Κυριακή 20 Ιουλίου 2008

Τα αφεντικά και οι αποδιοπομπαίοι τράγοι.
Του ΣΑΡ. ΛΕΚΚΑ
Η παγκόσμια οικονομική κοινότητα βιώνει το αποτέλεσμα των υπερφίαλων στρατηγικών μεγιστοποίησης του κέρδους. Τα υψηλόβαθμα στελέχη των μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κατηγορούνται για ανεύθυνη και αντικοινωνική συμπεριφορά, η οποία σε διεθνές επίπεδο έχει οδηγήσει πέρα των διαγραφών επισφαλών δανείων και στην κατάρρευση μεγάλων τραπεζικών ιδρυμάτων.Θέλοντας να εξετάσουμε και την πλευρά των μεγαλοστελεχών πρέπει να πούμε ότι αυτοί που σήμερα κατηγορούνται ως καταστροφείς περιουσιακών στοιχείων, πριν από ορισμένους μήνες δέχονταν τα εύσημα στις γενικές συνελεύσεις από την πλειονότητα των μετόχων για τα καλά οικονομικά στοιχεία που κατέγραφαν οι ισολογισμοί των ιδρυμάτων που διηύθυναν.Αυτοί που σήμερα κατηγορούνται ως ανεύθυνοι, υπερφίαλοι και διεφθαρμένοι είναι οι ίδιοι που πριν από ορισμένους μήνες, βάζοντας ακόμη υψηλότερους στόχους και ευελπιστώντας σε ακόμη μεγαλύτερα κέρδη, αποσπούσαν τα χειροκροτήματα και τις ζητωκραυγές των μικρών και μεγάλων μετόχων.Αυτοί που σήμερα κατηγορούνται για την κατάρρευση των εσόδων και των κερδών είναι οι ίδιοι που μέχρι πριν από ορισμένους μήνες διοικούσαν τις εταιρείες, με τρόπο απόλυτο και επιθετικογενή με την ανοχή των μεγαλομετόχων, δηλαδή των ανθρώπων που τους είχαν εμπιστευθεί τα κεφάλαιά τους.Αυτοί που σήμερα κατηγορούνται ως αλχημιστές είναι οι ίδιοι που πριν από ορισμένους μήνες στη βάση της υποτιθέμενης αέναης κερδοφορίας καρπώνονταν υπερβολικά υψηλές αμοιβές και μπόνους με την έγκριση των μεγαλομετόχων τους.Αυτοί που σήμερα δεν κατηγορούνται, αυτοί που σήμερα βρίσκονται στο απυρόβλητο και δεν είναι άλλοι από τους «εργοδότες» των μεγαλοστελεχών, οι μεγαλομέτοχοι των εταιρειών, κατά την προσωπική μας άποψη έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης.Οπως είναι γνωστό η δημιουργία μεγάλων εταιρειών και πιστωτικών ιδρυμάτων οδήγησε στην αλλαγή του μοντέλου διοίκησης όπου ο μέτοχος - ιδιοκτήτης είχε την πλήρη ευθύνη της διοίκησης.Τα ογκωδέστερα πολυμετοχικά σχήματα είχαν ως αποτέλεσμα την επιλογή διοικήσεων από τεχνοκράτες, οι οποίοι δεν είχαν σχέση ιδιοκτησίας με την εταιρεία που διοικούσαν. Στη βάση αυτή ευθύνη δεν φέρουν μόνο αυτοί που διοικούν αλλά και αυτοί που επιλέγουν τους τεχνοκράτες που διαχειρίζονται τα περιουσιακά τους στοιχεία. Ο κάθε τεχνοκράτης στοχεύει στο υψηλότερο κέρδος για το χρονικό διάστημα που διοικεί μία εταιρεία ή ένα πιστωτικό ίδρυμα.Κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να πολλαπλασιάσει το ατομικό του εισόδημα, στηριζόμενος βέβαια στην επίτευξη κερδών της εταιρείας που διοικεί. Αδιαφορεί για τους κινδύνους και τις ρυθμίσεις που υπάρχουν. Στόχος του η αύξηση των κερδών, αφού αυτά θα του διαιωνίσουν τη διοίκησή του και αυτά θα τον κρίνουν ως επιτυχημένο ή όχι.Στην ουσία ο μέτοχος τον πιέζει για υψηλότερα κέρδη και αυτός ως εντεταλμένο όργανο κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να ικανοποιήσει τις ανάγκες και τις προσδοκίες του μετόχου. Το ερώτημα που τίθεται, στην περίπτωση των συνεχώς αυξανόμενων και σε πλείστες των περιπτώσεων αυξανόμενων ιλιγγιωδώς κερδών, είναι πώς οι μέτοχοι - ιδιοκτήτες δεν διερωτόνταν για τη βάση της κερδοφορίας και για τα υπόβαθρά της.Γιατί αρέσκονταν πάντα στις προφορικές διαβεβαιώσεις των τεχνοκρατών και δεν επεδίωκαν την απόλυτη διαφάνεια μέσω κανόνων και ρυθμίσεων ή μέσω ελέγχων που οι ίδιοι θα προκαλούσαν; Για να είμαστε έντιμοι προς όλες τις κατευθύνσεις πρέπει να πούμε ότι η κερδοφορία θέλγει και ότι οι περίοδοι των παχέων αγελάδων κοιμίζουν, αφού λειτουργούν αποτρεπτικά ακόμη και για καλοπροαίρετες κριτικές.Αποδιοπομπαίοι τράγοι πάντα θα υπάρχουν, όπως θα υπάρχουν και υπερφίαλες κερδοσκοπικές πρακτικές, αυτό όμως δεν σημαίνει πως οι ευθύνες πρέπει να περιορίζονται μόνο στα οφθαλμοφανή πρόσωπα και γεγονότα, αλλά να διαχέονται προς όλες τις κατευθύνσεις.
Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι Οικονομολόγος.
(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΣΤΙΣ 20/7/2008)

Δεν υπάρχουν σχόλια: