωγή, δεν υπάρχει συμμετρία και το κενό που δημιουργείται οδηγεί σε μεγάλα αδιέξοδα και σε επαναλαμβανόμενες κρίσεις. Εάν θεωρήσουμε τη ρευστότητα και την παραγωγή ως δύο πλάκες οι οποίες με υπαιτιότητα της ρευστότητας απομακρύνονται η μία από την άλλη, τότε το κενό που διαμορφώνεται λειτουργεί ως χοάνη εντός της οποίας γίνεται η υπομόχλευση της παγκόσμιας οικονομίας.Οσο μεγαλύτερο το κενό τόσο μεγαλύτερη η υπομόχλευση και η διαδικασία καταστροφής στοιχείων που δεν ανταποκρίνονται στην παραγωγή. Οι επιπτώσεις της τρέχουσας κρίσης εμφανίζονται σε τέτοιο τρομακτικό βαθμό διότι το κενό που είχε διαμορφωθεί μεταξύ της πραγματικής οικονομίας και της ρευστότητας δεν έχει προηγούμενο κατά τα τελευταία 70 χρόνια. Στη βάση αυτή η λύση του προβλήματος δεν μπορεί να είναι άλλη από την αντιστοιχία περιουσιακών στοιχείων και ρευστότητας. Απαιτείται σεβασμός του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης.Με απλά λόγια πρέπει να υπάρξει πλαίσιο με αυστηρώς καθοριζόμενα όρια αναφορικά με τα επίπεδα της ρευστότητας. Πρέπει να υπάρξουν περιορισμοί. Οι τελευταίοι περιορισμοί γυρίζουν τον χρόνο στις 15 Αυγούστου 1971, όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Νίξον κατήργησε τον κανόνα ανταλλαγής χρυσού, σύμφωνα με το οποίο η αξία του κυκλοφορούντος δολαρίου έπρεπε να αντισταθμίζεται με αντίστοιχη ποσότητα χρυσού.Η ισοτιμία την περίοδο της κατάργησης του κανόνα ήταν 1 ουγκιά χρυσού προς 42,22 δολάρια. Εκτοτε η ρευστότητα δεν αντιστοιχίζεται με τίποτα απτό, οπότε ειδικά για τις ΗΠΑ η πρακτική να κόβουν χρήμα και να πλημμυρίζουν τον κόσμο με χαρτί χωρίς αντίκρισμα οδήγησε στα αποτελέσματα που βιώνουν όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη από το καλοκαίρι του 2007.Πρέπει να τεθούν όρια και περιορισμοί. Επιβάλλεται η επιβράβευση των παραγωγικών δυνάμεων της κοινωνίας, οι οποίες δυστυχώς κάθε φορά που εκδηλώνονται κρίσεις διαπιστώνουν ότι η παραγωγικότητα και ο ορθολογισμός δεν θεωρούνται υγιείς διαδικασίες.

(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 7/7/2009)