Το κόστος της κρίσης .
Σε ένα πράγμα συμφωνούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Τράπεζα της Ελλάδος ότι τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού είναι υπερεκτιμημένα. Σύμφωνα με τον στόχο της κυβέρνησης τα φετινά καθαρά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 12,6% στα 55,5 δισ. ευρώ έναντι 49,3 δισ. ευρώ του 2007. Ο φετινός στόχος είναι περίπου διπλάσιος από τον αντίστοιχο του 2007 όταν είχε καταγραφεί στο 6,6% έναντι του 2006. Η ελληνική κυβέρνηση προσδοκά πολλά από την εξίσωση του φόρου στα καύσιμα, από τη θέσπιση ενιαίου φόρου στα ακίνητα και από την ομαλή λειτουργία του εισπρακτικού μηχανισμού.
Φυσικά η εισπρακτική μηχανή του Δημοσίου δεν έχει την καλύτερη υποδομή γι’ αυτο και δεν μπορεί κάποιος να έχει μεγάλη εμπιστοσύνη στις επιδόσεις της. Η αμφισβήτηση βέβαια αφορά κυρίως τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας μιας και η μη υιοθέτηση της κυβερνητικής πρόβλεψης για ανάπτυξη της τάξεως του 4% για το 2008 έμμεσα οδηγεί στην εκτίμηση ότι ο κυβερνητικός στόχος για αύξηση των εσόδων κατά 12,5% δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2008 θα φθάσει το 3,7% και αυτό λόγω της μείωσης της εσωτερικής ζήτησης στο 4,4% από 4,7% του 2007.
Λίγο πιο ψηλά και συγκεκριμένα στο 3,8% υπολογίζει την ανάπτυξη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πλην όμως υιοθετεί την άποψη ότι εάν συνεχισθεί η αβεβαιότητα στη διεθνή οικονομία το πιθανότερο είναι η ελληνική οικονομία να αναπτυχθεί με χαμηλότερους ρυθμούς.
Οπως και να έχει όμως ο στόχος των εσόδων είναι καθαρά θέμα ανάπτυξης και εισπρακτικών μηχανισμών.
Με δεδομένο ότι η αναταραχή που υπάρχει στη διεθνή οικονομία ως απότοκος του σπασίματος της φούσκας των ακινήτων, όπως υπολογίζεται, θα συνεχισθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2008 πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η ελληνική οικονομία θα επηρεαστεί.
Το μόνο που πλέον αναζητείται δεν είναι ο επηρεασμός μιας και αυτός θεωρείται δεδομένος, αλλά ο βαθμός του επηρεασμού. Ηδη στην ελληνική οικονομία καταγράφονται πληθωριστικές πιέσεις, εξαιτίας της ανόδου των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων.
Ο πληθωρισμός τον Φεβρουάριο καταγράφηκε στο 4,4% που ως ποσοστό είχε να εμφανισθεί στην ελληνική οικονομία από τον Ιανουάριο του 2002.
Οι τιμές κινούνται ανοδικά σε όλο τον κόσμο λόγω της υψηλής ζήτησης σε Κίνα, Ινδία αλλά και λόγω της κερδοσκοπίας που επικρατεί εξαιτίας της αβεβαιότητας που έχει δημιουργήσει η πιστωτική κρίση.
Στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση κινούνταν τον Ιανουάριο του 2008 στα επίπεδα του 3,2 %, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα από το 1999, όταν ένα χρόνο πριν κινούνταν στα επίπεδα του 1,8%.
Ο στόχος της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας για μέσο πληθωρισμό στα επίπεδα του 2% όπως δείχνει η σημερινή κατάσταση ούτε το 2008 θα επιτευχθεί, όπως άλλωστε δεν έχει επιτευχθεί την τελευταία επταετία.
Τα πράγματα φυσικά θα ήταν χειρότερα εάν το ευρώ δεν κινούνταν σε υψηλά επίπεδα. Ειδικά σε περιόδους ανοδικής πορείας του πετρελαίου, το οποίο όπως είναι γνωστό τιμολογείται σε δολάρια, η άνοδος της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου περιορίζει το κόστος της αύξησης των τιμών του πετρελαίου μειώνοντας τα επίπεδα του εισαγόμενου πληθωρισμού.
Η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου στις 17 Μαρτίου 2008 κατέγραψε νέο ρεκόρ στα επίπεδα των 1,5904 δολαρίων. Η ισχυροποίηση του ευρώ φυσικά έχει και αρνητικό αντίκτυπο αφού λειτουργεί ανασταλτικά για τις εξαγωγές και για τις υπηρεσίες με κυριότερο θύμα τον τουρισμό.
Στη βάση αυτή αναμένεται ο αναπτυξιακός ρυθμός στην Ευρωζώνη να περιορισθεί στα επίπεδα του 1,8 % από 2,7% που τον ήθελαν οι προηγούμενες εκτιμήσεις, ενώ για την Ελλάδα ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να περιορισθεί στα επίπεδα του 3,6% από τα επίπεδα του 4% που είχε προεξοφλήσει η κυβέρνηση. Χαμηλότερος ρυθμός φυσικά σημαίνει εκ των πραγμάτων και μικρότερα έσοδα τα οποία θα οδηγήσουν σε υψηλότερα ελλείμματα και άρα σε νέο δανεισμό για την κάλυψή τους.
Από την τρέχουσα πιστωτική κρίση είναι βέβαιο ότι η χώρα μας θα πληγεί. Οι αρχικές εκτιμήσεις που βασίζονταν στη θεωρία της απεξάρτησης των οικονομιών (decoupling) και που σύμφωνα με αυτή όσες οικονομίες δεν είχαν άμεση σχέση με την πιστωτική κρίση δεν θα πληγώνονταν, εκ του αποτελέσματος κρίνονται εξωπραγματικές. Η παγκοσμιοποίηση διαχέει το κόστος της κρίσης σε όλους είτε άμεσα είτε παράπλευρα.
* Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος.
Σε ένα πράγμα συμφωνούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Τράπεζα της Ελλάδος ότι τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού είναι υπερεκτιμημένα. Σύμφωνα με τον στόχο της κυβέρνησης τα φετινά καθαρά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 12,6% στα 55,5 δισ. ευρώ έναντι 49,3 δισ. ευρώ του 2007. Ο φετινός στόχος είναι περίπου διπλάσιος από τον αντίστοιχο του 2007 όταν είχε καταγραφεί στο 6,6% έναντι του 2006. Η ελληνική κυβέρνηση προσδοκά πολλά από την εξίσωση του φόρου στα καύσιμα, από τη θέσπιση ενιαίου φόρου στα ακίνητα και από την ομαλή λειτουργία του εισπρακτικού μηχανισμού.
Φυσικά η εισπρακτική μηχανή του Δημοσίου δεν έχει την καλύτερη υποδομή γι’ αυτο και δεν μπορεί κάποιος να έχει μεγάλη εμπιστοσύνη στις επιδόσεις της. Η αμφισβήτηση βέβαια αφορά κυρίως τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας μιας και η μη υιοθέτηση της κυβερνητικής πρόβλεψης για ανάπτυξη της τάξεως του 4% για το 2008 έμμεσα οδηγεί στην εκτίμηση ότι ο κυβερνητικός στόχος για αύξηση των εσόδων κατά 12,5% δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2008 θα φθάσει το 3,7% και αυτό λόγω της μείωσης της εσωτερικής ζήτησης στο 4,4% από 4,7% του 2007.
Λίγο πιο ψηλά και συγκεκριμένα στο 3,8% υπολογίζει την ανάπτυξη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πλην όμως υιοθετεί την άποψη ότι εάν συνεχισθεί η αβεβαιότητα στη διεθνή οικονομία το πιθανότερο είναι η ελληνική οικονομία να αναπτυχθεί με χαμηλότερους ρυθμούς.
Οπως και να έχει όμως ο στόχος των εσόδων είναι καθαρά θέμα ανάπτυξης και εισπρακτικών μηχανισμών.
Με δεδομένο ότι η αναταραχή που υπάρχει στη διεθνή οικονομία ως απότοκος του σπασίματος της φούσκας των ακινήτων, όπως υπολογίζεται, θα συνεχισθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2008 πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η ελληνική οικονομία θα επηρεαστεί.
Το μόνο που πλέον αναζητείται δεν είναι ο επηρεασμός μιας και αυτός θεωρείται δεδομένος, αλλά ο βαθμός του επηρεασμού. Ηδη στην ελληνική οικονομία καταγράφονται πληθωριστικές πιέσεις, εξαιτίας της ανόδου των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων.
Ο πληθωρισμός τον Φεβρουάριο καταγράφηκε στο 4,4% που ως ποσοστό είχε να εμφανισθεί στην ελληνική οικονομία από τον Ιανουάριο του 2002.
Οι τιμές κινούνται ανοδικά σε όλο τον κόσμο λόγω της υψηλής ζήτησης σε Κίνα, Ινδία αλλά και λόγω της κερδοσκοπίας που επικρατεί εξαιτίας της αβεβαιότητας που έχει δημιουργήσει η πιστωτική κρίση.
Στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση κινούνταν τον Ιανουάριο του 2008 στα επίπεδα του 3,2 %, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα από το 1999, όταν ένα χρόνο πριν κινούνταν στα επίπεδα του 1,8%.
Ο στόχος της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας για μέσο πληθωρισμό στα επίπεδα του 2% όπως δείχνει η σημερινή κατάσταση ούτε το 2008 θα επιτευχθεί, όπως άλλωστε δεν έχει επιτευχθεί την τελευταία επταετία.
Τα πράγματα φυσικά θα ήταν χειρότερα εάν το ευρώ δεν κινούνταν σε υψηλά επίπεδα. Ειδικά σε περιόδους ανοδικής πορείας του πετρελαίου, το οποίο όπως είναι γνωστό τιμολογείται σε δολάρια, η άνοδος της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου περιορίζει το κόστος της αύξησης των τιμών του πετρελαίου μειώνοντας τα επίπεδα του εισαγόμενου πληθωρισμού.
Η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου στις 17 Μαρτίου 2008 κατέγραψε νέο ρεκόρ στα επίπεδα των 1,5904 δολαρίων. Η ισχυροποίηση του ευρώ φυσικά έχει και αρνητικό αντίκτυπο αφού λειτουργεί ανασταλτικά για τις εξαγωγές και για τις υπηρεσίες με κυριότερο θύμα τον τουρισμό.
Στη βάση αυτή αναμένεται ο αναπτυξιακός ρυθμός στην Ευρωζώνη να περιορισθεί στα επίπεδα του 1,8 % από 2,7% που τον ήθελαν οι προηγούμενες εκτιμήσεις, ενώ για την Ελλάδα ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να περιορισθεί στα επίπεδα του 3,6% από τα επίπεδα του 4% που είχε προεξοφλήσει η κυβέρνηση. Χαμηλότερος ρυθμός φυσικά σημαίνει εκ των πραγμάτων και μικρότερα έσοδα τα οποία θα οδηγήσουν σε υψηλότερα ελλείμματα και άρα σε νέο δανεισμό για την κάλυψή τους.
Από την τρέχουσα πιστωτική κρίση είναι βέβαιο ότι η χώρα μας θα πληγεί. Οι αρχικές εκτιμήσεις που βασίζονταν στη θεωρία της απεξάρτησης των οικονομιών (decoupling) και που σύμφωνα με αυτή όσες οικονομίες δεν είχαν άμεση σχέση με την πιστωτική κρίση δεν θα πληγώνονταν, εκ του αποτελέσματος κρίνονται εξωπραγματικές. Η παγκοσμιοποίηση διαχέει το κόστος της κρίσης σε όλους είτε άμεσα είτε παράπλευρα.
* Ο κ. Σαράντος Λέκκας είναι οικονομολόγος.
(ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΤΙΣ 10/4/2008)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου